| OCOP nâng tầm làng nghề giữ gìn bản sắc truyền thống Bảo vệ thương hiệu doanh nghiệp trước nạn hàng giả Đắk Lắk đẩy mạnh xây dựng thương hiệu sầu riêng xuất khẩu năm 2025 |
 |
| Ngành dệt may cũng đối mặt với viễn cảnh khó khăn. Mặc dù 6 tháng đầu năm đạt trên 22 tỉ USD, mục tiêu xuất khẩu 47-48 tỉ USD cho cả năm 2025 đang trở nên xa vời. |
Khi lợi thế giá rẻ không còn là "tấm khiên"
Nền kinh tế Việt Nam đã quen với những con số tăng trưởng xuất khẩu ấn tượng. Chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu đã đạt 262,44 tỉ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, cú sốc chính sách từ thị trường Mỹ đang đặt dấu chấm hết cho giai đoạn tăng trưởng dựa nhiều vào lợi thế chi phí sản xuất thấp. Mức thuế 20% đánh thẳng vào mô hình kinh doanh cốt lõi của nhiều doanh nghiệp, vốn dựa vào việc cung cấp sản phẩm với giá cạnh tranh.
Ngành gỗ, với 55% kim ngạch xuất khẩu phụ thuộc vào thị trường Mỹ, là một trong những ngành cảm nhận rõ nhất áp lực này. Theo ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, mối quan ngại lớn nhất không phải là mức thuế so với các đối thủ, mà là nhu cầu thị trường sụt giảm khi giá bán sản phẩm cuối cùng buộc phải tăng lên. Điều này cho thấy, khi sản phẩm chỉ được định vị bằng giá, nó sẽ trở nên cực kỳ mong manh trước các biến động về chính sách. Khách hàng sẵn sàng từ bỏ nếu có lựa chọn khác rẻ hơn, và các nhà nhập khẩu cũng sẽ tìm kiếm nguồn cung mới để bảo toàn biên lợi nhuận.
Tương tự, ngành dệt may cũng đối mặt với viễn cảnh khó khăn. Mặc dù 6 tháng đầu năm đạt trên 22 tỉ USD, mục tiêu xuất khẩu 47-48 tỉ USD cho cả năm 2025 đang trở nên xa vời. Ông Phí Ngọc Trịnh, Tổng Giám đốc Tập đoàn Hồ Gươm, chỉ ra rằng các đơn hàng cho quý III và IV dự báo sẽ sụt giảm mạnh. Phân tích của ông cho thấy tác động lớn không chỉ đến doanh nghiệp Việt Nam mà còn tới chính các nhà nhập khẩu lâu năm của Mỹ. Mối quan hệ đối tác xây dựng trên nền tảng giá tốt nay bị thử thách. Khi lợi thế về giá không còn, lòng trung thành của đối tác và người tiêu dùng cũng bị đặt dấu hỏi. Rõ ràng, "tấm khiên" bảo vệ doanh nghiệp bấy lâu nay – lợi thế giá rẻ – đã không còn đủ sức chống đỡ trước những cơn bão từ chính sách thương mại toàn cầu.
Lời giải nào cho bài toán tăng trưởng bền vững?
Trong bối cảnh khó khăn hiện tại, các giải pháp được đưa ra không chỉ dừng ở việc tìm kiếm thị trường mới như Nga, Brazil hay châu Phi. Đó là những bước đi cần thiết nhưng chỉ mang tính tình thế. Lời giải căn cơ và bền vững nằm ở việc xây dựng giá trị nội tại cho sản phẩm và doanh nghiệp, mà cốt lõi chính là sức mạnh thương hiệu. Như nhận định của PGS-TS Nguyễn Thường Lạng, đã đến lúc phải chuyển từ cạnh tranh thành động lực phát triển thương mại đột phá.
Vậy, xây dựng thương hiệu trong bối cảnh này cần bắt đầu từ đâu? Câu trả lời nằm ngay trong những khuyến nghị của các chuyên gia và kinh nghiệm của chính các doanh nghiệp.
Thứ nhất, tái định vị sản phẩm bằng chất lượng và công nghệ. TS Nguyễn Thị Quỳnh Hoa (Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương) nhấn mạnh việc phải tăng cường đầu tư công nghệ hiện đại, quy trình sản xuất sạch và kiểm soát chặt chẽ chất lượng. Khi một sản phẩm gỗ được chế tác tinh xảo, một mặt hàng may mặc sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, hay một loại nông sản đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm khắt khe nhất, giá trị của nó đã vượt ra ngoài chi phí sản xuất. Thương hiệu lúc này được bảo chứng bằng chất lượng, và mức thuế 20% sẽ trở thành một phần chi phí chấp nhận được để người tiêu dùng Mỹ sở hữu một sản phẩm vượt trội.
Thứ hai, tạo dựng câu chuyện thương hiệu thông qua sự hợp tác và đổi mới. Kế hoạch liên kết với doanh nghiệp Mỹ để sản xuất đồ gỗ tại nước này với công nghệ Việt Nam của ngành gỗ là một bước đi chiến lược. Nó không chỉ giúp giải quyết bài toán thuế quan mà còn tạo ra một câu chuyện thương hiệu hấp dẫn: sự hợp tác, tin cậy và hội nhập sâu rộng. Tương tự, khuyến nghị của ông Phí Ngọc Trịnh về việc phát triển sản phẩm mới và cải tiến sản phẩm hiện có để bắt kịp xu hướng thời trang quốc tế chính là cách để thương hiệu dệt may Việt Nam không chỉ là nhà gia công, mà còn là người tạo ra xu hướng.
Thứ ba, nâng cao uy tín thương hiệu bằng sự minh bạch và chuyên nghiệp. Việc ứng dụng nền tảng số vào quy trình sản xuất – kinh doanh và xây dựng đội ngũ "tình báo thương mại" để am hiểu sâu sắc thị trường không chỉ giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định đúng đắn. Nó còn thể hiện một hình ảnh chuyên nghiệp, đáng tin cậy trong mắt các đối tác quốc tế. Một thương hiệu mạnh không chỉ có sản phẩm tốt, mà còn phải có một quy trình vận hành đẳng cấp.
Cuối cùng, cuộc khủng hoảng thuế quan này là một phép thử khắc nghiệt nhưng cũng là một cơ hội vàng. Doanh nghiệp nào chỉ tập trung vào việc cắt giảm chi phí để duy trì giá bán cũ sẽ dần bị loại khỏi cuộc chơi. Doanh nghiệp nào xem đây là động lực để đầu tư vào thương hiệu, công nghệ và chất lượng sẽ không chỉ vượt qua cơn bão này mà còn vươn tới một vị thế mới, vững chắc hơn trên thị trường toàn cầu, góp phần hiện thực hóa mục tiêu kim ngạch xuất nhập khẩu 1.000 tỉ USD mà Việt Nam đang hướng tới.
