Rau quả Việt “tăng tốc”, xuất khẩu chạm mốc gần 1,3 tỉ USD

Ngoài sầu riêng tươi, Việt Nam còn xuất khẩu sầu riêng đông lạnh, sầu riêng tách múi.

Động lực xuất khẩu còn tiềm ẩn rủi ro

Theo số liệu sơ bộ từ Cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả tháng 9 ước đạt 1,29 tỷ USD, tăng 41% so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế 9 tháng đầu năm, xuất khẩu đạt 6,1 tỷ USD, tăng 8,3% so với cùng kỳ năm trước. Con số gần 1,3 tỷ USD khiến nhiều người bất ngờ vì tháng 9 mới chỉ qua 20 ngày, nên kết quả chính thức của cả tháng có thể còn cao hơn. Đây là mức tăng đáng kể, mở ra triển vọng kim ngạch cả năm 2025 vượt 7,1 tỷ USD, thậm chí có khả năng đạt 8 tỷ USD, nếu đà tăng tiếp tục duy trì.

Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu chủ lực, chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam, với kim ngạch sang quốc gia này đạt gần 800 triệu USD trong tháng 9. Vụ thu hoạch rộ sầu riêng tại Tây Nguyên trùng dịp Tết Trung thu và Quốc khánh Trung Quốc, giúp sản lượng tăng mạnh và đáp ứng nhu cầu lớn từ thị trường. Giá sầu riêng Việt Nam hiện rẻ và cạnh tranh nhất so với các nước xuất khẩu khác, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng Trung Quốc.

Ngoài sầu riêng tươi, Việt Nam còn xuất khẩu sầu riêng đông lạnh, sầu riêng tách múi, cùng các loại trái cây khác như chuối, xoài, bưởi, mít, chanh leo. Đây là thời điểm mùa đông, khi nhiều nước gặp khó khăn trong thu hoạch, tạo lợi thế xuất khẩu cho Việt Nam. Tuy nhiên, sự phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc cũng tiềm ẩn rủi ro. Biến động giá, thay đổi chính sách nhập khẩu, hay nhu cầu tiêu dùng giảm có thể ảnh hưởng đáng kể đến kim ngạch xuất khẩu.

Các thị trường lớn khác như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản tuy đang hồi phục nhưng mới chiếm tỷ trọng nhỏ, chưa thể bù đắp nếu có biến động tại Trung Quốc. Ở chiều ngược lại, nhập khẩu rau quả tháng 9 đạt 234 triệu USD, tăng gần 6% so với cùng kỳ, lũy kế 9 tháng đạt 1,9 tỷ USD, tăng 15%, khiến rau quả xuất siêu đạt 4,2 tỷ USD. Con số này phản ánh nhu cầu nội địa ổn định, song cũng đặt ra thách thức trong cân bằng cung – cầu, đặc biệt khi thị trường xuất khẩu tăng nhanh.

Giải pháp nâng cao xuất khẩu bền vững

Với đà tăng trưởng hiện tại, lợi thế về mùa vụ, giá cả cạnh tranh, logistics và sự chuẩn bị bài bản từ doanh nghiệp lẫn cơ quan quản lý, năm 2025 được dự báo sẽ lập kỷ lục mới về xuất khẩu rau quả.

Để tận dụng cơ hội và giảm rủi ro, các doanh nghiệp trong nước đã đầu tư toàn diện từ vùng trồng đến đóng gói, xây kho lạnh, cải tiến công nghệ bảo quản, thay đổi mẫu mã và phát triển thương hiệu riêng. Việc này giúp các sản phẩm Việt Nam giữ chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế, đồng thời nâng cao giá trị xuất khẩu.

Hệ thống logistics thuận lợi, kết nối trực tiếp với Trung Quốc qua đường bộ, đường sắt và cảng biển, giúp giảm chi phí vận chuyển và rút ngắn thời gian giao hàng, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Quyết định 3015, thiết lập quy trình kiểm soát riêng cho sầu riêng, mở tiền lệ cho các nông sản khác, đảm bảo chất lượng và an toàn xuất khẩu. Ngoài Trung Quốc, thị trường Mỹ cũng ghi nhận mức tăng ấn tượng.

Trong 8 tháng đầu năm, Mỹ nhập khẩu rau quả từ Việt Nam đạt 316 triệu USD, tăng 67%, trong khi xuất khẩu rau quả từ Mỹ sang Việt Nam đạt 353 triệu USD, tăng 47% so với cùng kỳ năm trước. Đây là cơ sở để ngành rau quả Việt Nam hướng tới kỷ lục xuất khẩu 8 tỷ USD trong năm 2025.

Các chuyên gia, trong đó có ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc khai thác tốt thị trường chủ lực, cải thiện quy trình logistics, kiểm soát chất lượng, đồng thời phát triển thương hiệu là chìa khóa duy trì đà tăng trưởng, giảm phụ thuộc vào một thị trường và mở rộng xuất khẩu sang các quốc gia khác.

Với đà tăng trưởng hiện tại, lợi thế về mùa vụ, giá cả cạnh tranh, logistics và sự chuẩn bị bài bản từ doanh nghiệp lẫn cơ quan quản lý, năm 2025 được dự báo sẽ lập kỷ lục mới về xuất khẩu rau quả, đưa Việt Nam trở thành đối tác tin cậy trên thị trường nông sản toàn cầu, đồng thời nâng cao giá trị và uy tín thương hiệu nông sản Việt. Các bước đi này không chỉ giúp ngành rau quả phục hồi mà còn tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững trong các năm tiếp theo.

Dừa Việt tăng tốc, hướng tới ngành tỷ đô

Giá nông sản hôm nay 14/9: Cà phê neo cao, hồ tiêu ổn định ở mức đỉnh

Xuất khẩu nông lâm thủy sản khởi sắc, thủy sản đối diện thách thức

Lợi thế phát triển cây mắc ca tại Gia Lai