Cuộc chạy đua với tử thần
Đối với bệnh nhân nam 61 tuổi, thời gian dường như chỉ còn được tính bằng ngày. Ông mắc chứng loạn sản thất, một dạng rối loạn nhịp tim nguy hiểm có thể gây đột tử bất cứ lúc nào.
Suốt nhiều năm, sự sống của ông phụ thuộc vào chiếc máy phá rung tự động cấy trong lồng ngực. Chiếc máy đã nhiều lần cứu ông thoát khỏi lưỡi hái tử thần, nhưng đến nay, khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn suy tim độ 4 (mức nặng nhất), mọi phương pháp điều trị nội khoa gần như không còn tác dụng.
![]() |
Ê-kíp thực hiện ca lấy ghép tạng. Ảnh: BVCC |
TS.BS Trương Quang Khanh, Trưởng khoa Nhịp tim, Bệnh viện Thống Nhất, cho biết tình trạng bệnh nhân ngày càng xấu đi trong hai tháng nằm viện. "Trái tim gần như không đáp ứng, chỉ một gắng sức nhẹ cũng khiến bệnh nhân khó thở. Máy phá rung phải hoạt động liên tục đến mức hết pin, phải thay sang chiếc thứ hai," bác sĩ Khanh chia sẻ.
Ngày 17/10, bệnh nhân rơi vào một cơn rung thất nặng, các bác sĩ tiên lượng rằng nếu không có tim để ghép ngay lập tức, cơ hội sống của ông gần như bằng không.
Tâm nguyện hiến dâng sự sống
Đúng vào thời điểm hy vọng trở nên mong manh nhất, một phép màu đã xuất hiện. Một phụ nữ trung niên không may gặp tai nạn giao thông nghiêm trọng và được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Thống Nhất trong tình trạng đa chấn thương, bao gồm chấn thương sọ não nặng và dập phổi.
Dù đội ngũ y bác sĩ đã nỗ lực cứu chữa suốt 3 ngày, tình trạng của chị không cải thiện và được xác định chết não vào tối 16/10.
Trong giờ phút đau thương, người con trai của bệnh nhân đã nhớ lại tâm nguyện của mẹ mình lúc sinh thời: "Nếu không may qua đời, bà mong muốn được hiến xác cho y học".
Với sự đồng cảm và tư vấn từ Chi hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người của bệnh viện, anh và gia đình đã quyết định thực hiện nghĩa cử cao đẹp, đồng ý hiến tạng của mẹ để cứu sống những cuộc đời khác.
PGS.TS Đỗ Kim Quế, Phó Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất, xúc động chia sẻ: "Chúng tôi hiểu rằng khi đã nỗ lực đến cùng mà người mẹ không thể qua khỏi, thì cách trọn vẹn nhất để tôn trọng ý nguyện của chị là cứu sống những người khác".
Ca ghép tim "vượt rào" chưa từng có tiền lệ
Sau khi Hội đồng chuyên môn xác định tim, hai thận và hai giác mạc của người hiến đủ điều kiện để ghép, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia lập tức rà soát và xác định trái tim hoàn toàn phù hợp với bệnh nhân 61 tuổi đang nguy kịch tại Bệnh viện Thống Nhất.
Tuy nhiên, một thách thức lớn đặt ra: Bệnh viện Thống Nhất chưa được Bộ Y tế cấp phép thực hiện kỹ thuật ghép tim. Tình trạng bệnh nhân lại quá nặng, không thể di chuyển sang bệnh viện khác vì bất kỳ sự gắng sức nào cũng có thể gây rung thất, phù phổi và ngưng tim ngay lập tức.
Trước tình thế "ngàn cân treo sợi tóc", Ban lãnh đạo Bệnh viện Thống Nhất đã báo cáo khẩn cấp. Trong một quyết định mang tính lịch sử, Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) đã có văn bản cho phép Bệnh viện Thống Nhất thực hiện ca ghép, đồng thời huy động sự hỗ trợ trực tiếp từ các chuyên gia hàng đầu của Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Trung ương Huế. Một cuộc hội quân y khoa phi thường đã diễn ra.
![]() |
Ê-kíp ghép tim cho bệnh nhân suy tim nặng. Ảnh: BVCC |
127 phút nghẹt thở và trái tim hồi sinh
3h30 sáng ngày 18/10, sau phút mặc niệm trang trọng để tri ân người hiến tạng, cuộc đại phẫu thuật lấy và ghép tạng bắt đầu. Các ê-kíp phối hợp nhịp nhàng, chạy đua với thời gian. Với sự hỗ trợ điều phối giao thông của lực lượng Cảnh sát giao thông TP.HCM, các tạng hiến nhanh chóng được vận chuyển đến các bệnh viện.
Tại phòng mổ của Bệnh viện Thống Nhất, đúng 8h05, chỉ 127 phút sau khi rời khỏi lồng ngực người hiến, trái tim đã đập lại những nhịp đập đầu tiên trong cơ thể người nhận. Ca phẫu thuật thành công, đánh dấu một bước tiến vượt bậc trong lịch sử của bệnh viện.
Sáu giờ sau phẫu thuật, bệnh nhân đã tỉnh lại. Câu đầu tiên ông nói khi có thể trò chuyện là lời tri ân sâu sắc: “Tôi cảm ơn người đã hiến trái tim cho tôi. Cảm ơn tập thể y bác sĩ đã thực hiện ca ghép tim giúp tôi được sống”. Hiện tại, sức khỏe bệnh nhân đã ổn định, có thể tự thở và vận động tại chỗ.
Một người ra đi, năm cuộc đời ở lại
Nghĩa cử cao đẹp của người phụ nữ hiến tạng không chỉ cứu sống một người. Một quả thận và hai giác mạc đã được chuyển đến Bệnh viện Trung ương Huế, quả thận còn lại được ghép cho bệnh nhân tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Tất cả các ca ghép đều thành công tốt đẹp, mang lại ánh sáng và sự sống mới cho 4 bệnh nhân khác.
Ca hiến và ghép tạng lịch sử này là minh chứng cho sự phối hợp khẩn trương, chính xác và nhân văn giữa các bệnh viện, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia và sự chỉ đạo kịp thời của Bộ Y tế. Hơn hết, đó là câu chuyện về lòng nhân ái, về sự cho đi cao cả để sự sống được tiếp nối, biến sự ra đi của một người thành phép màu hồi sinh cho năm cuộc đời khác.