Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang cho biết, toàn tỉnh Tiền Giang có gần 9.140 ha thanh long trồng chuyên canh, diện tích cho sản phẩm 6.585 ha, sản lượng thu hoạch hàng năm đạt gần 199.420 tấn. Toàn tỉnh có hơn 432 ha thanh long được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, thanh long Chợ Gạo là thương hiệu cây ăn trái nổi tiếng có lợi thế cạnh tranh của tỉnh Tiền Giang.
Thanh long được tỉnh Tiền Giang xác định là một trong những cây ăn quả đặc sản có lợi thế cạnh tranh và là nguồn nông sản hàng hóa xuất khẩu có giá trị kinh tế cao, giúp nông dân làm giàu, nông nghiệp, nông thôn đổi mới.
Thương hiệu Thanh long Chợ Gạo cũng đã Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận sở hữu tập thể. Tiền Giang quan tâm tổ chức lại sản xuất theo hướng giảm diện tích trồng lúa ở những vùng khó khăn như: vùng nhiễm phèn Đồng Tháp Mười, vùng ven biển Gò Công, vùng ảnh hưởng xâm nhập mặn ven sông Vàm Cỏ…chuyển sang trồng thanh long.
Phát triển cây thanh long ở Tiền Giang
Ưu điểm của cây trồng này là thích ứng điều kiện thiên nhiên khắt nghiệt, chịu hạn mặn, cho năng suất, sản lượng cao và giá trị nông sản hàng hóa lớn.
Trong những năm qua, Tiền Giang đã đầu tư ứng dụng khoa học kỹ thuật phục vụ vùng chuyên canh, đẩy mạnh sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP nâng chất lượng nông sản hàng hóa, mang lại giá trị xuất khẩu cao. Đồng thời, Tiền Giang đã mở rộng mạng lưới thu mua, tiêu thụ thanh long, hình thành các HTX liên kết tiêu thụ nông sản cho nông dân vùng chuyên canh…
Thực tế cho thấy, cây thanh long không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế cao, nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong nông nghiệp và làm thay đổi bộ mặt nông thôn của Tiền Giang.
Tuy nhiên, việc sản xuất và tiêu thụ thanh long của Tiền Giang còn nhiều bất cập, quy mô sản xuất của các HTX còn nhỏ lẻ, hầu hết các HTX tập trung ở khâu sản xuất. Thanh long chủ yếu được sơ chế thủ công, các công đoạn sơ chế chủ yếu là rửa sạch trái bằng nước và ozone, lau sạch trái bằng khăn, phân loại trái, bao trái để tránh tổn thương cơ giới và xếp vào thùng hoặc sọt để xuất đến nơi tiêu thụ.
Bên cạnh đó, hệ thống phân phối thanh long của Tiền Giang hiện nhỏ lẻ, chủ yếu là tiêu thụ theo kênh phân phối truyền thống qua nhiều tầng nấc trung gian… Tính đến nay, Tiền Giang có 74 doanh nghiệp (DN), HTX, cơ sở thu mua thanh long, trong đó, có 40 cơ sở kinh doanh thanh long đầu tư kho lạnh bảo quản với tổng sức chứa gần 6.100 tấn. Đặc biệt, việc chế biến sản phẩm thanh long chiếm tỷ lệ nhỏ, chủ yếu chuyển sang chế biến tại các địa phương khác có khả năng chế biến sản phẩm cao hơn như Bình Thuận, Long An.
Thanh long đặc sản Tiền Giang
Tiền Giang xác định việc xây dựng chuỗi trồng, chế biến và xuất khẩu thanh long đối với các địa phương có diện tích trồng thanh long lớn là rất quan trọng và cần thiết. Thực hiện chủ trương của Chính phủ, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam hiện đang khảo sát, nghiên cứu, xây dựng chuỗi trồng, chế biến và xuất khẩu thanh long ở Tiền Giang đến năm 2025
Để xây dựng và thực hiện Đề án thành công và hiệu quả, theo Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Tiền Giang cần tổ chức sản xuất theo mô hình cánh đồng lớn, nâng chất lượng thanh long đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, tạo điều kiện thức hiện liên kết chuỗi giá trị với các công ty, tổ hợp tác, HTX. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong bảo quản, chế biến sau thu hoạch... Đồng thời, khuyến khích nông dân trồng thanh long theo tiểu chuẩn VietGAP và áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt cho vùng đề án.
Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang Lê Văn Hưởng cho biết, việc xây dựng chuỗi trồng, chế biến và xuất khẩu thanh long là hướng đi tất yếu. Trong thời gian tới, UBND tỉnh Tiền Giang sẽ tập trung đầu tư phát triển bền vững cho vùng thanh long, phấn đấu diện tích thanh long đến năm 2025 theo tiêu chuẩn VietGAP khoảng 2315 ha, nhằm nâng sức cạnh tranh của nông sản hàng hóa… Đặc biệt, thông qua các chính sách đầu tư về vay vốn, Tiền Giang khuyến khích các DN đầu tư xây dựng cơ sở, kho, bãi thu mua, sơ chế, ưu tiên DN ứng dụng công nghệ cao trong chế biến sâu thanh long.
Linh Anh