Đây là những nội dung cốt lõi trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách đột phá nhằm bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, thể chế hóa mục tiêu từ Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị. Nếu được thông qua, đây sẽ là bước tiến lớn hướng tới một hệ thống y tế công bằng, hiệu quả và bền vững.
 |
| Một trong những đề xuất quan trọng nhất là việc triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần cho các nhóm đối tượng ưu tiên, bắt đầu từ năm 2026. |
Khám sức khỏe miễn phí và lộ trình miễn viện phí
Một trong những đề xuất quan trọng nhất là việc triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần cho các nhóm đối tượng ưu tiên, bắt đầu từ năm 2026.
Cụ thể, các nhóm đối tượng dự kiến được hưởng chính sách trong giai đoạn đầu bao gồm: người cao tuổi, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có công với cách mạng, đồng bào dân tộc thiểu số và người dân sinh sống tại các vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, xã đảo.
Dự kiến, sẽ có khoảng 20 triệu người được thụ hưởng chính sách này với kinh phí ước tính khoảng 6.000 tỷ đồng mỗi năm do ngân sách nhà nước đảm bảo thông qua Quỹ bảo hiểm y tế (BHYT).
Lý giải về đề xuất, Bộ Y tế cho biết Luật Bảo hiểm y tế hiện hành không cho phép thanh toán chi phí khám sức khỏe định kỳ và sàng lọc, do đó cần có một Nghị quyết của Quốc hội để chính sách này có thể đi vào cuộc sống, giúp người dân phát hiện bệnh sớm, giảm tỷ lệ tử vong và gánh nặng chi phí điều trị.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng đặt ra lộ trình miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT. Bước đi đầu tiên là từ năm 2027, sẽ tăng mức hưởng BHYT từ 95% lên 100% cho hai nhóm đối tượng: người thuộc hộ gia đình cận nghèo và người từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Mục tiêu xa hơn theo Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị là tiến tới miễn viện phí cơ bản cho toàn dân vào năm 2030.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, mục tiêu không phải là "miễn phí tuyệt đối" mà là giảm tối đa phần chi phí người dân phải đồng chi trả đối với các dịch vụ y tế cơ bản, thiết yếu. Với các dịch vụ theo yêu cầu, người bệnh vẫn chi trả một phần để nâng cao ý thức sử dụng dịch vụ hợp lý.
 |
| Các nhóm đối tượng dự kiến được hưởng chính sách trong giai đoạn đầu bao gồm: người cao tuổi, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo,... |
Cải thiện đãi ngộ, giữ chân nhân viên y tế
Để nâng cao chất lượng đội ngũ y tế và giải quyết bài toán thiếu hụt nhân lực, dự thảo Nghị quyết cũng đề xuất nhiều chính sách cải thiện chế độ tiền lương và phụ cấp, với tổng kinh phí ước tính khoảng 4.481 tỷ đồng.
Theo đó, từ năm 2026, bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ sẽ được xếp lương khởi điểm từ bậc 2 thay vì bậc 1 như hiện nay.
Đồng thời, mức phụ cấp ưu đãi nghề sẽ được nâng lên 100% cho các nhân viên y tế làm việc tại các lĩnh vực đặc thù hoặc địa bàn khó khăn, bao gồm:
Người làm chuyên môn tại các lĩnh vực tâm thần, pháp y, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh.
Nhân viên y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo.
Đối với nhân viên y tế dự phòng và y tế cơ sở không thuộc các khu vực trên, mức phụ cấp ưu đãi nghề được hưởng tối thiểu là 70%. Dự thảo cũng đề xuất ngân sách hỗ trợ phụ cấp hàng tháng cho nhân viên y tế thôn bản, cộng tác viên dân số.
Ngoài ra, dự thảo cũng cho phép thí điểm các gói BHYT bổ sung đa dạng hơn theo nhu cầu người dân và công nhận văn bằng đào tạo chuyên khoa đặc thù trong lĩnh vực sức khỏe thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, một vướng mắc tồn tại hơn 50 năm qua, nhằm tạo điều kiện phát triển cho lực lượng nòng cốt của ngành y.
