Tác hại của việc nhai một bên và cách khắc phục

Trong quá trình ăn uống, hàm trên và hàm dưới hoạt động nhịp nhàng, phối hợp với nhau để nghiền thức ăn. Quá trình nhai này giúp cắt nhỏ thức ăn, tăng diện tích tiếp xúc với các enzyme tiêu hóa, từ đó hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra hiệu quả. Bên cạnh đó, việc vận động cơ nhai thường xuyên còn góp phần duy trì sức khỏe răng miệng và phát triển cơ hàm một cách toàn diện.

Do thói quen cá nhân hoặc khi gặp phải các vấn đề về răng miệng như sâu răng, mất răng, răng bị lung lay, gãy vỡ, mòn men răng… nhiều người thường có khuynh hướng chỉ nhai một bên.

Điều này tưởng chừng vô hại nhưng có thể là nguyên nhân của nhiều vấn đề răng - hàm - mặt, thậm chí ảnh hưởng hệ thần kinh.

Tác hại khi nhai 1 bên

Các cơ nhai phát triển không đồng đều

Việc thực hiện nhai một bên diễn trong thời gian dài sẽ làm cho các cơ chỉ phát triển ở một bên và bên còn lại bị co do ít được vận động. Điều này làm cho hình dạng gương mặt bị biến đổi thành một bên to một bên nhỏ. Các trường hợp nghiêm trọng hơn có thể làm lệch cả sống mũi, gây mất thẩm mỹ.

Răng bị yếu đi nhiều hơn

Răng bị yếu đi nhiều hơn là một trong những hậu quả tiêu biểu của thói quen nhai một bên. Khi người ta ưu tiên nhai trên một bên duy nhất, áp lực tập trung chủ yếu vào nhóm răng này, dẫn đến việc chúng chịu áp lực lớn hơn so với những răng ở bên còn lại.

Hậu quả của áp lực tập trung này thường làm cho men răng bị mài mòn nhanh hơn và có thể gây ra tình trạng nhạy cảm. Ngoài ra, răng bị yếu đi có thể dễ dàng bị sưng, nứt, hoặc thậm chí là mất mát nếu không được chăm sóc đúng cách.

Lệch mặt

Thói quen này dẫn đến sự phát triển không đồng đều của cơ cắn (masseter muscle) giữa hai bên. Bên hàm nhai sẽ phì đại, trong khi bên đối diện teo nhỏ, gây mất cân đối khuôn mặt. Duy trì lâu dài có thể làm thay đổi cấu trúc xương hàm.

Giảm chất lượng thức ăn trước khi đi vào dạ dày

Không những nhai một bên bị lệch hàm mà còn làm cho thức ăn không được nghiền nát hiệu quả trước khi đưa vào dạ dày làm cho dạ dày phải làm việc với cường độ cao hơn. Dần dần thì hệ thống tiêu hóa sẽ bị yếu đi và có thể gây ra đau dạ dày.

Tổn thương khớp thái dương hàm

Khớp thái dương hàm thực hiện các động tác ngậm miệng, há miệng, ăn, nói, ngáp… Nếu nhai lệch một bên hàm, khớp thái dương sẽ bị mài mòn không đều ở hai bên. Điều này dễ dẫn đến sai khớp hoặc nghe âm thanh khớp xương va chạm khi há miệng.

Tình trạng này kéo dài khiến cho khớp thái dương hàm rối loạn, đau đớn. Nguy hiểm hơn, bệnh nhân sẽ không thể đóng mở miệng một cách bình thường được.

Do các hậu quả khôn lường mà các bác sĩ khuyến cáo mọi người cần nhai đều cả hai bên hàm để chúng phối hợp nhịp nhàng trong việc nhai nuốt thức ăn. Hai bên hàm sẽ phát triển cân đối, ngăn chặn ảnh hưởng xấu về sức khỏe.

Ảnh hưởng hệ thần kinh

Thói quen này làm mất cân đối hoạt động giữa các dây thần kinh và cơ vùng mặt, dẫn đến đau đầu do căng cơ, rối loạn cảm giác và đau lan.

Cách khắc phục

Thay đổi thói quen

Để khắc phục thói quen nhai chỉ một bên và môi trường xấu tác động đến sức khỏe răng, việc loại bỏ thói quen xấu là cực kỳ quan trọng.

Theo ThS.BS.CK1 Trần Văn Hiều, khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Quân y 175, TP HCM, người có thói quen nhai một bên nên tập luyện nhai đều cả hai bên hàm, có thể bắt đầu bằng cách cố tình nhai ở bên ít sử dụng với thức ăn mềm để tạo thói quen mới.

Massage

Massage mặt là một phương pháp hiệu quả để giúp khắc phục những vấn đề liên quan đến thói quen nhai chỉ một bên và các tình trạng lệch hàm, lệch mặt. Massage mặt giúp giảm căng thẳng và cảm giác mệt mỏi trong cơ nhai. Đặc biệt, khu vực cơ nhai có thể được làm dịu nhẹ, giảm áp lực tập trung lên một bên và kích thích tuần hoàn máu.

Khi thực hiện massage mặt, đặc biệt là ở khu vực cơ nhai, có thể kích thích sự phát triển đều đặn của cơ, giúp cân bằng áp lực giữa hai bên của hàm răng. Massage mặt có thể giúp tăng cường sự linh hoạt của khớp thái dương hàm, giảm nguy cơ các vấn đề như khớp bị rối loạn và đau đớn.

Tập Mewing

Tập Mewing là một phương pháp thực hành chăm sóc sức khỏe răng miệng và khuôn mặt, có thể được áp dụng để khắc phục những vấn đề liên quan đến thói quen nhai một bên và các tình trạng lệch hàm, lệch mặt. Tập Mewing tập trung vào việc đặt lưỡi ở vị trí chính xác trong miệng, thường là ở trên phần cứng của miệng. Điều này có thể giúp cân bằng áp lực và kích thích sự phát triển đồng đều của cơ nhai.

Bằng cách tập trung vào việc nhai một cách đều đặn và cân bằng cả hai bên, Tập Mewing có thể giúp tăng sức mạnh của cơ nhai và giảm áp lực tập trung lên một phía. Việc duy trì vị trí lưỡi và nhai đều đặn có thể giúp ngăn chặn sự phát triển không đồng đều của cơ nhai và giảm nguy cơ lệch hàm, lệch mặt.

Niềng răng

Niềng răng là một trong những phương pháp chữa lệch mặt với chi phí thấp nhưng vẫn mang lại hiệu quả cao. Bệnh nhân không cần phải chịu đựng sự đau đớn khi làm phẫu thuật mà chỉ cần sử dụng các khí cụ gắn lên răng để điều chỉnh cho răng di chuyển. Khi các răng dịch chuyển về vị trí khớp cắn tiêu chuẩn sẽ đồng thời có tác dụng thay đổi xương hàm lệch ở mức độ nhẹ. Quá trình thực hiện niềng răng để cải thiện tình trạng này có thể kéo dài từ 12 đến 18 tháng.

Mặc dù vậy, nếu như hàm bị lệch quá nhiều, các biện pháp trên sẽ không đảm bảo mang đến kết quả như mong muốn. Khi đó, bạn cần đến phòng khám nha khoa uy tín hoặc bệnh viện chuyên khoa răng hàm mặt để được thăm khám và tư vấn.

Các cách chữa đau răng tại nhà bạn đã biết?

Những lợi ích của việc đi bộ leo dốc

Lợi ích khi uống cà phê đen