Philippines dừng nhập khẩu gạo: Cú sốc ngắn hạn hay bài toán dài hạn cho Việt Nam?

Diễn biến - Dự báo 30/08/2025 14:27 Theo dõi TH&SP trên

Từ ngày 1-9, Philippines chính thức ngưng nhập khẩu gạo trong 60 ngày. Động thái này ngay lập tức khiến giá gạo Việt Nam giảm sâu, tạo thêm áp lực lớn cho nông dân và doanh nghiệp xuất khẩu. Câu hỏi đặt ra: đây chỉ là cú sốc ngắn hạn hay là dấu hiệu cho thấy sự phụ thuộc thị trường tiềm ẩn nhiều rủi ro lâu dài?

Philippines tạm dừng nhập khẩu gạo: Thách thức lớn cho ngành gạo Việt Nam Định vị thương hiệu gạo Việt: Thoát khỏi cuộc đua về giá, kiến tạo "sân chơi riêng" Giá gạo Việt Nam cao nhất thế giới: Thành quả từ chiến lược nâng tầm chất lượng

Philippines dừng nhập khẩu gạo: Cú sốc ngắn hạn hay bài toán dài hạn cho Việt Nam?

Theo số liệu Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), ngày 29-8, giá gạo thơm 5% tấm của Việt Nam xuất khẩu chỉ còn 455 – 460 USD/tấn.

Giá gạo giảm sâu, doanh nghiệp và nông dân chịu áp lực

Quyết định của Philippines – thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam – có hiệu lực đúng thời điểm nhạy cảm. Theo ông Nguyễn Vĩnh Trọng, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng (Đồng Tháp), giá lúa gạo trong nước đã rơi xuống mức thấp nhất trong vài năm qua, tương đương thời điểm trước khi Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo vào tháng 7-2023.

Ông Trọng cho biết, ngay từ đầu tháng 8, khi xuất hiện thông tin Philippines sắp ngừng nhập khẩu, nhiều doanh nghiệp tranh thủ gom hàng khiến giá tăng. Tuy nhiên, sang nửa cuối tháng, thị trường hạ nhiệt khi khách hàng đã mua đủ, cộng thêm nguồn cung từ Thái Lan, Campuchia và sắp tới là Trung Quốc bước vào vụ thu hoạch, khiến giá tiếp tục đi xuống.

Theo số liệu Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), ngày 29-8, giá gạo thơm 5% tấm xuất khẩu chỉ còn 455 – 460 USD/tấn, giảm 5 USD/tấn so với kỳ trước; gạo jasmine duy trì ở mức 545 – 549 USD/tấn. Trong khi đó, gạo trắng 5% tấm của Thái Lan chỉ ở mức 354 – 358 USD/tấn, Ấn Độ 376 – 380 USD/tấn, tạo áp lực cạnh tranh rất lớn.

Ở trong nước, bà Phan Mai Hương, đồng sáng lập Công ty SSResource Media Pte.Ltd (Singapore), phân tích nông dân là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Giá lúa nội địa hiện chỉ còn khoảng 7.700 đồng/kg với IR50404, 8.000 đồng/kg với IR5451, trong khi các giống thơm như Đài Thơm, OM cũng chỉ đạt 8.600 đồng/kg – mức thấp so với kỳ vọng.

Bên cạnh giá, cơ chế tạm nộp thuế GTGT 5% rồi chờ hoàn thuế cũng đang gây khó khăn lớn cho doanh nghiệp. “Doanh nghiệp phải nộp thuế ngay khi mua lúa nhưng không biết bao giờ mới được hoàn. Vốn bị ứ đọng, bên thu mua thường trừ thẳng vào giá lúa để giảm rủi ro. Có doanh nghiệp lớn đang chờ hoàn thuế hàng trăm tỉ đồng, không còn đủ vốn để mua vào” – bà Hương nhấn mạnh.

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch VFA, cũng thừa nhận khó khăn kép: đầu ra bị ảnh hưởng khi Philippines – thị trường quan trọng nhất – dừng nhập khẩu, trong khi chính sách tài chính chưa được tháo gỡ. “DN kỳ vọng sau tháng 11, Philippines quay lại mua thì có thể bán hàng. Nhưng hiện nay khó khăn tài chính khiến DN không thể đẩy mạnh thu mua tạm trữ để giữ giá” – ông nói.

Cú sốc 60 ngày và bài toán phụ thuộc thị trường

Thu hoạch lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở Cần Thơ. Ảnh: Tạ Quang

Theo giới chuyên môn, quyết định ngưng nhập khẩu của Philippines nhiều khả năng chỉ mang tính ngắn hạn. Ông Nguyễn Vĩnh Trọng dự báo, Manila dừng mua chủ yếu để hỗ trợ nông dân trong vụ thu hoạch, nhưng nhu cầu nhập khẩu cuối năm vẫn rất lớn, dự kiến lên tới 5,4 triệu tấn trong năm nay, tăng so với 4,6 triệu tấn của 2024. “Họ tạm ngưng nhập để giữ giá trong nước, nhưng khi thu hoạch xong sẽ phải quay lại nhập khẩu, bởi giá gạo cao có thể gây lạm phát” – ông phân tích.

Dữ liệu từ Reuters cũng cho thấy, trong 7 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất khẩu 2,44 triệu tấn gạo sang Philippines, chiếm 44,3% tổng lượng xuất khẩu, năm trước con số này là 46,7%. Rõ ràng, thị trường Philippines vẫn chiếm vai trò then chốt với gạo Việt Nam.

Tuy nhiên, đây cũng là lời cảnh báo về sự phụ thuộc quá lớn. Báo Nông Nghiệp & Môi Trường nhận định, nếu Philippines kéo dài thời gian ngừng nhập, ngành gạo Việt Nam có thể đối diện nguy cơ tồn kho lớn, thanh khoản căng thẳng. Trong khi đó, các thị trường khác như Trung Quốc, châu Phi hay Trung Đông chưa thể bù đắp ngay khoảng trống này.

Ở góc độ chính sách, VFA đã nhiều lần kiến nghị cần sớm tháo gỡ nút thắt vốn, đồng thời tính đến giải pháp chiến lược để đa dạng hóa thị trường. Bộ Công Thương cũng đang theo dõi chặt chẽ và dự kiến sử dụng cả kênh ngoại giao nhằm làm rõ động thái của Philippines.

Báo Thanh Niên dẫn ý kiến chuyên gia cho rằng cú sốc 60 ngày này có thể chỉ là tạm thời, song nếu doanh nghiệp và cơ quan quản lý không chuẩn bị giải pháp dài hạn, rủi ro tái diễn sẽ còn lặp lại. “Đây không chỉ là vấn đề giá cả ngắn hạn, mà còn là bài toán an ninh lương thực và thương hiệu quốc gia” – một chuyên gia nhận định.

Philippines dừng nhập khẩu gạo trong 60 ngày có thể chỉ là một cú sốc ngắn hạn, nhưng tác động mà nó tạo ra cho ngành gạo Việt Nam là rất rõ: giá giảm sâu, nông dân và doanh nghiệp đều khó khăn, cơ chế tài chính chưa thông suốt. Quan trọng hơn, câu chuyện này phơi bày sự phụ thuộc lớn vào một thị trường duy nhất – điều mà ngành gạo Việt Nam cần sớm khắc phục bằng chiến lược đa dạng hóa, xây dựng thương hiệu bền vững, và cải thiện chính sách hỗ trợ.

Khủng hoảng gạo tại Nhật Bản: Cơ hội vàng cho gạo Việt vươn tầm quốc tế

Gạo Việt tìm chỗ đứng bền vững toàn cầu

Giá gạo toàn cầu biến động: Thương hiệu quốc gia nào sẽ trụ vững?

Phạm Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Từ vụ 45 tấn gạo buôn lậu sang Nhật: Hồi chuông cho nông sản Việt

Vinafis Expo 2026: Triển lãm quốc tế chuyên ngành thủy sản đầu tiên tại Việt Nam

Chiến lược logistics 2050: Bước ngoặt định vị Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Thúc đẩy hợp tác kinh tế Việt Nam - Campuchia: Mở rộng không gian đầu tư và phát triển bền vững

Hội chợ Mùa thu 2025: Cơ hội "vàng" cho hàng nghìn mặt hàng Việt chinh phục thị trường

Điều tra chống bán phá giá Ấn Độ: Hàng Việt cần làm gì để không mất thị phần?

Philippines kéo dài lệnh cấm nhập gạo: Gạo Việt gặp khó trong vụ xuất khẩu 2025

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng châu Âu

Khi giá trị, sức khỏe và bền vững định hình xu hướng mua sắm mới trên thị trường tiêu dùng Việt Nam

Dệt may Việt Nam vượt qua thời gia công giá rẻ: Tăng giá trị, mở rộng thị trường mới

Samsung Galaxy S26 Ultra lộ diện màu cam: Lấy cảm hứng từ iPhone 17 Pro?

Thị trường quý III/2025: Ổn định cung cầu, GDP tăng cao nhất 15 năm

Tin khác

Điện thoại không cáp sạc: Vì môi trường hay bài toán kinh doanh?

Nối gót Apple trong cuộc chiến cắt giảm phụ kiện, Sony vừa tiên phong bán ra smartphone mà không kèm cáp sạc. Động thái này dấy lên câu hỏi: đây là nỗ lực vì môi trường hay chỉ là cách các hãng công nghệ tối ưu lợi nhuận trên vai người dùng?

Tiêu dùng xanh – sạch: Xu hướng tất yếu của thị trường hiện đại

Xu hướng tiêu dùng xanh – sạch đang trở thành lựa chọn phổ biến của người Việt, khi người mua sẵn sàng chi trả cao hơn cho sản phẩm an toàn, truy xuất được nguồn gốc. Điều này không chỉ thay đổi hành vi thị trường mà còn tạo áp lực mới cho doanh nghiệp trong quản trị sản xuất và phân phối bền vững.

Philippines đề xuất kéo dài lệnh tạm dừng nhập khẩu gạo tới tháng 4/2026

Chính phủ Philippines vừa đề xuất kéo dài lệnh tạm dừng nhập khẩu gạo nhằm bảo vệ giá lúa trong nước. Quyết định này tác động trực tiếp đến nguồn cung nội địa, đồng thời đặt ra thách thức lớn trong việc cân bằng giữa ổn định thị trường và duy trì quan hệ thương mại quốc tế.

Giảm giá thành, tăng liên kết chuỗi: Hướng đi bền vững cho ngành chăn nuôi Việt Nam

Ngành chăn nuôi Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ, với sản lượng thịt và trứng tăng đều qua các năm. Tuy nhiên, chi phí đầu vào cao, đặc biệt là thức ăn chăn nuôi, đang làm giảm sức cạnh tranh. Tại Diễn đàn “Giải pháp giảm giá thành chăn nuôi, ổn định nguồn cung sản phẩm thịt trong nước và xuất khẩu” ngày 7/10 tại Hà Nội, các chuyên gia và doanh nghiệp đã chia sẻ nhiều giải pháp hướng tới phát triển chăn nuôi bền vững, giảm giá thành và xây dựng chuỗi cung ứng khép kín.

Ngân hàng Nhà nước "mở cửa" thị trường vàng: Người dân và doanh nghiệp được lợi gì?

Sau hơn một thập kỷ, cơ chế độc quyền vàng miếng SJC sẽ chính thức chấm dứt từ ngày 10/10 tới. Với việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ban hành chính sách mới cho phép nhiều doanh nghiệp tham gia sản xuất và nhập khẩu vàng, thị trường được kỳ vọng sẽ trở nên minh bạch, sôi động hơn. Động thái này không chỉ mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp mà còn hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân.

Rò rỉ thiết kế Samsung Galaxy S26 Ultra

Những hình ảnh render đầu tiên của Galaxy S26 Ultra đã lộ diện, cho thấy một thiết kế được bo cong mềm mại hơn và cụm camera sau được làm mới nhẹ so với thế hệ tiền nhiệm.

Những tính năng "mới" của iPhone 17 đã cũ trên Android

Được giới thiệu là một "bước nhảy vọt", nhưng nhiều nâng cấp đáng chú ý trên iPhone 17 thực chất đã quá quen thuộc trên các thiết bị Android từ nhiều năm trước.

Quả việt quất tươi Ba Lan chính thức được xuất khẩu vào Việt Nam

Ngày 16/9/2025, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã chính thức cho phép quả việt quất tươi từ Ba Lan được xuất khẩu vào thị trường Việt Nam. Quyết định này được kỳ vọng sẽ làm phong phú thêm thị trường trái cây ôn đới trong nước, tăng tính cạnh tranh và mang lại nhiều lựa chọn hơn cho người tiêu dùng với loại quả bổ dưỡng này.

Hạn mức nhập khẩu vàng sẽ được cấp trước ngày 15/12: Chờ đợi bước ngoặt cho thị trường

Trong bối cảnh giá vàng miếng SJC liên tục lập đỉnh lịch sử, bỏ xa giá thế giới gần 15 triệu đồng/lượng và người dân vẫn kiên nhẫn xếp hàng chờ mua, Ngân hàng Nhà nước đã chính thức công bố lấy ý kiến dự thảo thông tư quan trọng, được kỳ vọng sẽ “tháo nút thắt” cho thị trường vàng vốn đã tồn tại nhiều bất cập kéo dài. Tuy nhiên, con đường để bình ổn thị trường vẫn còn đầy rẫy thách thức.

Điện thoại iPhone gập đầu tiên được cho là sẽ ra mắt vào 2026

Sau nhiều năm chờ đợi, những thông tin rò rỉ mới nhất cho thấy mẫu iPhone màn hình gập đầu tiên của Apple, được kỳ vọng sẽ tạo ra một "cuộc cách mạng", có thể chính thức trình làng vào mùa thu năm 2026 với mức giá cao cấp.

iPhone 18: Những nâng cấp đột phá khiến người dùng sẵn sàng bỏ qua iPhone 17

iPhone 17 còn chưa hết nóng, nhưng những lời đồn về iPhone 18 với chip 2nm, Face ID ẩn và một mẫu iPhone gập đã khiến nhiều người quyết định "để dành" ngân sách.

Thuế quan siết chặt, dệt may, gỗ nội thất, thủy sản Việt Nam tìm lối đi nào?

Dệt may, gỗ nội thất và thủy sản – ba ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam – đang đứng trước những thách thức chưa từng có từ thị trường Mỹ. Thuế quan tăng, rào cản kỹ thuật siết chặt, cộng thêm xu hướng bảo hộ thương mại nổi lên khiến các doanh nghiệp buộc phải tính toán lại chiến lược. Trong bối cảnh ấy, đa dạng hóa thị trường và nâng cao giá trị gia tăng được xem là “cánh cửa mới” để duy trì đà tăng trưởng.

Vừa mở bán, iPhone 17 Pro và Air liên tục bị tố kém bền

Chỉ vài giờ sau khi lên kệ ngày 19/9, iPhone 17 Pro và Air đã bị tố dễ trầy xước, từ hàng trưng bày đến máy mới mở hộp. Hashtag #scratchgate nhanh chóng leo top thịnh hành trên các mạng xã hội.

EC khởi xướng điều tra chống bán phá giá thép cuộn cán nguội từ Việt Nam

Ngày 18/9/2025, Ủy ban Châu Âu (EC) đã ban hành Thông báo khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép cuộn cán nguội có xuất xứ từ Ấn Độ, Nhật Bản, Đài Loan, Thổ Nhĩ Kỳ và Việt Nam nhập khẩu vào Liên minh châu Âu (EU). Đây là vụ việc do Hiệp hội Thép châu Âu (EUROFER) đệ đơn yêu cầu, sau khi hồ sơ được nộp từ ngày 4/8/2025.

EU siết quy định về Asen trong hải sản, mở ra cả thách thức và cơ hội cho xuất khẩu Việt Nam

Liên minh châu Âu (EU) vừa ban hành Quy định 2025/1891 về ngưỡng Asen vô cơ trong cá và hải sản, đặt ra yêu cầu mới cho hàng thủy sản nhập khẩu. Trong khi đó, nhiều ưu đãi từ Hiệp định EVFTA cùng cải cách thủ tục hành chính đang tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị phần tại châu Âu.

Lộ diện VinFast Minio Green: Mẫu xe điện rẻ nhất của VinFast có gì đặc biệt?

Ngày 18/9, VinFast bất ngờ trưng bày mẫu xe điện mini Minio Green tại Cung Thể thao Quần Ngựa (Hà Nội). Ô tô sở hữu thiết kế nhỏ gọn, pin nâng cấp 18,5 kWh cho quãng đường 210 km, hỗ trợ sạc nhanh.

Hơn 200.000 iPhone 17 được đặt cọc trước ngày mở bán

Trước giờ G mở bán chính thức vào ngày 19-9, thị trường di động Việt Nam đã chứng kiến một con số kỷ lục chưa từng có với hơn 200.000 lượt đặt cọc cho các phiên bản iPhone 17. Sức nóng của sản phẩm mới, đặc biệt là phiên bản iPhone 17 Pro Max màu Cam Vũ Trụ, cho thấy nhu cầu sở hữu của người dùng đang cao hơn bao giờ hết, phá vỡ mọi kỷ lục của các thế hệ trước.

Apple ngừng hỗ trợ iCloud trên iPhone 5, 5c và iPad 4: Người dùng cần sao lưu dữ liệu ngay

Apple vừa thông báo các thiết bị chạy iOS 10 và macOS Sierra sẽ không còn truy cập iCloud, ảnh hưởng trực tiếp đến iPhone 5, 5c và iPad 4. Người dùng cần nhanh chóng sao lưu dữ liệu hoặc nâng cấp thiết bị để tránh mất mát thông tin.

Vé tàu Tết Bính Ngọ 2026 mở bán từ 20/9

Ngành đường sắt sẽ chính thức mở bán vé tàu Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 rộng rãi từ 8h00 ngày 20/9/2025, cung ứng khoảng 330.000 chỗ mỗi ngày.

Không lo thiếu thịt heo dịp Tết Nguyên đán 2026 dù dịch tả heo châu Phi vẫn lưu hành

Dù dịch tả heo châu Phi vẫn xuất hiện ở nhiều địa phương, song với tổng đàn heo cả nước duy trì khoảng 31 triệu con, nguồn cung thịt heo cho dịp Tết Nguyên đán 2026 được khẳng định không thiếu.

Phạt lắp điện mặt trời mái nhà nếu không thông báo: EVN nói gì?

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa đề xuất quy định xử phạt đối với trường hợp tổ chức, cá nhân lắp điện mặt trời mái nhà tự dùng nhưng không thông báo. Đề xuất này ngay lập tức gây nhiều ý kiến trái chiều, xoay quanh việc đây có phải là thêm một thủ tục hành chính hay chỉ là hình thức khai báo đơn giản để ngành điện quản lý phụ tải.

Mùa sale online cuối năm: Đừng để “săn hời” thành “tiền mất”

Chuỗi sự kiện 10.10, 11.11, Black Friday và 12.12 trên sàn thương mại điện tử hứa hẹn bùng nổ đơn hàng, nhưng người tiêu dùng cần tỉnh táo để tránh bẫy giảm giá ảo và hàng kém chất lượng.

Thị trường gạo Việt Nam không chịu tác động lớn

Dù Philippines và Indonesia tạm ngừng nhập khẩu gạo từ đầu tháng 9/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các doanh nghiệp khẳng định thị trường không chịu tác động lớn. Sự ổn định này đến từ việc chuỗi sản xuất - tiêu thụ trong nước vận hành hiệu quả, vai trò điều tiết kịp thời của nguồn dự trữ quốc gia và các cơ hội đã mở ra từ nhiều thị trường khác.

Tăng giá điện để bù lỗ cho EVN: Chuyên gia đề xuất lộ trình và tham vấn để xác định "ngưỡng chịu đựng"

Trước đề xuất cho phép Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hạch toán khoản lỗ lũy kế gần 45.000 tỷ đồng vào giá bán lẻ, các chuyên gia cho rằng việc điều chỉnh giá là cần thiết nhưng phải được thực hiện với một lộ trình cụ thể, minh bạch. Quan trọng hơn cả là việc tham vấn rộng rãi người dân và doanh nghiệp để tìm ra "ngưỡng chịu đựng" hợp lý, tránh gây sốc cho nền kinh tế.

VAMOBA hướng tới 100% sản phẩm là xe điện vào năm 2035

Tại Đại hội lần thứ IV nhiệm kỳ 2025-2030, Hiệp hội Ô tô, Xe máy, Xe đạp Việt Nam (VAMOBA) đã công bố tầm nhìn phát triển mới, đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng về chuyển đổi xanh. Theo đó, VAMOBA đặt mục tiêu đến năm 2027, 100% thành viên có ít nhất một dòng sản phẩm xe điện và đến năm 2035, 100% sản phẩm ô tô, xe máy sẽ là xe điện thân thiện với môi trường.

Đếm ngược sự kiện ra mắt iPhone 17 và tin đồn về dòng điện thoại

Sự kiện "Awe Dropping" sẽ chính thức diễn ra lúc 0h ngày 10/9 (giờ Việt Nam), nơi iPhone 17 series được kỳ vọng mang đến bước ngoặt về thiết kế, hiệu năng và trải nghiệm người dùng.

Hàng Mỹ ồ ạt đổ bộ: Người tiêu dùng Việt được lợi gì?

Trong bảy tháng đầu năm 2025, lượng hàng Mỹ nhập khẩu vào Việt Nam đạt hơn 10,5 tỷ USD, tăng gần 23%, “phủ sóng” từ trái cây, hải sản cao cấp đến nguyên liệu sản xuất. Người tiêu dùng được hưởng lợi từ đa dạng sản phẩm, chất lượng đảm bảo và giá cả cạnh tranh, nhưng thị trường nội địa cũng đối mặt thách thức không nhỏ.

Philippines tạm dừng nhập gạo: Doanh nghiệp Việt được khuyến nghị mua trữ, ổn định thị trường

Việc Philippines, thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, tạm ngưng hoạt động trong 60 ngày đã tạo ra những biến động nhất định. Trước tình hình này, các cơ quan quản lý đã đề nghị doanh nghiệp chủ động mua vào để dự trữ, một bước đi chiến lược nhằm ổn định giá và chuẩn bị cho các cơ hội sắp tới.

Xem thêm