Ngỡ ngàng trước những siêu phẩm nho bonsai, nhà vườn lộ bí quyết kiếm bộn tiền dịp Tết

Ngoài trồng bán quả, nông dân ở Ninh Thuận còn sáng tạo ra những chậu nho bonsai đủ dáng thế.

Bất ngờ với những chậu nho bonsai độc đáo

Ngoài trồng bán quả, nông dân ở Ninh Thuận còn sáng tạo ra những chậu nho bonsai đủ dáng thế. Trong khu vườn rộng ở xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, ông Đỗ Văn Thu, 56 tuổi, thành viên Hợp tác xã Nho cảnh A8 Phước Thuận, tất bật làm việc vào ngày cuối năm. Giữa vườn, ông cẩn thận dùng các đoạn sắt bện nhánh, lá gọn gàng vào khung đã định sẵn để tạo hình. Một số chùm nho có quả có dấu hiệu bị hỏng cũng được ông cắt tỉa rồi bao lưới lại.

“Làm như vậy sẽ hạn chế được trái bị rụng và trông bắt mắt hơn”, ông Thu nói, rồi chỉ sang góc sân đang có hàng trăm chậu nho kiểng được xếp gọn, chuẩn bị giao cho khách.

Dịp tết nguyên đán năm nay, những gốc nho bonsai đang hút hàng.

Có thâm niên hàng chục năm trồng nho, ông Thu nói trước đây làng nho Phước Thuận chủ yếu canh tác nho theo lối truyền thống bán lấy quả. Những năm gần đây, nhu cầu làm cây nho để trưng bày ngày Tết nhiều, nên ông cùng người dân trong vùng trồng nho kiểng.

"Những mẫu nho cảnh được thương lái yêu thích nhất là những loại mô phỏng pin năng lượng mặt trời, vòng tròn ba tầng, vòng tròn một tầng… Đến nay, chúng tôi đã xuất hơn 1.000 chậu nho cảnh đi TP.HCM, Hà Nội và các tỉnh miền Trung như Khánh Hòa, Đà Nẵng", ông Đỗ Văn Thu tiết lộ.

Theo ông Thuận cho biết, nghề nào cũng có bí quyết, như cây xanh có lợi thế là sức sống dẻo dai mới làm bonsai được. Chẳng hạn, để cây nho cảnh có thời gian trưng bày được lâu, chủ vườn phải chọn những giống khỏe nhất ghép với gốc, sau đó mới đưa vào chậu trồng.

Để tạo dáng nho bonsai đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo.

Cách đó không xa, nông dân Lê Văn Nhị đang kiểm đếm, phân loại lại trên 1.000 chậu nho bonsai đã chăm nhiều tháng qua. Những chậu nho cảnh của gia đình được cắt ghép kỳ công, mỗi cây cao 50-150m, chùm quả xòe rộng 60-90cm. Cây lá xanh mướt, chùm quả ngả màu chín đỏ, mọng nước.

Trước đây gia đình chỉ làm nho kiểng để trưng bày dịp Tết. Nhiều người thấy cây có quả đỏ đẹp, cầu may mắn, đủ đầy trong năm mới nên thích thú, từ đó nhu cầu tăng cao. Gia đình làm công việc này cũng được 4 năm.

Nho xanh và nho đỏ là 2 chủng loại được các nghệ nhân chọn làm giống sản xuất nho cảnh. "Mỗi chậu nho xuất ra thị trường có giá khoảng 1 triệu đến 3,5 triệu tùy kích thước, thậm chí có chậu nho cảnh được bán 7-8 triệu đồng", ông Thu cho biết.

Bí quyết tạo những chậu nho kiểng độc đáo

Theo ông Đỗ Văn Thu, để tạo hình hấp dẫn, người làm chậu kiểng phải phác thảo, chỉnh hình dáng cây cho cân đối và chăm sóc tỉ mẩn, tưới nước vừa đủ. Đất trồng nho kiểng trộn với mạt cưa, trấu cháy, phân hữu cơ cho tơi xốp để rễ cây phát triển khoẻ mạnh, cây nho giữ được lâu. Cành nho được uốn thành các mô hình bắt mắt, như cánh quạt điện gió, pin năng lượng mặt trời, vòng tròn 3 tầng, hay vòng tròn một tầng,... theo hình dạng định sẵn trên khung sắt hoặc thanh tre.

Sau khi đã tạo hình, người làm phải cắt tỉa lá, chùm nho cho trái đều để thu hút người mua. “Công việc này đòi hỏi sự tỉ mẩn, nếu lơ là chùm nho không cho trái đều khách sẽ không thích”, ông Thu cho hay. Năm nay, vườn của gia đình có trên 1.000 chậu nho kiểng, đã có khách đặt hàng mua.

Những mẫu nho cảnh bonsai được thương lái yêu thích nhất là những loại mô phỏng pin năng lượng mặt trời, vòng tròn ba tầng, vòng tròn một tầng.

Dù là nho cảnh nhưng các công đoạn chăm sóc cũng giống như nho thương phẩm. "Trồng nho cảnh chỉ khác ở công đoạn tạo hình dáng, trái của nó vẫn có thể hái ăn bình thường, thậm chí ngon hơn nho thương phẩm vì được chăm chút kỹ hơn từ khi ra hoa, chọn quả", ông Thu nói.

"Năm nay vườn chuẩn bị gần 2.000 chậu nho cảnh. Dịp gần Tết thời tiết diễn biến thất thường nên một số chậu bị ảnh hưởng ở phần gốc. Chúng tôi phải chăm sóc kỹ hơn, nên gần Tết phần lớn gốc nho đều cho trái đẹp, chín rộ kịp xuất ra thị trường", ông Lê Ngọc Hoài, kỹ thuật viên vườn nho cảnh A8, nói.

Trồng một chậu nho cảnh phải mất khoảng 4 tháng. "Chậu nào đảm bảo tính thẩm mỹ, số chùm quả và màu sắc theo yêu cầu chúng tôi mới xuất ra thị trường", ông Hoài cho biết.

Để tạo ra những chậu nho bonsai độc đáo đòi hỏi kỹ thuật và những bí quyết của người làm vườn.

Còn theo ông Nhị, quá trình vun trồng, tạo cảnh sẽ giúp nho ra quả trước Tết. Khi khách mua về trái vẫn còn xanh, tới ngày Tết sẽ cho quả chín đỏ, rồi nở rộ. Qua Tết, người chơi có thể tách chậu, đưa cây nho kiểng ra trồng ngoài đất, cho leo lên hàng rào, mái hiên, sân thượng, tạo cảnh trang trí mặt tiền nhà rất đẹp.

Hiện, giá cây nho kiểng dao động từ vài trăm nghìn đồng đến vài triệu đồng một sản phẩm, tùy thuộc vào năm tuổi, chủng loại cũng như mỗi chậu cho số lượng chùm quả. Tại vườn, một số chậu nho cảnh hơn 10 chùm quả trở lên, ông bán với giá 1,8-2,5 triệu đồng, có khi tới 3 triệu đồng.

Huyện Ninh Phước được xem là vùng trồng nho lớn nhất của Ninh Thuận. Năm nay, ngoài nông dân, Hợp tác xã nho Kiểng A8 Phước Thuận cũng trồng hơn 2.000 cây nho phục vụ khách dịp Tết, được thương lái đặt mua để chuyển đi các tỉnh, thành trong cả nước.

Những chậu nho cảnh bonsai đã được khách hàng đặt mua từ trước tết.

Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 cận kề nhưng thương lái vẫn tìm đến các vườn nho cảnh để nhập hàng. "Năm nay tôi trồng 500 chậu nho cảnh và toàn bộ đã được thương lái mua hết xuất vào TP.HCM bán Tết phục vụ người dân", anh Nguyễn Vui, chủ nhà vườn ở thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước vui vẻ cho biết.

Theo Sở NN-PTNT tỉnh Ninh Thuận, mô hình nho kiểng trưng bày dịp năm mới được nhiều nơi đón nhận, giúp người dân tăng thu nhập cũng như giới thiệu sản phẩm đặc thù của địa phương. Thời gian tới, Sở sẽ khuyến khích, hỗ trợ kỹ thuật giúp người dân phát triển đa dạng sản phẩm, tạo dựng thương hiệu cho nho cảnh Ninh Thuận, đáp ứng nhu cầu chơi cây cảnh của khách hàng. Những chậu nho bonsai độc đáo đang tạo nên một nét mới trong dịp tết, giúp người trồng nho Ninh thuận có thêm một hướng phát triển kinh tế từ loại cây đặc sản này./.