Hạt tiêu Chư Sê – đặc sản nổi tiếng ở vùng đất đỏ Tây Nguyên

Hạt tiêu (hồ tiêu) Chư Sê là thương hiệu nông sản nổi tiếng của huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai. Đây là một trong những huyện có diện tích hạt tiêu lớn nhất Tây Nguyên, với năng suất cao nhất cả nước.
Bảo hộ chỉ dẫn địa lý “Chư Sê” cho sản phẩm hạt tiêu

Lịch sử cây hồ tiêu

Lịch sử phát triển cây hồ tiêu được bắt nguồn từ Ấn Độ cách đây ít nhất 2000 năm trước Công Nguyên. Những người Ấn Độ đã phát hiện ra loại cây này mọc hoang trong rừng ở Tây Nam Ấn Độ nằm ở vùng Ghats và Assam (đây là vùng nhiệt đới ẩm), họ cũng là những người sử dụng đầu tiên và cho rằng việc phát hiện này là rất quý giá vì hạt tiêu có thể dùng làm lễ vật triều cống hoặc bồi thường chiến tranh.

Đến đầu thế kỷ 13 cây tiêu mới được trồng rộng rãi và sử dụng trong bữa ăn hàng ngày. Hồ tiêu được mệnh danh là vàng đen (black gold) và đã từng được loài người dùng làm bản vị tiền tệ khi trao đổi hàng hóa. Hồ tiêu từng được xem là tài sản kế thừa trong gia tộc, cho nên thời bấy giờ xuất hiện thuật ngữ “peppercorn rent” như một hình thức cầm đồ như bây giờ, hay thanh toán mua bán.

phát triển hồ tiêu Chư Sê bền vững
Phát triển hồ tiêu Chư Sê bền vững

Trước thế kỷ thứ 16, hồ tiêu từ Ấn Độ lan rộng sang các nước vùng Nam Á, Đông Nam Á (Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Srilanka, Campuchia, Việt Nam, Lào …). Những vùng kinh tế này đều có giao thương với Trung Hoa, hoặc tự sản xuất, tự tiêu thụ. Hải cảng Malabar vùng Đông Ấn là điểm trung chuyển cho con đường hàng hải buôn bán hồ tiêu toàn thế giới từ rất lâu, qua Ấn Độ Dương. Hồ tiêu được xuất sang Châu Âu, Trung Đông, Bắc Phi từ cảng Malabar. Con đường thương mại gia vị hồ tiêu xuất phát theo đường bộ hay đường thủy đều có những điểm đến là vùng ven biển Ả Rập (Arabian Sea).

Đến thế kỷ 19 mới đưa sang trồng ở châu Phi và châu Mỹ, nhiều nhất là ở Madagasca và Brazil. Hiện nay tiêu được trồng nhiều ở các nước nằm trong vùng xích đạo khoảng 15o vĩ Bắc và 15o vĩ Nam (vì do xuất xứ từ vùng nhiệt đới ẩm). Ở Việt Nam có thể trồng ở vĩ độ 17.Tiêu chỉ thích hợp ở độ cao dưới 800m, lên cao lạnh tiêu phát triển kém.

Cây hồ tiêu Chê Sư

Lịch sử hồ tiêu Chư sê bắt đầu vào thập niên 80 của thế kỷ trước do những người dân đưa về trồng và phát triển thành cây hàng hóa mang lại lợi nhuận cao. Đây là cây trồng tạo công ăn việc làm, đem lại nguồn thu nhập chủ lực cho hàng vạn hộ nông dân trên địa bàn huyện Chư Sê. Trong các tỉnh Tây Nguyên, huyện Chư Sê của tỉnh Gia Lai là một trong những huyện có diện tích hồ tiêu lớn nhất vùng. Từ năm 2008 đến năm 2020, hồ tiêu Chư Sê được biết đến với năng suất cao nhất cả nước.

Hạt tiêu Chư Sê không những chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu một số nước khác trên thế giới, trong đó có Liên minh châu Âu, Mỹ.

Hạt tiêu Chư Sê – đặc sản nổi tiếng ở vùng đất đỏ Tây Nguyên
Đặc sản hồ tiêu Chư Sê

Hạt tiêu Chư Sê bao gồm 3 loại: hạt tiêu xanh, hạt tiêu đen và hạt tiêu trắng (tiêu sọ). Hạt tiêu Chư Sê có đặc điểm hạt to và đồng đều. Hạt tiêu xanh có đường kính từ 4,45 - 5,85 mm, hạt tiêu đen từ 3,85 - 5,65 mm, hạt tiêu trắng từ 3,65 - 5,43 mm.

Hạt tiêu Chư Sê thơm nồng và có vị cay, được thể hiện qua dung trọng, hàm lượng Piperin và hàm lượng tinh dầu bay hơi cao. Hạt tiêu xanh có dung trọng từ 589 - 638 g/l, hàm lượng Piperin từ 5,89 - 6,35%, hàm lượng tinh dầu bay hơi 1,53 - 1,76 %; Hạt tiêu đen có dung trọng từ 558 - 592 g/l, hàm lượng Piperin từ 6,59 - 7,36 %, hàm lượng tinh dầu bay hơi từ 1,84 - 2,20%; Hạt tiêu trắng có dung trọng từ 616 - 651g/l, hàm lượng Piperin từ 7,05 - 7,42 %, hàm lượng tinh dầu bay hơi từ 2,01 - 2,28%.

Những tính chất, chất lượng đặc thù của hạt tiêu Chư Sê có được là do mối quan hệ giữa điều kiện địa lý tự nhiên và kĩ thuật sản xuất truyền thống của người dân trong khu vực địa lý.

Huyện Chư Sê là một vùng đất có điều kiện địa lý tự nhiên đặc biệt. Đây là vùng đất rất phù hợp cho cây hồ tiêu phát triển do đây là vùng đất đỏ bazan bằng phẳng hoặc dốc nhẹ nằm ở độ cao trung bình từ 700 - 800m so với mực nước biển. Loại đất này ở gần các miệng núi lửa, nham thạch giàu khoáng sét, tầng đất dày, thoát nước tốt và tính chất đất màu mỡ.

Hồ tiêu
Hạt tiêu Chư Sê

Bên cạnh thổ nhưỡng, khí hậu của khu vực địa lý cũng có nhiều yếu tố tác động đến tính chất, chất lượng đặc thù của hạt tiêu Chư Sê. Độ ẩm không khí của khu vực địa lý từ 80 - 90%, độ ẩm cao sẽ tạo điều kiện cho quá trình thụ phấn dễ dàng (hạt phấn dễ dính vào núm nhụy) và thời gian thụ phấn kéo dài núm nhụy phình to, thuận lợi cho việc tạo quả với tỷ lệ đậu quả cao. Phôi nhũ sẽ phát triển to hơn làm đường kính hạt trung bình của hồ tiêu Chư Sê đạt kích thước tương đối lớn.

Ngoài ra, biên độ nhiệt giữa ngày và đêm của khu vực địa lý tương đối lớn, từ 8 - 10oC, làm cho quá trình trao đổi chất kéo dài, giai đoạn tạo chất thơm và vị cay của hạt tiêu sẽ được kéo dài hơn.

Thời gian cây tiêu ra hoa tạo quả trùng với mùa khô kéo dài từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 năm sau của khu vực địa lý, mưa ít là điều kiện thuận lợi để cây hồ tiêu phân hóa mầm hoa và nở hoa tập trung, dễ dàng hình thành và tích trữ, cô đọng các dưỡng chất trong quả. Thời gian thu hoạch hồ tiêu thường trùng vào mùa khô nên việc phơi sấy, bảo quản sản phẩm hồ tiêu thuận lợi.

Khác với vùng trồng tiêu Quảng Trị chỉ sử dụng trụ sống, việc sử dụng song song cả trụ sống hoặc trụ hỗn hợp (trụ chết và trụ sống) có cây che bóng là phương pháp canh tác truyền thống tại huyện Chư Sê, nhờ đó năng suất của hồ tiêu Chư Sê cao.

Ngoài ra, việc lược bỏ những cành tược giúp các cành còn lại có đầy đủ dưỡng chất và khả năng sinh trưởng tốt hơn. Việc chỉ sử dụng giống tiêu bản địa do giống đã được đánh giá là năng suất, chất lượng cao, phù hợp với đặc thù khí hậu, thổ nhưỡng của vùng Chư Sê.

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm, cần đổi mới tư duy và áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Đây là thông điệp tại Hội nghị triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức ngày 10/5.
Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Hai giống lúa GE mang tên ‘Kamala – DRR Dhan-100’ và ‘Pusa DST Rice 1’ vừa được Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Ấn Độ (ICAR) phát triển thành công, mở ra kỷ nguyên mới cho cây trồng chỉnh sửa gen tại châu Á. Những giống lúa này tiêu thụ ít nước, tăng năng suất tới 30% và rút ngắn thời gian thu hoạch tới 20 ngày.
DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

Tháng 5 - tháng của yêu thương và tri ân, là dịp để những người con tỏ lòng yêu kính mẹ bằng những món quà đầy ý nghĩa. Nhân dịp này, DOJI ra mắt bộ sưu tập (BST) vòng charm vàng 24K “Kết Nối Yêu Thương”, như một biểu tượng gắn kết thiêng liêng của tình mẫu tử - dịu dàng che chở, bền chặt vĩnh cửu và đong đầy cảm xúc.
Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Xác định đầu ra là nút thắt trong phát triển nông sản vùng cao, Bộ Công Thương đang tăng tốc xúc tiến thương mại để mở đường cho đặc sản địa phương từng bước đến gần hơn với thị trường lớn.
VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

Triển lãm Quốc tế Giấy và Bao bì Việt Nam (VPPE 2025) là không gian để các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội hợp tác, đổi mới công nghệ, đẩy mạnh các mục tiêu phát triển bền vững, sản xuất xanh, ứng dụng AI và chuyển đổi số.
Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Trong 10 năm qua, chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc đã tạo nên cuộc “cách mạng xanh” ở Mường La (Sơn La), người nông dân đã chuyển đổi từ canh tác truyền thống sang ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt với những nâng cấp về tính năng và thiết kế thể thao mạnh mẽ chính thức được ra mắt tại thị trường Việt Nam với giá bán lẻ khuyến nghị là 1,199 tỷ đồng.
“Tinh hoa trái cây Việt” -  Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

“Tinh hoa trái cây Việt” - Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã khai mạc Phòng trưng bày chuyên đề với chủ đề “Tinh hoa trái cây Việt” vào sáng nay (ngày 23/4) tại địa chỉ số 62 Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.
Cơ hội đưa nông sản An Giang chinh phục thị trường thế giới

Cơ hội đưa nông sản An Giang chinh phục thị trường thế giới

Để đạt được các mục tiêu đề ra trong hoạt động xuất khẩu nông sản, tỉnh An Giang đã đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận, kết nối thị trường tiềm năng tại các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, Châu Phi...
Công thức ưu việt của Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT PROBIOTICS

Công thức ưu việt của Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT PROBIOTICS

Chứa đến 18 tỷ lợi khuẩn trong chai 85ml, Sữa Uống Lên Men TH true YOGURT PROBIOTICS nhanh chóng chinh phục mẹ Gen Z.
Thái Nguyên: Thúc đẩy phát triển sản phẩm nông sản trên sàn thương mại điện tử

Thái Nguyên: Thúc đẩy phát triển sản phẩm nông sản trên sàn thương mại điện tử

Thái Nguyên là địa phương đầu tiên trong cả nước triển khai gian hàng nông sản chung trên Shopee, đây là bước đi quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển thương mại điện tử và quảng bá các sản phẩm nông sản của địa phương ra thị trường rộng lớn hơn.
Yên Bái khẳng định vị thế nông sản trên bản đồ thế giới

Yên Bái khẳng định vị thế nông sản trên bản đồ thế giới

Với những nỗ lực không ngừng, sự đầu tư bài bản, chiến lược phát triển đúng đắn, chắc chắn rằng nông sản Yên Bái sẽ không chỉ dừng lại ở những thị trường truyền thống, mà còn vươn xa, khẳng định vị thế xứng đáng trên bản đồ nông sản thế giới.
Hưng Yên tạo điều kiện cho làng nghề phát triển

Hưng Yên tạo điều kiện cho làng nghề phát triển

UBND tỉnh Hưng Yên ban hành Kế hoạch bảo tồn và phát triển làng nghề năm 2025 nhằm mục đích bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề nhằm phát triển kinh tế du lịch, phát huy và gìn giữ giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống của làng nghề địa phương.
Đưa hàng Việt về nơi đảo xa

Đưa hàng Việt về nơi đảo xa

Với quy mô khoảng từ 25 - 30 gian hàng (kích thước 3m x 3m/gian hàng), phiên chợ hàng Việt về hải đảo sắp diễn ra tại Phú Quý (tỉnh Bình Thuận) sẽ có nhiều mặt hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân huyện đảo.
"Biển" người đổ về tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

"Biển" người đổ về tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3 năm 2025, với chủ đề "Giòn ngon bánh mì - đậm vị cà-phê" nhằm tôn vinh sự kết hợp giữa hai biểu tượng ẩm thực Việt Nam là bánh mì và cà-phê Việt. Đồng thời, giới thiệu và quảng bá ẩm thực Việt Nam ra thế giới.
Hơn 140 gian hàng tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Hơn 140 gian hàng tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Ngày 21/3, Lễ hội bánh mì Việt Nam năm 2025 chính thức diễn ra tại công viên Lê Văn Tám, Quận 1, TP.HCM thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan các gian hàng, trải nghiệm thưởng thức sự đa dạng của ẩm thực Việt và bánh mì Việt Nam.
Nhiều cơ hội giao thương tại Triển lãm ProPak Vietnam 2025

Nhiều cơ hội giao thương tại Triển lãm ProPak Vietnam 2025

Triển lãm ProPak Vietnam 2025 không chỉ là nơi hội tụ những công nghệ tiên tiến và giải pháp đột phá, mà còn mở ra cơ hội giao thương chiến lược, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, đón đầu xu hướng thị trường và mở rộng vị thế trên trường quốc tế.
Bình Phước xây dựng thương hiệu hạt điều để vươn xa

Bình Phước xây dựng thương hiệu hạt điều để vươn xa

Để thúc đẩy hiệu quả của hoạt động xúc tiến thương mại, gỡ khó cho đầu ra các sản phẩm chủ lực, đặc biệt là hạt điều, trong thời gian tới, Sở Công Thương tỉnh Bình Phước sẽ tăng cường nâng cao năng lực hoạt động xúc tiến thương mại, năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Khai mạc Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tỉnh Gia Lai năm 2025

Khai mạc Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tỉnh Gia Lai năm 2025

Hội chợ triển lãm thương mại tỉnh Gia Lai 2025 là cơ hội để tỉnh Gia Lai tiếp tục giới thiệu, quảng bá sản phẩm tiêu biểu, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm, mở rộng hợp tác, liên kết phát triển.
Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột: Trải nghiệm thú vị tại các gian hàng ứng dụng công nghệ số

Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột: Trải nghiệm thú vị tại các gian hàng ứng dụng công nghệ số

Nhiều gian hàng ứng dụng công nghệ số được trưng bày tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột đã đem đến cho người dân và du khách những trải nghiệm thú vị, mới mẻ.
Quà tặng tỏa sáng, nàng biến hóa đa phong cách

Quà tặng tỏa sáng, nàng biến hóa đa phong cách

Tôn vinh xu hướng đa phong cách của phái đẹp, DOJI và Thế Giới Kim Cương mang đến những bộ sưu tập trang sức tinh xảo giúp nàng tự tin tỏa sáng theo cách riêng của mình.
Bắc Giang tập trung nâng cao chất lượng, quảng bá sản phẩm OCOP

Bắc Giang tập trung nâng cao chất lượng, quảng bá sản phẩm OCOP

Năm 2025, tỉnh Bắc Giang đề ra mục tiêu tiếp tục nâng hạng và phát triển sản phẩm OCOP chủ lực; phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch; tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ và xuất khẩu.
Thoả sức thưởng thức bánh mì, nhâm nhi cà phê tại Lễ hội Bánh mì Việt Nam 2025

Thoả sức thưởng thức bánh mì, nhâm nhi cà phê tại Lễ hội Bánh mì Việt Nam 2025

Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3 năm 2025 với chủ đề “Giòn ngon bánh mì – đậm vị cà phê”, diễn ra từ ngày 21-24/3 tại công viên Lê Văn Tám, do Hiệp hội Du lịch TPHCM tổ chức.
Gạo nếp ong - hạt ngọc của núi rừng

Gạo nếp ong - hạt ngọc của núi rừng

Gạo nếp ong là đặc sản nổi tiếng của huyện Trùng Khánh tỉnh Cao Bằng với hạt gạo dẻo, thơm, bóng đẹp và hương vị riêng biệt.
Tái canh cà phê ở Đắk Lắk vì sao khó về đích?

Tái canh cà phê ở Đắk Lắk vì sao khó về đích?

Gần 15 năm thực hiện chương trình tái canh cây cà phê nhưng đến nay diện tích cà phê tái canh tại Đắk Lắk vẫn ở mức thấp.
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột 2025

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột 2025

Sáng ngày 21/2/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức buổi họp báo thông tin về việc tổ chức chuỗi sự kiện Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 với chủ đề “Buôn Ma Thuột – Điểm đến của cà phê”.
Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025: Tôn vinh nghề làm muối truyền thống

Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025: Tôn vinh nghề làm muối truyền thống

Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu 2025 được tổ chức nhằm tôn vinh nghề làm muối truyền thống của địa phương, góp phần bảo tồn nghề làm muối, phát triển và quảng bá văn hóa và du lịch, nâng cao vị thế nghề muối của Bạc Liêu.
Vifa Expo 2025: Điểm hẹn lý tưởng cho doanh nghiệp tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu

Vifa Expo 2025: Điểm hẹn lý tưởng cho doanh nghiệp tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu

Hội chợ Quốc tế Đồ gỗ và Mỹ nghệ xuất khẩu Việt Nam 2025 (Vifa Expo 2025) không chỉ là động lực quan trọng thúc đẩy ngành nội thất Việt Nam vươn tầm quốc tế, mà còn là điểm hẹn lý tưởng cho hàng nghìn doanh nghiệp tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu.
Xem thêm

Tin đọc nhiều

Giá tiêu bật tăng mạnh, doanh nghiệp kỳ vọng xuất khẩu khởi sắc

Giá cà phê giảm sâu kỷ lục: Nông dân Tây Nguyên đối mặt áp lực kép

Giá tiêu trong nước đi ngang, triển vọng dài hạn vẫn tích cực

Giá cà phê hôm nay tiếp tục chịu áp lực giảm: Triển vọng sản lượng toàn cầu ở mức kỷ lục

Xuất hóa đơn điện tử từ 1/7: Ghi địa chỉ mới hay giữ theo giấy đăng ký kinh doanh?

Từ 1/7 việc khám chữa bệnh thuận tiện hơn, quyền lợi BHYT rộng hơn

Sầu riêng Việt: Làm sao giữ thị phần ngay trên “sân nhà”?

Thanh Hóa tạo đột phá chiến lược từ tổ chức bộ máy: Công bố nhân sự chủ chốt tại 166 xã, phường

Vải không hạt có gì đặc biệt mà gây ấn tượng mạnh trên thị trường?

Thịt heo nhập khẩu tăng vọt: Bài toán cạnh tranh và định vị thương hiệu nội địa

Thanh Hóa công bố nghị quyết, quyết định về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính

Công bố các nghị quyết, quyết định về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính tỉnh Quảng Trị mới

Dấu mốc 24 năm thành lập - Halcom Việt Nam kiên định phát triển bền vững, vươn mình cùng Kỷ nguyên mới của dân tộc

Bứt tốc xuất khẩu nông sản cuối năm 2025

Đô la Mỹ suy yếu, vàng tăng mạnh: Chu kỳ mới hay nhất thời?

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
gleximco
meji
Phiên bản di động