 |
| Những gốc gỗ lũa nằm dưới lòng sông Tiền cả trăm năm |
Các gốc gỗ lũa có tuổi đời trăm năm được anh Nguyễn Văn Nghỉ (43 tuổi, ngụ huyện Chợ Mới, An Giang) “phù phép”, điêu khắc thành một bộ sưu tập độc nhất vô nhị ở miền Tây.
Theo ông Nghỉ, gỗ lũa là phần lõi của thân cổ thụ khô lại. Loại gỗ này rất cứng, không bị mối mọt, mục nát hay tác động của thời tiết. Những đồ vật điêu khắc từ loại gỗ này có giá trị cao.
Anh Nghỉ kể, hồi năm 2006, người dân địa phương trong lúc cào cá thì vớt được khúc gỗ lũa vô cùng đẹp mắt. Hay tin, anh liền đến tận nơi mua về để dành, rồi từ đó đam mê, miệt mài sưu tầm loại gỗ này cho đến nay. Theo phỏng đoán của nhiều người, những gốc gỗ lũa của anh Nghỉ đang sở hữu đã nằm dưới lòng sông cả trăm năm.
Sau 15 năm sưu tầm, anh Nghỉ sở hữu hơn 3.000 m3 gỗ lũa. Trong số đó, anh chọn những gốc gỗ đẹp, ưng ý nhất rồi thuê thợ từ Huế, Nam Định vào điêu khắc thành gần 40 tác phẩm nghệ thuật có kích thước "khủng".
Những tác phẩm này gồm: Hai bộ 12 con giáp, tượng Phật, hòn non bộ, bức tranh dài 24,5m, căn nhà toàn gỗ lũa, bàn khắc tranh 3D, bộ bàn ghế... Các tác phẩm điêu khắc rất sinh động, có hồn như được gửi gắm những câu chuyện của thời gian.
 |
 |
| Sau khi được trục vớt lên, những gốc gỗ lũa được thợ sáng tạo thành những tác phẩm tuyệt diệu |
Các tác phẩm này đang được trưng bày tại một khu du lịch ở huyện Chợ Mới.
Theo anh Nghỉ, để tạc những tác phẩm từ gỗ lũa phải tốn rất nhiều thời gian và công sức do gỗ trầm tích dưới đáy sông hàng trăm năm nên cứng như sắt, đá.
Khi chế tác, lưỡi cưa rất dễ bị cùn và khó tạo hình. Để hoàn thiện gần 40 tác phẩm, những người thợ phải mất hơn 5 năm.
“Gỗ lũa đa phần là những cây đại thụ, tuổi đời vài trăm năm. Do nhiều tác động khác nhau, cây lại bị chôn vùi dưới lòng sông hàng trăm năm khiến phần thân gỗ bị rã, chỉ còn lại phần lõi cây bền và cứng. Cho nên, gỗ lũa nguyên khối lớn rất hiếm và hầu như không xác định được là loại cây gì”, anh Nghỉ nói.
Anh Nghỉ nói thêm, tùy theo hình thể cũng từng khúc gỗ lũa, các nghệ nhân sẽ tạc dựa theo dáng thế tự nhiên của cây. Trong đó, vẻ đẹp của gỗ lũa thường ẩn giấu nên người tạo tác phải có con mắt quan sát tinh tường, liên tưởng phong phú mới phát hiện ra được.
 |
| Chủ nhân phải thuê thợ có tiếng làm trong vòng 6 năm mới hoàn thiện bức tranh gỗ lũa |
Trong số những tác phẩm của anh Nghỉ, bức tranh gỗ lũa nguyên khối có chiều dài 24,5 m, bề rộng hơn 2 m được xem là “độc nhất miền Tây”. Bức tranh được nghệ nhân tạo tác tỉ mỉ các phong cảnh làng quê Việt Nam, như: Đám cưới chuột, hoạt cảnh vinh quy bái tổ, nông dân làm ruộng trên cánh đồng; phong cảnh đặc trưng của 3 miền…
Dù trên nền gỗ màu nâu đơn giản nhưng hình ảnh về con người, cảnh vật trên bức tranh đều được khắc nổi như tranh 3D, khiến người yêu nghệ thuật đều trầm trồ, thán phục. "Cậu tôi thuê hơn 20 nghệ nhân từ miền Trung vào chạm khắc, mất hơn 6 năm mới xong. Do chất liệu gỗ rất cứng nên hầu như cưa, đục đưa vào đều bị cùn nếu không có tay nghề cao sẽ khó làm được", ông Phan Văn Khánh (cháu gọi ông Nghỉ bằng cậu), cho biết thêm.
 |
| Hình ảnh mục đồng và cây đa được điêu khắc trên gỗ lũa |
Theo ông Khánh, bức tranh đồng quê Việt Nam làm từ gỗ lũa của ông Nghỉ đã xác lập kỷ lục Việt Nam vì sở hữu kích thước khủng và đạt giá trị độc bản. Sắp tới, bức tranh này sẽ đưa vào phục vụ du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng tại Khu du lịch Mỹ Luông.
