Chem chép là con gì mà người dân Cà Mau đi đào trong rừng ngập mặn kiếm nửa triệu mỗi ngày?

Người dân Đầm Dơi bắt chem chép dưới các tán rừng ngập mặn.

Chem chép là gọi theo tiếng địa phương, đây là loại hải sản 2 mảnh như nghêu, hến, sò, vỏ cứng, nhiều hoa văn, kích cỡ trung bình bằng ngón chân cái. Chem chép được xếp vào nhóm hải sản có giá trị dinh dưỡng cao, vị ngọt, phù hợp để chế biến thành nhiều món ăn ngon, phong phú đa dạng. Ở vùng ven biển huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau có những người dân chuyên đi bắt con chem chép kiếm sống. Sản lượng chem chép không còn cao như trước đây nhưng giá trị chem chép tăng nên người dân sống được với nghề.

Do không có đất sản xuất nông nghiệp hoặc chỉ có ít đất sản xuất, nhiều hộ dân sống bằng nghề bắt con chem chép ở Đầm Dơi, Cà Mau. Đặc biệt, ở ấp Phú Quý, xã Thanh Tùng có khu vực tập trung hàng chục hộ dân chuyên làm nghề. Hàng ngày, bà con chạy vỏ lãi dọc theo các con sông, hay những vạt rừng ven biển để đào bắt chem chép.

Chem chép là gọi theo tiếng địa phương, đây là loại hải sản 2 mảnh như nghêu, hến, sò...

Nghề đào bắt chem chép của ngư dân ở Cà Mau đã duy trì từ nhiều năm nay. Nghề này, dẫu cơ cực, vất vả vì phải "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" nhưng giúp ngư dân có thu nhập cao, từ hơn 500.000 đồng/người/ngày. Chị Nguyễn Thị Bé một hộ dân hành nghề chia sẻ kinh nghiệm: "Hang chem chép nó giống như hình số 8 vậy. Đào xuống một khúc thì lấy cái móc, móc nó lên. Móc lên thì lẫn sình, về thì lắc rửa sạch đi mới bán".

Chem chép thường làm hang và trú ẩn dưới lớp đất bùn từ 20 - 30cm. Hang chem chép thường có lỗ nhỏ trên mặt đất dạng hình số 8. Để bắt được loài này người bắt phải tranh thủ lúc nước ròng, khi bãi bùn trơ lên và miệng hang lộ ra. Người bắt chỉ cần nhận diện được hang, dùng dao đào và dùng cây móc chem chép lên khỏi hang. Hiện nay, tuy sản lượng chem chép đã suy giảm khá nhiều nhưng đối với những người có nhiều năm kinh nghiệm vẫn có thể bắt được trên dưới 10kg chem chép mỗi ngày.

Chem chép đang được thu mua với giá khoảng 40.000 - 50.000 đồng/kg.

Anh Phạm Tự Em, người dân vừa đi bắt chem chép vừa thu mua lại của người dân làm nghề cho biết: "Người dân đi bắt theo con nước. Hiện nay chem chép ít hơn trước chứ không nhiều như xưa nữa. Cũng nhằm tháng có giá để bắt, có giá thì được 40.000 – 50.000 đồng/kg. Có ngày thì kiếm được 200.000 – 300.000 đồng, hơn trăm cũng có. Tôi gắn bó với nghề cũng mời mấy năm nay, mỗi tháng bà con cũng kiếm được 7 – 8 triệu đồng".

Chem chép thường được chế biến các món xào như: xào lá quế, xào hành tiêu hay sa tế.

Theo anh Tự Em, bà con ở đây sống được lâu bền với nghề này là do săn bắt biết giữ gìn, phát triển nguồn lợi. Họ để lại những con nhỏ và thời gian sau mới khai thác. Bên cạnh đó, những loại chem chép nhỏ thì gia đình ông và các thương lái ở địa phương cũng không thu mua, qua đó, góp phần giúp loài này sinh sản và phát triển trong tự nhiên./.