| Bộ Công thương chỉ đạo “nóng” liên quan đến Temu Đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng "xé nhỏ" giá trị đơn hàng để tránh thuế Vì sao Bộ Công Thương chưa thể cấm ngay sàn Temu? |
 |
| Thời gian gần đây, các sàn TMĐT Trung Quốc giá rẻ đang ồ ạt tiến vào thị trường Việt Nam . |
Thời gian gần đây, các sàn TMĐT Trung Quốc giá rẻ đang ồ ạt tiến vào thị trường Việt Nam như Temu, Taobao, 1688. Đặc biệt là cơn sốt Temu khi nền tảng này đẩy mạnh quảng cáo, tung ra những ưu đãi hấp dẫn cho người mua cũng như trả hoa hồng tiếp thị liên kết cao ''chưa từng có''.
Gia nhập Việt Nam từ năm 2016, Shopee hiện tại đang đứng đầu trong ''tứ hoàng'' Thương mại Điện tử (TMĐT) tại Việt Nam. Theo báo cáo thị trường quý II/2024 từ Công ty phân tích & tư vấn phát triển kênh thương mại điện tử YouNet ECI. Shopee tiếp tục dẫn đầu với tổng giá trị giao dịch (GMV) đạt 62.380 tỷ đồng, chiếm 71,4% thị phần. TikTok Shop theo sau với 19.240 tỷ đồng, tương đương 22% thị phần. Cùng nhau, Shopee và TikTok Shop chiếm tới 93,4% thị phần, tăng so với mức 91,25% trong quý I/2024. Đáng chú ý, chỉ riêng Shopee đã mở rộng thị phần trong quý này, trong khi các đối thủ như Lazada và Tiki đều thu hẹp. Cụ thể, Lazada chỉ còn chiếm 5,9% thị phần, còn Tiki chỉ đạt 0,7%.
Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc điều hành Shopee Việt Nam, đã chia sẻ về những thách thức Shopee đang đối mặt trước sự xuất hiện của các đối thủ quốc tế như Temu và Shein.
Ông Tuấn Anh thừa nhận một thực tế: “Khi xuất hiện đối thủ mới, tất nhiên chúng tôi phải chú ý rất nhiều. Những gì chúng ta đang thấy là họ đầu tư mạnh vào quảng cáo trên tất cả nền tảng truyền thông xã hội. Tại Mỹ, Shein và Temu từng chiếm hơn 20% doanh thu quảng cáo của Facebook. Tương tự, ở Việt Nam, mở lên là thấy Temu.”
Dù vậy, CEO Shopee Việt Nam cho rằng, sự xuất hiện các đối thủ xuyên biên giới sẽ thúc đẩy cạnh tranh và phát triển: “Không như Shopee, thời gian giao hàng của các nền tảng xuyên biên giới thường kéo dài từ 7 đến 9 ngày. Nếu có vấn đề về sản phẩm, quy trình phản hồi và vận hành vẫn chưa rõ ràng.
Tôi nghĩ điều tốt là sự có mặt của họ sẽ thúc đẩy cạnh tranh và phát triển, cải thiện chất lượng. Người tiêu dùng cũng có thêm nhiều lựa chọn sản phẩm và giá cả. Nhưng sự cạnh tranh cần phải đúng bản chất kinh tế.”
Ông Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, Temu, Shein bán hàng tận xưởng Trung Quốc, nơi tiêu dùng nội địa chậm lại. Các nhà máy vẫn hoạt động, nhưng theo nhiều nhà kinh tế, giá này không phản ánh đúng thực tế. Nghĩa là họ chỉ tính đủ để trang trải chi phí nguyên liệu và nhân công, mà không gồm khấu hao hay đất đai.
Các sản phẩm còn được hỗ trợ mạnh mẽ từ hệ thống logistics toàn cầu của họ. Nhờ quy mô lớn, giá thành cũng được giảm đáng kể. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến nhà bán hàng địa phương Việt Nam trong ngắn hạn và không bền vững về dài hạn.
Từ thực tế đó, CEO Shopee Việt Nam đề xuất các nhà hoạch định chính sách: “Chúng tôi đã đầu tư vào thị trường Việt Nam gần 10 năm, luôn tuân thủ mọi quy định và hy vọng được áp dụng công bằng.”
Theo ông Tuấn Anh, dường như có sự "bảo hộ ngược" hoặc "tự đá vào lưới nhà" là các nền tảng trong nước đang thu thập dữ liệu và sẽ khấu trừ thuế cho Chính phủ. Tuy nhiên, nếu một nền tảng xuyên biên giới không có hiện diện pháp lý tại Việt Nam, không có biện pháp thực thi hiệu quả để đảm bảo rằng họ, nhà bán hàng của họ và các KOL (những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội) tiếp thị liên kết trên nền tảng đó đang nộp đủ phần thuế cho Việt Nam.
 |
| Ông Trần Tuấn Anh, Giám đốc điều hành Shopee Việt Nam. |
“Nếu tất cả đều hoạt động trong cùng một khuôn khổ, cạnh tranh sẽ là điều tích cực vì nó thúc đẩy phát triển hơn. Ngược lại, nếu có sự khác biệt, giống như việc chúng tôi chơi bóng đá mà đối thủ được phép dùng tay.”, ông Tuấn Anh nhấn mạnh.
Với TikTok Shop – một nền tảng mới nổi trong thị trường thương mại điện tử với xu hướng mua sắm giải trí và chính Shopee cũng đã học hỏi nhiều ý tưởng, ông Tuấn Anh cho rằng, Quy trình trải nghiệm của TikTok Shop trên thương mại điện tử gồm 3 bước: khám phá sản phẩm - mua hàng - hậu mãi. Trong đó, khám phá sản phẩm qua livestream và video chưa từng có vào 3-4 năm trước. Đây là xu hướng mới và khi có nhu cầu, chúng tôi cung cấp.
Về lâu dài, cuộc chiến này chỉ mới bắt đầu và chúng tôi đang đầu tư vào những nền tảng cơ bản hơn. Bởi cuối cùng, vẫn cần quay về những yếu tố cốt lõi như sản phẩm đa dạng, giá cả, quy trình vận hành và trải nghiệm mua hàng. Người tiêu dùng có thể khám phá sản phẩm ở những nơi khác, nhưng khi cần quyết định mua sắm, họ vẫn quay về Shopee.
“Tại Việt Nam, nhiều người tìm đến Shopee vì sản phẩm đa dạng và giá cạnh tranh. Giờ điều đó vẫn còn, nhưng thêm yếu tố "tiện".”, CEO Shopee Việt Nam cho biết thêm.
Về nhận định, hàng Shopee rẻ nhưng kém chất lượng, ông Tuấn Anh cho rằng điều này không đúng vì bản chất là tiền nào của đó. Chúng tôi theo đuổi việc, trong khung chất lượng nhất định thì ở Shopee là giá thấp nhất.
Nhưng muốn hàng xịn thì cũng có. Hiện tại Shopee Mall (gian hàng chính hãng) đang phát triển nhanh hơn sàn rất nhiều. Chúng tôi làm việc trực tiếp với Apple, Samsung, PNJ, Unilever hay L'Oréal... Các thương hiệu chính hãng chúng tôi đều có cả và doanh số rất lớn.
CEO Shopee Việt Nam cho biết thêm, khách hàng đều có thể hoàn trả sản phẩm trong 15 ngày mà không tốn phí và lý do, giúp giải quyết nhiều khúc mắc cho họ. Chúng tôi cũng cho phép đồng kiểm hầu hết các sản phẩm dù chi phí cho trải nghiệm này không hề nhỏ.
Tất nhiên, phải thừa nhận trải nghiệm chưa thể hoàn hảo vì thị trường thay đổi rất nhanh. Tuy nhiên, theo thời gian, các lo ngại về chất lượng sẽ dần được giải quyết.
Với việc một số nhà bán hàng bất bình vì cho rằng người mua được ưu ái hơn, ông Tuấn Anh khẳng định rằng không có người bán, Shopee sẽ không tồn tại. Tôi thường xuyên gặp gỡ trực tiếp người bán và người mua vài lần mỗi quý. Có thể các bạn chưa biết các nhà bán lớn và chuyên nghiệp thường hoan nghênh những thay đổi này. Tuy nhiên, không tránh khỏi việc vẫn còn một bộ phận thấy bức xúc. Điều quan trọng là hiểu rõ trải nghiệm của người bán và cách họ chấp nhận các quy trình vận hành mới.
Ông giải thích thêm, các thay đổi chủ yếu nhằm giúp người mua cảm thấy an tâm hơn khi mua sắm, từ đó thúc đẩy doanh số cho người bán. Ví dụ, trước đây người bán có thể trễ hoặc hủy đơn, nhưng khi lên sàn, họ phải đảm bảo thời gian giao hàng đúng hạn. Điều này tạo nên trải nghiệm mua sắm tích cực và khuyến khích khách hàng quay lại.
“Thực tế, nhiều người bán lớn hoan nghênh các cải tiến này, vì sau một thời gian, họ thấy doanh số tăng lên nhờ chính sách mới”, ông nói.
Khuyến nghị với các nhà bán hàng của Việt Nam, ông Tuấn Anh cho biết các doanh nghiệp Việt có lợi thế khi hiểu rõ thị trường nội địa và nắm bắt thị hiếu người tiêu dùng nhanh chóng.
“Về bản chất một đơn vị đánh diện rộng toàn cầu (như Temu) thì họ không sâu sát từng quốc gia được, chưa kể từng vùng miền trong quốc gia đó. Nếu mình tự tin thì đó cũng là cách để trụ trên sân nhà. Ngành này khốc liệt chính vì nó còn nhiều tiềm năng, nếu không chẳng ai muốn tranh giành”, CEO Shopee Việt Nam Trần Tuấn Anh nhận định.
