Yến sào là thực phẩm có giá trị cao nên thường bị làm giả để trục lợi. |
Yến sào vốn là một trong 8 món ăn bổ dưỡng của cung đình. Hiện nay, một kilogam yến thô thượng hạng có thể có giá tới cả tỷ đồng. Ngoài ra các loại yến sào khác cũng có nhiều mức giá khác nhau từ vài chục triệu tới cả trăm triệu đồng.
Càng gần Tết nguyên đán, nhu cầu mua các sản phẩm sang trọng, quý hiếm như yến sào làm quà biếu càng tăng lên. Lợi dụng tâm lý này, nhiều người làm ăn chộp giật đã dùng các thủ thuật tạo ra yến giả, nhái, kém chất lượng, pha trộn phụ gia để đánh lừa người tiêu dùng hòng trục lợi.
Theo bác sĩ Trương Hồng Sơn - viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam - cho biết thông thường người tiêu dùng khó nhận biết yến sào thật giả thông qua quan sát mắt thường. Điều này có thể dẫn đến mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
Yến sào giả có thể được làm từ bột rau câu, tinh bột, lòng trắng trứng, bún tàu và một số hợp chất chưa rõ nguồn gốc. Việc dùng yến sào giả không chỉ không mang lại lợi ích cho cơ thể mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí gây ra một số tác dụng không mong muốn.
Dưới đây là một số tiêu chí giúp phân biệt yến sào thật và yến sào giả giúp bạn nhận biết một cách cụ thể:
Nhận biết qua màu sắc, sợi yến: Hiện nay, trên thị trường yến sào có ba loại: yến sào trắng (thường có màu trắng đục), yến sào hồng (có màu hồng nhạt hoặc có thể chuyển sang màu vàng, cam), yến sào huyết (có màu đỏ đặc trưng).
Yến sào giả thường có màu trắng sáng, nếu soi ra ánh sáng có thể thấy yến trong suốt. Ngoài ra, yến thật khi quan sát sẽ dễ dàng nhận thấy các sợi yến đan xen nhau.
Có nhiều cách để nhận biết và phân biệt yến sào thật với yến sào giả làm từ bột rau câu. |
Nhận biết qua mùi vị: Cách kiểm tra tổ yến thật giả được nhiều người áp dụng là nếm thử. Theo đó, bạn chỉ lần lấy 1 sợi yến sào nhỏ và nếm thử, nếu không quá ngọt, cảm giác vị như lòng trắng trứng thì đó là yến thật. Nếu yến sào có vị ngọt thì có thể là yến kém chất lượng vì yến kém chất lượng thường được trộn đường vào để tạo độ kết dính.
Nhận biết qua độ đàn hồi của yến sào: Bạn có thể kiểm tra yến sào thật giả bằng cách bóp nhẹ tổ yến. Nếu thấy có độ giòn, dễ vỡ thì là dấu hiệu của yến thật. Yến giả được trộn với nhiều chất khác nên thường có độ mềm hơn và có tính đàn hồi.
Nhận biết bằng cách ngâm yến sào vào nước: Đây là phương pháp đơn giản và có độ chính xác cao để xác định yến sào thật và giả. Khi cho yến ngâm vào trong nước, yến thật sẽ dần nở ra nhưng vẫn giữ được màu sắc như ban đầu, ngửi có mùi tanh đặc trưng của yến như lòng trắng trứng.
Còn nếu sau khi ngâm nước, yến bị hòa tan vào trong nước đồng thời chuyển sang màu sắc khác, có mùi hôi lạ từ những chất phụ gia thì đây là yến giả, kém chất lượng.
Người tiêu dùng khó nhận biết yến sào thật giả thông qua quan sát mắt thường. |
Một hình thức gian lận khá phổ biến nữa là yến nhà giả yến đảo. Yến đảo thường khó khai thác cũng như chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn so với yến nhà nên có giá thành cao hơn. Do đó, nhiều cơ sở kinh doanh đánh lừa người tiêu dùng bằng cách dùng yến nhà giả yến đảo.Thực chất, yến đảo có mùi tanh, khó làm sạch hơn so với yến nhà nhưng về giá trị dinh dưỡng của 2 loại yến này không chênh lệch quá nhiều.
Đem yến ra nơi có ánh sáng thấy trong suốt, có phản quang thì đây là yến giả. |
Nhiều cơ sở kinh doanh đánh lừa người tiêu dùng bằng cách dùng yến nhà giả yến đảo. |
Thông thường, mỗi lạng yến thô xuất xưởng đã có giá trên 2 triệu, chưa tính việc hao hụt 20 - 30% trong quá trình làm sạch và sấy khô, công lao động nhặt sạch yến cho mỗi lạng khoảng 300 - 350.000 đồng... Chính vì thế, kể cả có bán để thu hồi vốn cũng không thể có yến nguyên chất với giá chỉ vài trăm nghìn đồng/lạng.
Để mua được những sản phẩm yến sào có chất lượng phục vụ cho nhu cầu chăm sóc sức khỏe hoặc làm quà biếu người thân, bạn bè trong dịp Tết, người tiêu dùng cần lưu ý các cách phân biệt yến sào thật và yến giả làm từ bột rau câu. Để lựa chọn được sản phẩm tốt, chất lượng tương xứng với giá tiền, bạn nên lựa chọn những cơ sở yến sào có uy tín, địa chỉ rõ ràng, có thâm niên lâu năm./.