Đồ nghề và tang vật của một "yến tặc" khi bị người dân phát hiện phải bỏ lại. |
Trộm vào lấy yến còn phá hoại hết tổ gây thiệt hại lớn
Vào khoảng 2 giờ ngày 22/6, qua hệ thống camera tại nhà yến thuộc Công ty TNHH TMDV Trí Sơn ở phường 3, thị xã Cai Lậy người trông coi nhà đã phát hiện 1 đối tượng đột nhập vào để trộm tổ yến nên trình báo cơ quan Công an. Nhận được tin báo, Công an phường 3, Thị Cai Lậy đã khẩn trương điều tổ công tác gồm 3 công an viên đến hiện trường để truy bắt đối tượng. Bị phát hiện và truy bắt, đối tượng đã leo lên nóc nhà yến sau đó nhảy xuống đất để tẩu thoát.
Tại hiện trường, lực lượng công an thu giữ nhiều tang vật mà đối tượng trộm bỏ lại như thang tự chế bằng tre, đèn pin, kìm, thanh sắt ống tròn hàn 1 con dao nhọn ở đầu dùng để cạy tổ yến; một số tổ yến thô chứa trong bao… Tên trộm lấy khoảng 50 tổ yến thô, nhưng do bị phát hiện nên chưa kịp mang đi. Hiện công an Thị xã Cai Lậy đang tiếp tục xác minh, truy bắt.
Camera ghi lại hình ảnh tên trộm đột nhập nhà yến của doanh nghiệp Trí Sơn tại Thị xã Cai Lậy. |
Ông Bùi Băng Sơn, Giám đốc Công ty TNHH TMDV Trí Sơn cho biết, trộm từng vào lấy tổ yến của DN nhiều lần đến nay chưa bắt được gây thiệt hại lớn. Trộm vào cạy tổ tơi tả làm hư hao hết tổ yến, thay vì để yến bay đi mới khai thác còn trộm vào cạy lấy yến vô tội vạ làm DN mất tiền.
Trước đó, một vụ trộm tổ yến gây thiệt hại nghiêm trọng sảy ra vào năm 2022 tại nhà yến của ông Lý Phước Hiếu tại thị trấn Mỹ Phước, huyện Tân Phước. "Yến tặc" đã đột nhập lấy hơn 600 tổ yến (5kg) trị giá trên 100 triệu đồng. Ngoài ra, trộm còn làm hư hỏng nhiều thiết bị, trứng yến và làm chết nhiều yến con. Theo ông Hiếu, thủ đoạn của tên trộm là đập bể lam gió, leo vào nhà yến để trộm. Khi phát hiện camera, tên trộm này đã bẻ camera quay xuống đất rồi lấy trộm tổ yến. Ngay sau khi phát hiện vụ việc, ông Hiếu đã trình báo công an nhưng vẫn không tìm ra tung tích tên trộm tổ yến.
Gần đây tình hình trộm cắp đột nhập vào nhà nuôi chim yến của người dân Tiền Giang để lấy tổ yến rất đáng báo động. Đa số các vụ trộm xảy ra ở các nhà yến xa khu dân cư, không có người trông giữ, xây dựng bán kiên cố. Hơn nữa, tổ yến có giá trị gần 30 triệu đồng/kg nên các đối tượng khi thực hiện hành vi trộm cắp trót lọt sẽ có nguồn thu lớn. Điều đáng nói là người dân phát hiện trộm đột nhập vào nhà yến rất chậm, thậm chí vài ngày sau mới biết có trộm nên việc xác minh, điều tra truy bắt “yến tặc” của ngành chức năng rất khó khăn. Trong khi đó các đối tượng này sử dụng các phương tiện, vật dụng mở khóa cửa đột nhập vào nhà yến rất tinh vi, nhanh gọn.
Tỉnh tiền Giang có số lượng nhà yến đứng thứ ba cả nước, trên 1.700 căn. |
Việc trộm vào nhà yến trộm cắp tổ yến không chỉ làm thiệt hại về tài sản mà còn làm cho đàn yến rã bầy, chết yến con, hư trứng yến và chim yến bỏ nhà yến. Do đó việc phòng chống, đẩy lùi “yến tặc” vào nhà yến trộm tổ yến ngoài sự quyết liệt điều tra, xử lý của ngành chức năng thì người nuôi yến phải đề cao cảnh giác, nhất là xây nhà yến phải kiên cố, có phương án chống trộm bảo vệ tài sản.
Tỉnh Tiền Giang có mô hình nuôi chim yến thương phẩm phát triển mạnh với trên 1.718 nhà yến. Nhiều người dân xây nhà yến biệt lập với khu dân cư nhưng không bố trí người quản lý. Giá yến thô 17 triệu đồng/kg; tổ yến thô đã qua sơ chế có giá 25 triệu đồng/kg; còn đối với tổ yến tinh chế có giá từ 35 triệu đến 42 triệu đồng/kg. Nên khi "yến tặc" đột nhập, người nuôi bị thiệt hại nặng.
Ông Nguyễn Văn Như, ở phường 4, thành phố Mỹ Tho có nhiều năm nuôi chim yến thương phẩm cho biết, kinh nghiệm phòng chống “yến tặc” đột nhập nhà yến là phải làm 2 cửa kiên cố. Cửa trong, cửa ngoài đều phải làm ổ khóa nằm trong, đồng thời gắn chuông báo động kết nối với điện thoại để phát hú âm thanh tại nhà yến, chủ nhân có thể gọi những người gần đó hỗ trợ.
Lưới tàng hình hủy diệt đàn chim yến
Không chỉ trộm tổ yến, tại địa bàn tỉnh Tiền Giang còn báo động tình trạng nhiều đối tượng giăng “lưới tàng hình” bắt chim trời và bắt cả chim yến để bán như là nghề có thu nhập bất chính khá cao. Các đối tượng này trang bị những tấm lưới có lỗ rất nhỏ, sợi lưới màu trắng, li ti và dài hàng chục mét, giăng mắc trong vườn cây, ruộng lúa có kèm theo máy phát âm thanh dẫn dụ chim yến. Khi các loại chim trời gồm cả chim yến bay ngang chạm vào lưới sẽ mắc bẫy và không thoát ra được.
Tại một số nơi như huyện Chợ Gạo, Gò Công Tây, thị xã Gò Công tỉnh Tiền Giang đã có hàng chục tấm lưới giăng bẫy chim trời với chiều dài gần 1.000 mét. Người dân địa phương rất bức xúc vì việc giăng lưới vừa tận diệt tất cả các loại chim cò trong tự nhiên, mất cân bằng sinh thái, còn làm cho mô hình nuôi chim yến thương phẩm bị thiệt hại. Khi phát hiện các trường hợp giăng lưới bắt chim yến trái phép, chính quyền địa phương chỉ áp dụng biện pháp thu gom lưới, buộc các đối tượng cam kết không tái phạm chứ chưa có biện pháp chế tài mạnh tay nên chưa đủ sức răn đe, đẩy lùi nạn trộm yến.
Lưới tàng hình giăng bắt chim yến tại huyện Gò Công Tây. |
Ông Lê Quang Hùng, hộ nuôi yến tại thị trấn Vĩnh Bình, huyện Gò Công Tây bức xúc, việc bắt chim yến bằng lưới gây thiệt hại lớn đối với nền kinh tế. “Mấy năm rồi, mỗi năm tôi thu hoạch trên 300 kg tổ yến nhưng 6 tháng đầu năm nay chỉ thu hoạch được trên 60 kg tổ yến. Sản lượng giảm do nạn săn bắt, bẫy lưới khiến chim yến nhát bỏ đi hết. Đề nghị cơ quan Công an phải vào cuộc quyết liệt, xử lý hình sự các đối tượng gây ra tình trạng này”, ông Hùng đề xuất.
Thống kê của Cục chăn nuôi – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, năm 2017, cả nước có trên 8.300 nhà yến, đến 8/2019 có trên 11.750 nhà yến, tăng 1,42 lần (theo báo cáo của 18 tỉnh); đến 2021 đạt tổng số 22.363 nhà nuôi yến, năm 2022 tăng lên 23.665 nhà yến.
Trộm yến với nhiều hình thức khác nhau để trộm cắp tổ yến, bắt chim yến gây thiệt hại rất lớn đối với mô hình nuôi chim yến thương phẩm ở tỉnh Tiền Giang. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ có công điện gửi đến các Bộ, ngành và các địa phương trong cả nước về việc tăng cường triển khai các giải pháp ngăn chặn tình trạng săn bắt trái phép, quản lý nuôi chim yến và đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm tổ yến.
Trong đó, tập trung tổ chức tuyên truyền, vận động người dân không săn bắt, tiêu thụ chim yến, kịp thời tố giác những hành vi săn bắt chim yến trái phép. Thường xuyên tổ chức lực lượng kiểm tra, ngăn chặn, tháo dỡ, thu hồi các phương tiện, dụng cụ bẫy, bắt trái phép. Xử lý nghiêm các hành vi săn bắt, bẫy, vận chuyển, tiêu thụ chim yến trái pháp luật; tổ chức triệt phá dứt điểm các tụ điểm buôn bán các loài chim hoang dã, chim yến trái pháp luật trên địa bàn.
Tình trạng giăng lưới bắt chim trời, bắt cả chim yến dẫn đến hủy diệt đàn chim yến. |
Năm 2021, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 14/2021/NĐ-CP về việc Quy định xử phạt vi phạm hành chính về chăn nuôi, tại Điều 27 Vi phạm quy định về hoạt động nuôi chim yến nêu rõ: “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi săn bắt, dẫn dụ chim yến để sử dụng vào mục đích khác ngoài mục đích nuôi chim yến để khai thác tổ yến hoặc nghiên cứu khoa học”.
Với tiềm năng phát triển của nghề nuôi yến, chim yến đã được coi là động vật khác trong chăn nuôi, được hướng dẫn quản lý trong Luật Chăn nuôi và các văn bản dưới luật; đồng thời, sản phẩm của yến được đưa vào định hướng trong Chiến lược phát triển chăn nuôi 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Do đó, các ngành các cấp ở tỉnh Tiền Giang cần có biện pháp, giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng săn bắt chim yến, trộm cắp tổ yến để bảo vệ nh quả lao động của người nuôi động vật có giá trị này./.