Vấn đề của ngành sầu riêng không chỉ là câu chuyện về giá

Sầu riêng được kêu gọi giải cứu.

Giá chỉ bằng 1/3 năm ngoái

Bà Nguyễn Thị Thinh - ở xã Tân Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre - kể, trước tết Ất Tỵ, gia đình bà thu hoạch hơn 2 tấn sầu riêng Ri6, bán với giá 80.000 đồng/kg. Từ đó đến nay, sầu riêng liên tục rớt giá, hiện chỉ còn khoảng 40.000 đến 45.000 đồng/kg. Trong khi đó, đúng dịp này năm ngoái, giá sầu riêng tại vườn là 110.000-130.000 đồng/kg. Hiện tại, chưa vào vụ mà giá chỉ bằng 1/3 năm ngoái nên bà lo rằng giá lúc vào vụ sẽ tiếp tục giảm, gây lỗ nặng.

Ông Huỳnh Văn Thọ - ở xã Tân Thành, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp - cho biết, mấy năm trước, thấy người ta trồng sầu riêng trúng mánh, giàu nhanh nên ông phá bỏ vườn quýt hồng và vườn mận để trồng sầu riêng. Năm nay, chuẩn bị thu hoạch, giá sầu riêng giảm mạnh nên ông chưa dám kêu thương lái đến xem vườn. Ông nói: “Tôi cố nấn ná thêm vài tuần nữa xem giá có nhích lên chút nào không, nếu giá không lên cũng đành phải bán”.

Sau Tết Nguyên đán đến nay, nhiều địa phương đã xuất hiện tình trạng sầu riêng được bán với lời kêu gọi "giải cứu", giá rẻ.

Trên group Facebook Chợ đầu mối hoa quả Long Biên Hà Nội, tài khoản H.L kêu gọi: "Mọi người vào giải cứu sầu riêng Ri 6 đi, giá sỉ chỉ 300.000 đồng/thùng thôi ạ. Hàng xuất khẩu siêu ngon, em có nhận ship đi các tỉnh".

Một tài khoản khác tên Thanh Hằng cũng rao bán: "Cấp cứu em lô sầu đi thẳng trong vườn ra đây hôm nay mà chín hết ăn luôn được rồi. Hàng đóng y như hàng xuất khẩu 3 - 4 quả/thùng. Em xả nhanh kéo vốn giá 450.000 đồng/thùng sầu Thái chuẩn xịn cơm mềm ngon ngọt lịm".

Theo người bán giới thiệu, giá bán lẻ 70.000 đồng/kg, 1 thùng khoảng 8 - 9 kg, cơm sầu tách vỏ giá 250.000 đồng/kg và người bán hỗ trợ bổ luôn đóng hộp tại cửa hàng ở Q.Cầu Giấy (Hà Nội).

Theo một số người kinh nghiệm trong lĩnh vực phân phối rau củ quả, nguồn hàng giá rẻ này có thể từ các lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc không đạt chất lượng kiểm dịch và bị trả về, sau đó được bán ra thị trường thông qua các kênh phân phối tại chỗ và qua mạng xã hội.

Ngành sầu riêng cần nhìn lại mình

Nhiều container sầu riêng xuất sang Trung Quốc phải "quay đầu" vì dính chất cấm “vàng O”.

Các chuyên gia cho rằng, vấn đề của ngành sầu riêng hiện nay rất đáng lo chứ không chỉ là câu chuyện về giá.

Ông Nguyễn Văn Mười, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), thông tin: "Qua khảo sát thị trường, chúng tôi ghi nhận có nhiều địa chỉ bày bán sầu riêng giải cứu với giá rẻ, có thể đây là nguồn hàng từ những container xuất khẩu bị trả về và tiêu thụ tại chỗ".

Tuy nhiên, ông Mười cho biết, HIệp hội Vinafruit cũng khuyến cáo hội viên không nên bán hay tiêu thụ sản phẩm sầu riêng không đạt chất lượng xuất khẩu cho thị trường trong nước, tuy nhiên hiệp hội không có chức năng ngăn chặn hay kiểm soát, do đó thực tế vẫn có một số đơn vị vì lợi nhuận hay thu hồi vốn đã tìm cách bán đổ bán tháo dưới danh nghĩa "giải cứu".

Ông Nguyễn Văn Mười phân tích: "Sầu riêng không đạt chất lượng kiểm định xuất khẩu mà bán ở trong nước thì tiềm ẩn nguy hại rất lớn, cần có sự quan tâm kiểm soát của cơ quan chức năng. Không thể vì lợi ích nhỏ của DN xuất khẩu mà gây nguy cơ sức khỏe người tiêu dùng".

Đồng quan điểm, ông Đặng Phúc Nguyên cho biết: Trong công nghiệp, chất vàng O được kết hợp để nhuộm vải, giấy và da, sản xuất mực in; sử dụng trong khoa học pháp y để phát hiện dấu vân tay… Khi tiếp xúc kéo dài có thể gây hại, vì một số nghiên cứu cho thấy nó có thể gây ra ung thư. Nhiều nước, trong đó có Trung Quốc, đã hạn chế hoặc cấm dùng trong thực phẩm hoặc mỹ phẩm. Do đó, khi lô hàng xuất khẩu kiểm định có tồn dư chất vàng O, dù chỉ ở lớp vỏ ngoài thì cũng không nên tiêu thụ trong nước vì tiềm ẩn nguy cơ đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Ông Đặng Phúc Nguyên khẳng định: “Thị trường tiêu thụ vẫn rộng lớn và nhiều dư địa để phát triển, không có chuyện dừng xuất khẩu. Vấn đề là các nhà vườn và doanh nghiệp phải chấn chỉnh lại khâu sản xuất và sơ chế, bảo quản, đáp ứng yêu cầu của thị trường. Chất lượng sầu riêng là khâu quan trọng nhất, nếu để xảy ra sự cố thì sầu riêng bị mất uy tín, đến lúc đó có bán giá thấp cũng không ai mua".

Ngành rau quả trên hành trình chinh phục mục tiêu 8 tỷ USD

Xuất khẩu sầu riêng năm 2024 đạt kỷ lục hơn 3,2 tỷ USD

Có giấy kiểm nghiệm chất vàng O, sầu riêng lại thông đường sang Trung Quốc