Nhằm đạt được mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng thu nhập, thực hiện có hiệu quả công cuộc giảm nghèo bền vững, tháng 3 năm 2018, Sở Khoa học và Công nghệ Thanh Hoá đã xây dựng mô hình trồng thử nghiệm cây dược liệu tại huyện Quan Sơn, quy mô 5 ha (trong đó có 2 ha hà thủ ô đỏ, 2 ha thổ phục linh và 1 ha mã tiền) với 30 hộ dân tham gia. Kinh phí thự hiện dự án gần 4 tỉ đồng, trong đó nhà nước hỗ trợ gần 2 tỉ đồng,số kinh phí còn lại tự huy động các nguồn hợp pháp khác.
Để nhân rộng và phát triển cây dược liệu được tốt nhất, huyện Quan Sơn đã quy hoạch vùng trồng dược liệu tập trung có chất lượng cao tại khu Vũng Cộp thuộc bản chanh, xã Sơn Thuỷ, quy mô 250 ha.Với vùng khí hậu ôn hoà, mát mẻ, nhiệt độ giao động từ 18 - 25 độ C, độ cao khoảng 1.200 so với mực nước biển, đất đai phù hợp, nên cây dược liệu nơi đây cho năng suất cao.
Sau 5 năm xây dựng, người dân xã Sơn Thuỷ đã phát triển được hàng trăm ha cây dược liệu mang lại kinh tê cao, như : mã tiền, hà thủ ô đạt 400 triệu đồng/ha; thổ phục linh đạt 200 triệu đồng/ha…Việc áp dụng thành công dự án, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng và tăng giá trị sản xuất nông nghiệp tại địa phương.
 |
| Trồng cây dược liệu dưới tán rừng mở ra hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nông dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá (Ảnh minh hoạ) |
Theo số liệu thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hoá, toàn tỉnh hiện có gần 1.000 loài cây dược liệu, trong đó có khoảng 20 loài dược liệu quý và chủ yếu tập trung tại cá huyện vùng núi như: Ba kích, đinh lăng, củ mài, ích mẫu, quế, huyền sâm, xuyên tâm liên…Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá có gần 95.000 ha dược liệu dưới tán rừng hầu hết những loại dược liệu quý đều tập trung tại những khu bảo tồn thiên nhiên.
Theo đó, giai đoạn 2016 - 2021, tại 11 huyện miền núi đã xây dựng được 206 mô hình, gồm 86 mô hình cây trồng, 82 mô hình vật nuôi, 16 mô hình phát triển dược liệu và 22 mô hình sản phẩm lợi thế, với tổng kinh phí Nhà nước hỗ trợ đầu tư gần 130 tỷ đồng.
Cụ thể, huyện Mường Lát xây dựng được 43 mô hình (gồm: 13 mô hình cây trồng, 17 mô hình vật nuôi, 1 mô hình phát triển dược liệu và 12 mô hình sản phẩm lợi thế); huyện Quan Hoá có 3 mô hình (1 mô hình trồng cây, 2 mô hình vật nôi) trong đó mô hình trồng thâm canh khoai mán ruột vàng quy mô 11,7 ha cho lợi nhuận 7 triệu đồng/ha/năm.
Huyện Quan Sơn có 4 mô hình chăn nuôi lợn lòi lai, lợn cỏ dưới tán rừng và 2 mô hình phát triển dược liệu, trồng các loại cây như: sa nhân, hà thủ ô, mã tiền…Hiện các mô hình đang từng bước góp phần giúp các hộ gia đình miền núi thanh hoá thoát nghèo, phát triển kinh tế.
Để khai thác và phát huy hiệu quả tiềm năng, lợi thế của các huyện miền núi, đẩy mạnh phát triển kinh tế, thu hẹp khoảng cách về mức sống, thu nhập của người dân miền núi so với miền xuôi, Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hoá đang xây dựng và hoàn thiện Đề án “Phát triển các mô hình cây trồng, vật nuôi, dược liệu, sản phẩm có lợi thế khu vực miền núi tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022 - 2025”.
Thanh Hoá với mục tiêu đến năm 2025, sẽ phát huy được 43 đối tượng cây trồng, vật nuôi, dược liệu, sản phẩm lợi thế để xây dựng các mô hình phát triển sản xuất phù hợp với từng vùng, miền, khai thác tiềm năng lợi thế của khu vực miền núi. Tạo sinh kế, việc làm cho khoảng 3.000 hộ gia đình khu vực miền núi của tỉnh này. Xây dựng thương hiệu và công nhận từ 11 sản phẩm OCOP trở lên.
