Siết livestream, chặn hàng giả trên thương mại điện tử

Các bộ, ngành và địa phương đã có nhiều nỗ lực, nhưng vấn đề vẫn diễn biến rất phức tạp.

Hàng giả len lỏi vào thương mại điện tử, gây thiệt hại nặng

Chiều 17/6, phát biểu giải trình trước Quốc hội về tình trạng hàng giả, hàng nhái, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng dù các bộ, ngành và địa phương đã có nhiều nỗ lực, nhưng vấn đề vẫn diễn biến rất phức tạp, đặc biệt trong môi trường thương mại điện tử và các hình thức livestream bán hàng.

Theo ông Diên, khác với thương mại truyền thống, hình thức bán hàng qua mạng sử dụng công nghệ cao khiến việc phát hiện, xử lý vi phạm trở nên khó khăn. Hơn nữa, hiện vẫn thiếu quy định pháp lý và chế tài đủ mạnh để kiểm soát các hoạt động livestream bán hàng hay quảng cáo sai lệch trên nền tảng số.

“Cần làm rõ trách nhiệm của các bộ ngành, địa phương, cơ quan chức năng trong việc quản lý hoạt động kinh doanh và quảng cáo trên thương mại điện tử. Bộ Công Thương đang tham mưu Chính phủ trình Quốc hội Luật Thương mại điện tử sửa đổi vào tháng 10 tới, trong đó sẽ quy định rõ cơ chế phối hợp liên ngành,” Bộ trưởng nói.

Dự thảo luật mới cũng đề xuất phân cấp, phân quyền cho địa phương trong quản lý giao dịch thương mại điện tử, phối hợp với các đơn vị chuyên ngành trong thanh kiểm tra và xử lý vi phạm. Theo đó, cơ quan quản lý tại địa phương có trách nhiệm rà soát, ngăn chặn việc lợi dụng livestream và ứng dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng.

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Bình Dương, cho rằng chống hàng giả, gian lận thương mại là yêu cầu sống còn với nền kinh tế. “Các biện pháp hiện nay chưa đủ mạnh, nhiều vi phạm rất nghiêm trọng. Cần siết chặt quản lý nội dung quảng cáo, nhất là các sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân”, bà nhấn mạnh.

Trong khi đó, đại biểu Trần Thị Thanh Hương, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy An Giang, nêu thực trạng người nông dân ngày càng bất an vì phân bón giả, thuốc bảo vệ thực vật kém chất lượng tràn lan. Cả nước hiện có khoảng 700 cơ sở sản xuất với hàng chục nghìn chủng loại phân bón và hơn 4.300 thương phẩm thuốc bảo vệ thực vật.

Theo Hiệp hội Phân bón Việt Nam, mỗi năm nông dân tiêu thụ 11–12 triệu tấn phân bón các loại, nhưng ngành nông nghiệp bị thiệt hại khoảng 2,5 tỷ USD/năm do sử dụng sản phẩm kém chất lượng, gây mất năng suất, phá chuỗi giá trị nông nghiệp và làm suy giảm niềm tin người tiêu dùng.

Bà Hương đề nghị làm rõ trách nhiệm các cơ quan cấp phép, kiểm định và lưu thông hàng hóa, đồng thời xử lý nghiêm hành vi tiếp tay sản xuất, buôn bán hàng giả.

Siết kỷ luật, tăng chế tài, hoàn thiện hành lang pháp lý

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên. Ảnh: Phạm Thắng

Lý giải nguyên nhân khiến tình trạng hàng giả, hàng nhái khó kiểm soát, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng động cơ lợi nhuận là yếu tố then chốt. “Kinh doanh hàng giả, nhái đem lại lợi nhuận lớn, lại dễ lợi dụng công nghệ cao để gian lận. Trong khi đó, công tác phối hợp quản lý giữa các cơ quan còn hạn chế, chưa đồng bộ, nguồn lực kiểm tra giám sát lại thiếu”, ông nêu rõ.

Ông cũng thẳng thắn chỉ ra một bộ phận cán bộ thoái hóa, biến chất, tiếp tay cho hành vi vi phạm. Cùng với đó, chế tài xử phạt hiện hành chưa đủ sức răn đe. Trước thực trạng này, Bộ Công Thương khẳng định sẽ tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách pháp luật, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm các bộ, ngành, địa phương và cơ chế phối hợp liên ngành.

Cụ thể, sẽ tăng cường thanh kiểm tra, giám sát thị trường, đồng thời sớm trình Quốc hội thông qua Luật Thương mại điện tử sửa đổi để tăng tính hiệu lực trong quản lý. Bộ cũng đề xuất nâng cao trách nhiệm thực thi công vụ, bổ sung cơ chế hỗ trợ lực lượng quản lý thị trường cấp địa phương.

“Cần quy định chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe với các hành vi vi phạm về hàng giả, hàng kém chất lượng, gian lận thương mại”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, đại biểu Phạm Đình Thanh (Kon Tum) cho biết người dân đặc biệt bức xúc trước các vụ việc thực phẩm, thuốc, sữa giả, đặc biệt khi đối tượng bị nhắm đến thường là người yếu thế như người già, người bệnh. Ông đề xuất cần công khai danh tính các tổ chức, cá nhân vi phạm trên phương tiện truyền thông, xử lý nghiêm và triệt để.

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng (Nam Định) cũng cho rằng cần tiếp tục duy trì và đẩy mạnh kiểm tra, xử lý nạn buôn lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ. “Đây không chỉ là vấn đề bảo vệ người tiêu dùng mà còn bảo vệ doanh nghiệp chân chính, bảo đảm nguồn thu bền vững cho ngân sách nhà nước”, ông Dũng khẳng định.

Đà Nẵng thuê TikToker livestream bán hàng tại 4 chợ truyền thống

Đại biểu Quốc hội chất vấn livestream bán hàng thu trăm tỷ/ngày là thật hay ảo?

Thủ tướng yêu cầu tăng cường thanh tra hoạt động livestream bán hàng