| Nhiều dư địa cho trái cây nhiệt đới Việt Nam vào thị trường EU Chất lượng cao giúp trái cây Việt thâm nhập sâu thị trường Mỹ Trái cây Việt vào Trung Quốc nhờ chính ngạch và chất lượng |
 |
| Xuất khẩu dứa tươi và sản phẩm dứa chế biến đều tăng mạnh. |
Trái cây tươi tăng tốc lập mốc xuất khẩu mới
Theo thống kê sơ bộ của Cục Hải quan, trong tháng 9/2025, xuất khẩu rau quả Việt Nam đạt 1,4 tỷ USD, tăng tới 47,2% so với tháng 8 và 52,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức kỷ lục lịch sử trong một tháng, vượt xa các dự báo trước đó. Quy mô này thậm chí đã tiệm cận với nhóm gỗ và sản phẩm gỗ – mặt hàng vốn luôn dẫn đầu trong ngành nông nghiệp.
Tính chung 9 tháng năm 2025, xuất khẩu rau quả đạt khoảng 6,22 tỷ USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ 2024. Động lực lớn nhất cho đà tăng trưởng này là sầu riêng, mặt hàng liên tục phục hồi mạnh từ tháng 8. Trong tháng 8, xuất khẩu sầu riêng đạt gần 589 triệu USD, tăng 55,2% so với tháng 7 và 9,8% so với cùng kỳ năm trước. Tuy trong 8 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng mới đạt 1,79 tỷ USD, giảm 16,2% so với cùng kỳ, nhưng Hiệp hội Rau quả Việt Nam dự báo riêng tháng 9 có thể đem về 800–900 triệu USD.
Không chỉ sầu riêng, nhiều loại trái cây khác cũng tăng trưởng vượt bậc. Vải thiều trong tháng 8 tăng gần 58 lần so với cùng kỳ 2024, đưa lũy kế 8 tháng đầu năm tăng hơn 300%. Dâu tây tăng gần 11 lần, bơ và dứa đều tăng gấp đôi, trong khi hạt dẻ cười tăng 2,5 lần. Ở nhóm trái cây tươi cao cấp, các sản phẩm như sầu riêng, bưởi, nhãn, xoài, thanh long… đều mở rộng thị trường, đặc biệt tại Mỹ. Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Vina T&T Group, cho biết doanh thu xuất khẩu của doanh nghiệp đến hết tháng 9 tăng 17–18% so với năm trước.
Một tín hiệu quan trọng khác là việc đàm phán mở cửa thị trường. Tại Diễn đàn Nông dân quốc gia lần thứ X, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam thông tin, trái bưởi và bơ sắp có thể xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Hiện quá trình khảo sát vùng trồng đã hoàn tất, nghị định thư dự kiến hoàn chỉnh trong vài tháng tới. Nếu thuận lợi, từ đầu năm 2026, hai loại trái cây này sẽ chính thức thông quan, góp phần mở rộng cơ hội gia tăng kim ngạch xuất khẩu.
Rau quả chế biến tạo nền tảng tăng trưởng bền vững
Song song với trái cây tươi, mảng rau quả chế biến cũng ghi nhận bước phát triển mạnh. Trong 8 tháng năm 2025, nhiều sản phẩm chế biến tăng trưởng gấp 2–3 lần so với cùng kỳ năm trước. Xu thế này cho thấy ngành rau quả đang chuyển dần từ xuất khẩu thô sang nâng cao giá trị gia tăng.
Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, ưu thế của sản phẩm chế biến không chỉ giúp ổn định giá nông sản trong nước mà còn nâng giá trị lên gấp 3–5 lần so với hàng tươi. Đồng thời, thời gian bảo quản dài hơn, đáp ứng được những thị trường yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn chất lượng và chuỗi cung ứng.
Các chuyên gia dự báo giai đoạn 2026–2030 sẽ là thời điểm bứt phá của rau quả chế biến Việt Nam, bởi nhu cầu tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và châu Âu vẫn tiếp tục tăng. Nếu tận dụng tốt các nghị định thư đã ký kết, đồng thời đầu tư vào công nghệ chế biến sâu và vùng nguyên liệu đạt chuẩn, Việt Nam hoàn toàn có thể duy trì tốc độ tăng trưởng hai con số hằng năm. Khi đó, rau quả chế biến sẽ trở thành nhóm hàng tỷ USD ổn định, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu tươi vốn dễ biến động theo mùa vụ.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư xây dựng nhà máy, trang bị dây chuyền sản xuất hiện đại và mở rộng vùng chuyên canh để nâng cao chất lượng nguyên liệu. Việc này không chỉ giúp gia tăng khả năng cạnh tranh mà còn củng cố vị thế của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Từ thành công của trái cây tươi cho đến triển vọng rau quả chế biến, ngành rau quả Việt Nam đang dần hình thành hai trụ cột song hành: một bên mở rộng thị trường ngắn hạn, một bên xây dựng giá trị bền vững dài hạn. Sự kết hợp này sẽ là chìa khóa để duy trì đà tăng trưởng ổn định, đưa Việt Nam trở thành trung tâm cung ứng rau quả quan trọng của khu vực và thế giới.
