 |
| Sỏi mầm là đặc sản "riêng có" của vùng sông nước Hậu Giang |
Vừa nghe qua cái tên lạ lẫm, độc đáo này, chắc hẳn bạn đang liên tưởng tới món mầm đá trong "truyền thuyết" của Trạng Quỳnh đúng không? Tuy nhiên, "đá" trong món ăn này chỉ là công cụ để nấu chín nguyên liệu chính thôi, chứ từ bao đời nay ai lại ăn đá bao giờ! Tuy nhiên, việc "tưởng nhớ" vai trò của sỏi đá bằng cách dùng nó đặt tên cho món ăn này đã vô tình tạo nên sức hút riêng của món này, ngay cả khi chỉ vừa nghe loáng thoáng cái tên mà không cần phải ăn gì.
Khi gọi sỏi mầm, thực khách sẽ được thưởng thức món thịt lợn rừng chế biến theo một cách đặc biệt. Mỗi suất ăn bao gồm 3-4 viên sỏi được nung thật nóng, dùng để nướng chín thịt heo rừng. Bởi thế, cũng có người gọi sỏi mầm là món lợn rừng nướng sỏi.
 |
| Mỗi suất ăn bao gồm 3-4 viên sỏi được nung thật nóng, dùng để nướng chín thịt heo rừng |
Người dân vùng Hậu Giang cho rằng, thiếu đi sỏi mầm, món ăn sẽ mất đi hồn cốt của nó, vì vậy họ đã lấy nguyên liệu độc đáo này dùng để gọi tên cho món ăn. Không phải món ăn cầu kỳ, nhưng muốn thưởng thức sỏi mầm ngon thì phải có nguyên liệu chuẩn và sự khéo léo của đầu bếp khi tẩm ướp thịt.
Thịt được chọn để chế biến món sỏi mầm phải là thịt lợn rừng được người dân tộc nuôi thả trên đồi núi. Vì phải tự kiếm ăn trong môi trường tự nhiên, vận động nhiều nên thịt lợn rừng săn chắc, thơm ngon, ít mỡ, rất thích hợp để làm món sỏi mầm.
 |
| Khâu ướp thịt đóng vai trò quyết định tạo nên hương vị của món ăn |
Lợn rừng sau khi được giết mổ và sơ chế cần treo lên để ráo nước. Theo kinh nghiệm của người Hậu Giang, muốn cho thịt còn nguyên vị, tươi ngon thì không nên rửa bằng nước vì như thế thịt sẽ bị nhão, không còn săn chắc. Sau khi thịt được thấm khô bằng khăn sạch, với đôi bàn tay khéo léo, người đầu bếp thái thịt cho thật đều với độ mỏng vừa phải rồi ướp chung với các gia vị như tiêu, hành, tỏi, ớt, ngò gai, bột ngọt... trong khoảng 15 phút để thấm đều. Vậy là khâu sơ chế đã được hoàn thành.
Món ăn bày ra ban đầu chỉ là một cái đĩa to, xung quanh có những loại rau như xà lách, cải bắp xắt mỏng, điểm tô một ít rau thơm và những miếng ớt chín đỏ. Ở giữa đĩa đặt chiếc lá sung và trên đó có những hòn sỏi đã được nung thật nóng. Cuối cùng, đầu bếp mới mang lên đĩa thịt heo rừng đã ngấm gia vị. Phần nấu nướng sẽ do thực khách hoàn toàn tự tay đảm nhiệm.
 |
| Miếng thịt đượm mùi gia vị tẩm ướp vô cùng hấp dẫn |
Cái ngon của đặc sản này không nằm ở cách chế biến cầu kỳ, phức tạp mà chính ở lối chế biến độc đáo, sáng tạo và "ít đụng hàng" với bất cứ món nướng, chiên hay xào nào trước giờ. Thật vậy sỏi tuy chỉ là công cụ chế biến nhưng lại không hề là "vai phụ mờ nhạt", trái lại nó góp phần làm cho hương vị món ăn này thêm "thăng hoa" bội phần.
Điều thú vị là thực khách sẽ được tự tay nướng thịt mà không cần dùng lửa, không sợ khói ám vào người. Tùy theo khẩu vị mà bạn điều chỉnh thời gian để lật mặt thịt, nướng xém vàng hay vừa chín tới. Người ăn gắp thịt heo rừng mỏng dính để lên hòn sỏi đang nóng rẫy cho đến khi mùi thơm tỏa lan, vàng săn là có thể "đánh chén" ngay và luôn.
 |
| Được tiếp xúc với hơi nóng của sỏi, thịt sẽ trở nên mềm mại, thơm ngon |
Miếng thịt khi được nướng trên sỏi sẽ giữ được độ ẩm, sự mềm mại và hương vị trọn vẹn nhất, lại không bị ám khói như lối nướng truyền thống xưa nay. Khi thưởng thức không chỉ thính giác được nghe tiếng "xèo xèo" vui nhộn, còn khứu giác thì tha hồ vẫn vương với những làn khói nhè nhẹ siêu quyến rũ của thịt khi đặt lên mặt sỏi càng thêm "chào mời" những chiếc bụng đói, góp phần làm cho bữa ăn này đáng để mong chờ hơn bao giờ hết.
Cái ngon của sỏi mầm là sự tổng hòa của 1001 hương vị: cái dai thơm, ngọt chắc của thịt heo rừng, cái tươi mát của combo rau rừng, cái đậm đà của nước chấm đẫm vị chua cay… Thêm vào đó là âm thành xì xèo kích thích sự "réo rắt" của dạ dày hơn bao giờ hết càng làm cho món ăn này ngon hơn.
 |
| Sỏi mầm chấm muối tiêu chanh ớt |
Tùy theo sở thích của mỗi người mà cách thưởng thức sỏi mầm cũng khác nhau. Có người thích chấm muối tiêu chanh ớt nhưng đa phần người miền Tây “khoái” kiểu gắp miếng thịt trên sỏi nóng cuốn vào lá rau xà lách, kèm chút rau thơm, chấm nước mắm chua ngọt pha tỏi ớt.
Cắn một miếng thịt cuốn, thực khách sẽ cảm nhận được hương vị ngọt thơm đặc trưng của thịt lợn rừng với hương thơm thanh mát, ngọt giòn, cay cay của rau thơm, vị chua dịu đậm đà của mắm ớt quyện với nhau, xen lẫn với đó là không gian thoáng đãng miền sông nước đã tạo nên một món ăn không thể cưỡng lại được.
 |
| Thú vui thưởng thức sỏi mầm được nâng tầm trở thành “mỹ thực” |
Viên sỏi nhỏ nhưng giữ được nhiệt rất lâu, khiến thú thưởng thức sỏi mầm cuốn thịt trở thành mĩ thực trong mỗi cuộc nhậu của người miền Tây. Nâng cốc “chén tạc chén thù”, thích thú chờ đợi thịt chín dần trên viên sỏi, nghe mùi thịt chín thơm dù không hề thấy lửa, trải nghiệm đặc biệt đó khiến cuộc thăm thú Hậu Giang của bạn trở nên khó quên hơn bao giờ hết.
Người dân vùng Hậu Giang cho rằng, thiếu đi sỏi mầm, món ăn sẽ mất đi hồn cốt của nó. Vì vậy, họ đã lấy nguyên liệu độc đáo này dùng để gọi tên cho món ăn. Không phải món ăn cầu kỳ, nhưng muốn thưởng thức sỏi mầm ngon thì phải có nguyên liệu “chuẩn” và sự khéo léo của đầu bếp khi tẩm ướp thịt. Món ăn đã làm nên nét tinh tế của ẩm thực miền sông nước.
