Năm 2018, được Trung tâm Khuyến nông và Dịch vụ nông nghiệp Lào Cai hỗ trợ, 10 hộ dân ở xã Xuân Quang liên kết với nhau để lập ra “Tổ hợp tác nuôi ong Núi đá”. Đây cũng là thời điểm chương trình mỗi xã một sản phẩm (viết tắt là OCOP) được chính phủ cho phép nhân rộng trên cả nước.
Với sự định hướng và hỗ trợ nhiều mặt từ cơ quan Khuyến nông, nông dân Xuân Quang mạnh dạn đầu tư, tập trung nuôi ong, khai thác thế mạnh hoa bản địa trên núi đá cho ra loại mật ong chất lượng và sạch, được thị trường ưa chuộng.
Hiện nay, xã Xuân Quang có 2 Hợp tác xã nuôi ong lấy mật là Hợp tác xã nuôi ong hoa nhãn với 8 thành viên và Hợp tác xã nuôi ong Nậm Dù là chủ đạo với 16 thành viên nuôi trên 3.000 đàn ong mật theo quy trình VietGap.
 |
| Vườn ong của gia đình anh Chiến (Ảnh do nhân vật cung cấp) |
Với tinh thần tự nguyện và tự chủ anh Cao Xuân Chiến ở thôn Nậm Dù (xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, Lào Cai) đã cùng các hộ nông dân trên địa bàn xã hợp tác và thành lập tổ hợp tác sản xuất ong mật; kết nối người dân cùng làm nghề, mở rộng quy mô nghề ong, nâng cao giá trị sản phẩm, cùng nhau xây dựng và quảng bá thương hiệu sản phẩm mật ong.
Là Giám đốc Hợp tác xã nuôi ong Nậm Dù (cũng là hộ gia đình có số lượng đàn ong lớn nhất), nhận thấy giá trị của sản phẩm Mật ong Núi đá cần phải được nâng tầm, cần có sự khẳng định của cơ quan chức năng, ngay từ sớm anh cùng các thành viên HTX đã tập trung nguồn lực để xây dựng sản phẩm đạt chứng nhận OCOP với mục tiêu phát triển thương hiệu bền vững, mở rộng tiêu thụ và tiếp cận tới thị trường nước ngoài. Từ những nỗ lực đó, năm 2019 sản phẩm mật ong Núi đá của HTX nuôi ong Nậm Dù đã được Hội đồng cấp tỉnh Lào Cai chứng nhận sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 sao OCOP.
Đến năm 2022, sau khi kiểm định chất lượng sản phẩm đã được công nhận OCOP, sản phẩm mật ong Núi đá của HTX nuôi ong Nậm Dù vẫn tiếp tục được công nhận đủ tiêu chuẩn 3 sao. Năm 2022, sản phẩm Mật ong Núi đá của HTX Nậm Dù, xã Xuân Quảng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai còn được Tổng hội Nông nghiệp và phát triển nông thôn Chứng nhận đạt Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam.
Trao đổi với chúng tôi, anh Chiến cho biết gia đình anh có khoảng 800 đàn ong lấy mật. Tùy vào điều kiện thời tiết mỗi năm ảnh hưởng đến nguồn hoa, song bình quân mỗi năm cho gia đình anh thu khoảng 20 - 25 tấn mật, giá bán dao động từ 250 - 300 nghìn đồng/1 lít. Trừ chi phí, mỗi năm cho gia đình anh thu lãi khoảng 800 triệu - 1 tỷ đồng/năm từ bán mật ong.
Không những thế, với tinh thần hợp tác giúp nhau phát triển, anh Chiến còn luôn chủ động kết nối thị trường, không chỉ bán sản phẩm mật ong cho gia đình mà còn giúp đỡ các thành viên khác trong tổ hợp tác nuôi ong mà anh đang tham gia. Đồng thời, anh thường xuyên tham gia các khóa tập huấn kỹ thuật nuôi ong mật chất lượng cao do Trung tâm khuyến nông tỉnh tổ chức cũng như tự học tập thông qua mạng xã hội và ứng dụng công nghệ thông tin… để nhằm làm tốt hơn cho bản thân và giúp cho HTX ổn định, phát triển. Nhờ những thành tích trong làm kinh tế và giúp đỡ các thành viên khác, anh Chiến đã được nhận nhiều giấy khen, Bằng khen của các cấp tại Lào Cai.
 |
| Sản phẩm Mật ong Núi đá đạt chứng nhận 3 sao OCOP (Ảnh do anh Chiến cung cấp) |
Để khẳng định thương hiệu sản phẩm chất lượng đến đông đảo khách hàng, anh Chiến đã gửi rất nhiều các mẫu kiểm định đến các cơ quan chức năng như: Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia (Bộ Y tế) năm 2019, Công ty cổ phần chứng nhận và giám định IQC (năm 2022)… Các lần kiểm định đều cho kết quả sản phẩm đạt chuẩn chất lượng theo quy định.
Anh Chiến cho biết thêm, ngoài sản phẩm mật ong Núi đá đạt chứng nhận OCOP 3 sao đã và đang khẳng định được chất lượng, HTX nuôi ong Nậm Dù còn có sản phẩm khác là sữa ong chúa. Tuy nhiên, do sản phẩm này có giá thành rất cao mà lại không được nhiều nên sẽ tính toán cho sản phẩm này một hướng tiếp cận khác ra thị trường. Cùng với đó, các dịch vụ liên quan như cung cấp ong giống, thiết bị chăm sóc, chăn nuôi ong, hạ tầng kỹ thuật công nghệ…cũng được chú trọng xây dựng và chuyển giao.
Trong thời gian tới, để đưa sản phẩm OCOP 3 sao Mật ong Núi đá tinh túy đến tay nhiều người tiêu dùng hơn nữa, HTX Nậm Dù tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp trọng tâm như: Tăng cường quảng bá, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm; phát triển sản phẩm, dịch vụ gắn với phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp; thường xuyên tập huấn cho thành viên của HTX các kỹ thuật mới trong nuôi ong mật; trao đổi chia sẻ kinh nghiệm…
Đồng thời, định hướng của HTX cho những năm tiếp theo là: tiếp tục phát triển nâng cao chất lượng sản phẩm mật ong; giám sát nghiêm ngặt quy trình sản xuất; nâng cấp mẫu mã chất lượng mẫu mã bao bì sản phẩm; tiếp tục khảo sát những nguồn hoa tự nhiên cho sản lượng chất lượng tốt nhất tiến hành liên kết sản xuất với các hộ dân phát triển số lượng, chất lượng đảm bảo uy tín đủ cung cấp ra thị trường trong nước và định hướng để xuất khẩu ra nước ngoài.
Do đó, để sản phẩm xuất khẩu được thì phải tuân thủ tuyệt đối được các yếu tố: Chất lượng sản phẩm phải được đặt lên hàng đầu; Mẫu mã bao bì sản phẩm phải được đầu tư cải tiến; Các hộ dân có nhu cầu liên kết và cam kết sản xuất theo đúng yêu cầu của hợp tác xã mà sản phẩm của của cá nhân nào không đảm bảo chất lượng trực tiếp bị loại ra khỏi đơn vị và bắt bồi thường thiệt hại theo quy định và có thể sẽ bị khởi tố trước pháp luật về tội sản xuất không đúng theo quy định và vi phạm hợp đồng.
Với những kết quả đã đạt được, cùng với nỗ lực, quyết tâm làm giàu và giúp đỡ người dân trên trên mảnh đất quê hương cùng phát triển kinh tế thông qua xây dựng thương hiệu Mật ong Núi đá đạt chuẩn OCOP 3 sao, hy vọng trong thời gian tới, anh Chiến và HTX nuôi ong Nậm Dù sẽ tiếp tục phát triển hơn nữa, khẳng định và nâng tầm thương hiệu cũng như phát triển thêm nhiều sản phẩm chất lượng cao, giá trị đến với người tiêu dùng.
Đồng thời, mong muốn nhiều người tiêu dùng biết đến, đón nhận sản phẩm Mật ong Núi đá giúp cho anh Chiến và HTX Nậm Dù có thêm động lực, quyết tâm, tự tin trong xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm để xây dựng kinh tế gia đình và địa phương.
 Mật ong bạc hà Hà Giang - Thực phẩm vàng nơi cao nguyên đá Đồng Văn |
 Mật ong rừng Am Các |
 Gỡ điểm nghẽn vốn, đưa sản phẩm OCOP vươn xa |
