 |
| Cơ giới hóa đã giúp việc canh tác sầu riêng tiết kiệm chi phí sản xuất. Ảnh: Trần Trung. |
Đột phá từ công nghệ nâng tầm trái sầu riêng
Thị xã Phước Long, một trong "thủ phủ" sầu riêng của tỉnh Bình Phước, trong không khí tất bật những ngày cuối năm, người trồng sầu riêng nơi đây có thêm niềm vui mới là sầu riêng của họ vừa được cấp mã vùng trồng (đợt II) để xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Dù cuối năm bận bịu, song người dân nơi đây không quên nhiệm vụ chăm sóc vườn để đạt năng suất, chất lượng cao nhất cho vụ mùa tới.
Anh Nguyễn Minh Hiếu chủ vườn sầu riêng ở xã Phước Tín, thị xã Phước Long là người tiên phong sử dụng khoa học công nghệ trong sản xuất sầu riêng. Khoảng 3 năm trở lại đây, anh Hiếu mua máy phun xịt thuốc, máy cắt cỏ, hệ thống tưới tự động cho 10 ha sầu riêng VietGAP đang trong độ tuổi thu hoạch. Theo anh Nguyễn Minh Hiếu, trước đây, không có phương tiện cơ giới hóa hiện đại, chưa ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, anh và gia đình không thể quán xuyến công việc chăm sóc vườn cây. Vì vậy, anh đã mạnh dạn ứng dụng khoa học công nghệ để chăm sóc vườn sầu riêng của gia đình.
 |
| Sử dụng máy bay không người lái để chăm sóc sầu riêng ở Bình Phước. Ảnh Trần Trung. |
Hiện anh Hiếu là Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp số Bình Phước (xã Phước Tín, Thị xã Phước Long). Theo anh Hiếu, việc đầu tư khoa học công nghệ đã giải phóng sức lao động, kiểm soát được nước tưới, phun thuốc cho cây trồng. Từ khi ứng dụng mô hình này, năng suất vườn sầu riêng tăng lên khoảng 30%. Đặc biệt, những quả sầu riêng được sản xuất ra mẫu mã đẹp, phát triển đều nhau, chất lượng sản phẩm cải thiện do chăm bón điều độ.
Việc ứng dụng cơ giới hóa, áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ đã giúp vườn cây của gia đình anh Hiếu nâng cao giá trị, đáp ứng yêu cầu của nhà nhập khẩu và tiêu thụ trong nước.
“Từ khi ứng dụng công nghệ vào sản xuất, nhân công giảm khoảng 50%. Trước đây, để giải quyết công việc cho 5 ha đất, tôi phải mất hai ngày. Tuy nhiên, sau khi ứng dụng cơ giới hóa, thời gian thực hiện còn một buổi sáng. Việc phun xịt thuốc rất có ý nghĩa vì mỗi khi thời tiết chuyển biến bất lợi, như sương muối hoặc cơn mưa trái mùa lúc đó việc rửa trôi các nhân tố gây hại trên cây là điều kiện rất cần thiết và chỉ cần một thời gian ngắn để xử lý”, anh Nguyễn Minh Hiếu chia sẻ.
 |
| Toàn bộ vườn cây sầu riêng được bón phân hữu cơ, thuốc BVTV sinh học. Ảnh: Trần Trung. |
Anh Hiếu đang tiến tới đưa ứng dụng Internet kết nối vạn vật (IoT) vào sản xuất nhằm hạn chế tối thiểu lượng thuốc bảo vệ thực vật trong canh tác, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giữ cân bằng hệ sinh thái vườn cây. Đây chính là hướng sản xuất ngành Nông nghiệp tỉnh Bình Phước chủ trương hướng đến thời gian tới.
Đầu tư công nghệ hiện đại giúp HTX chủ động các biện pháp xử lý kỹ thuật ra hoa đậu trái cho vườn sầu riêng Ri6, Dona để kịp đón đầu xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Theo anh Hiếu cho biết, với hi vọng đưa sản phẩm lợi thế "xuất ngoại", không chỉ tuân thủ các quy định, anh cũng như các nhà vườn nơi đây còn đầu tư hệ thống tưới và phun thuốc tự động. Đặc biệt, mới đây anh Hiếu còn đầu tư hẳn máy bay không người lái, xe phun thuốc tự động INAMCO, máy cắt cỏ tự hành… hàng tỷ đồng để làm vườn.
 |
| Cơ giới hóa đã giúp việc canh tác sầu riêng tiết kiệm chi phí sản xuất. Ảnh: Trần Trung. |
Cơ giới hóa trồng và chăm sóc để nâng chất trái sầu riêng
Theo ông Phạm Viết Thuật, Chủ tịch UBND xã Phước Tín, địa phương có diện tích sầu riêng nhiều nhất tỉnh, gần đây, một số hộ gia đình cũng đang bắt đầu thử nghiệm cách làm nông nghiệp thông minh để tiết kiệm sức lao động, dù cho chi phí ban đầu để thiết kế kỹ thuật đầu tư cũng khá tốn kém.
“Trong thời điểm khan hiếm lao động, vật tư sản xuất nông nghiệp tăng cao, thị trường nội địa bấp bênh, sản xuất ứng dụng công nghệ cao theo tiêu chuẩn để xuất khẩu chính ngạch là con đường duy nhất để nâng cao giá trị nông sản nói chung và sầu riêng tại địa phương nói riêng.
 |
| Nhờ cơ giới hóa và công nghệ, anh Hiếu đã làm chủ được thời vụ sầu riêng. Ảnh: Trần Trung. |
Hiện nay, tại địa phương đã xuất hiện nhiều mô hình sầu riêng ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ cao vào sản xuất. Trong đó, Gia Bảo Ecofarm của gia đình anh Hiếu là mô hình tiên phong và đã gặt hái được những thành công nhất định. Đây là mô hình bà con nên học tập để giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận. Chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình này trong thời gian tới”, ông Thuật nhấn mạnh.
Hiện nay, diện tích trồng cây sầu riêng trên địa bàn tỉnh Bình Phước là trên 3.000 ha. Năng suất bình quân trung bình tùy theo độ tuổi cây từ 15 đến 20 tấn/ha.
Bà Lê Thị Ánh Tuyết - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Phước cho rằng, trái sầu riêng trồng tại Bình Phước có vị ngọt thanh, cơm dày, múi khô. Đây là những ưu điểm nâng thương hiệu sầu riêng Bình Phước.
 |
| Anh Hiếu "số hóa" từng góc vườn sầu riêng. Ảnh: Trần Trung. |
Hiện nay, bà con canh tác sầu riêng tại tỉnh đã hình thành các hợp tác xã, tổ hợp tác sầu riêng. Tỉnh có khoảng 70 tổ hợp tác, hợp tác xã, câu lạc bộ trồng sầu riêng. Các hợp tác xã, tổ hợp tác, câu lạc bộ trồng sầu riêng sản xuất theo hướng liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm và canh tác theo tiêu chuẩn như VietGAP, GlobalGAP, đảm bảo cho chất lượng sầu riêng xuất khẩu.
Ngoài việc xây dựng vùng nguyên liệu, thay đổi phương thức tổ chức sản xuất theo hướng liên kết bền vững, các hợp tác xã, công ty đã chủ động trong việc xây dựng cơ sở công nghệ cấp đông sầu riêng để đa dạng hóa sản phẩm, bà Lê Thị Ánh Tuyết chia sẻ thêm.
Theo định hướng phát triển của tỉnh, thời gian tới sẽ nâng tổng diện tích sầu riêng lên đạt từ 8.000 – 10.000ha. Để đảm bảo việc xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, Bình Phước sẽ phát triển theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, liên kết sản xuất, hỗ trợ về kỹ thuật để người trồng sầu riêng địa phương áp dụng các kỹ thuật tiên tiến nhất và xây dựng được vùng chuyên canh lớn phục vụ xuất khẩu./.
