LOẠI RAU THỐI BỐC MÙI KHÓ CHỊU,

NAY THÀNH ĐẶC SẢN GIÁ ĐẮT VẪN LUÔN CHÁY HÀNG

Rau thối là loại rau mọc ở rừng, có mùi khá khó chịu khi ngửi. Thế nhưng hương vị của loài rau này lại hoàn toàn trái ngược, được rất nhiều người yêu thích. Bên cạnh đó loại rau này cũng có nhiều công dụng đối với sức khỏe.

Nhắc đến vùng Tây Bắc là nghĩ ngay tới những món ngon nức tiếng từng khiến không ít người "nổi da gà" như thắng cố, nậm pịa, da trâu thối, lá ngón xào tỏi,… Đặc biệt, hiếm người biết nơi đây còn có một loại rau gọi là "rau thối".

Rau thối có tên tiếng Thái là Pắc Nam. Loại rau này phổ biến của vùng núi Tây Bắc nước ta như Sơn La, Điện Biên,.... Đây là loại cây dây leo, lá kép màu xanh thẫm, mọc đối xứng nhau. Thân cây và cành lá có rất nhiều gai nhọn.

Sở dĩ người ta đặt cho nó cái tên rau thối là cũng bởi vì mùi hôi nồng mà dù có đứng cách xa cả mấy mét vẫn dễ phát hiện ra.

Rau thối là loại cây thân leo, thân khá dài, xuất hiện nhiều gai và hay mọc hoang nhiều trong các cánh rừng. Thân cây vươn dài, quấn quanh vào bất cứ cây nào sống bên cạnh. Những chồi lá non tơ hướng thẳng lên cao, hứng trọn hết những giọt sương thuần khiết và tia nắng mai vàng óng của đất trời Tây Bắc.

Rau thối có thể xuất hiện quanh năm, tuy nhiên thời điểm tháng 3 đến tháng 6 âm lịch là lúc rau ngon nhất. Món rau này được người dân vùng cao gọi là "lộc trời" mà thiên nhiên ban tặng.

Vì cây có nhiều gai nhọn nên người hái phải rất cẩn thận và khéo léo mới hái được những ngọn rau ngon nhất mang về chế biến. Người hái cứ thoăn thoắt một lúc là có cả gùi rau xanh mướt, mơn mởn đem về chế biến.

Theo kinh nghiệm của người Thái, sau khi được hái khỏi cây thì mùi hôi, độ giòn của rau sẽ giảm dần theo thời gian. Vì thế, nếu muốn giữ trọn mùi vị đặc trưng của loại rau này thì nên chế biến ngay, có như vậy mới cảm nhận rõ vị ngọt bùi tự nhiên và mùi hôi nồng lan tỏa trong hơi thở.

Nhiều người thường ví rau thối với quả sầu riêng: ai không ăn được thì thấy mùi rất ghê, nhưng nếu thấy hợp thì lại... nghiện. Mùi hôi nồng của chúng khiến những ai lần đầu thưởng thức đều thấy sợ và khó chịu nhưng khi đã ăn quen thì lại dễ gây nghiện, khiến ta nhớ mãi.

Loại rau này được người Thái chế biến thành nhiều món như nấu canh, xào hoặc làm nộm. Với phong cách nấu nướng không quá cầu kì, người Thái thường kết hợp rau cùng thịt trâu, thịt lợn hoặc mớ cá tươi mới bắt từ suối về.

Cũng có khi chỉ cần ít mỡ hành phi thơm rồi cho nắm rau xanh mướt ấy vào xào nhanh tay là cũng khiến bữa ăn trở nên hấp dẫn lạ thường. Cái vị ngai ngái, ngầy ngậy cộng thêm chút hương nồng cứ vương vấn nơi cổ họng, đủ để khiến bất kì ai yêu thích các đặc sản vùng cao phải ứa nước miếng thòm thèm.

Khi sơ chế rau thối chỉ cần ngắt lấy phần ngọn non, tuốt ngược thân để lấy lá giống như rau ngót, đồng thời bỏ đi những lá già và phần gai nhọn không ăn được. Rau thối có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon khác nhau như xào với trứng, xào măng, làm chả, nấu canh,...

Bên cạnh đó, nhiều người còn sử dụng rau thối như một loại gia vị để ướp cá, ướp thịt, hoặc có thể làm nộm cũng vô cùng ngon miệng. Những ai một khi đã quen với rau thối thì sẽ “nghiện”, bất chấp loại rau này có mùi khó chịu khi mới hái.

Bên cạnh đó, nhiều người còn sử dụng rau thối như một loại gia vị để ướp cá, ướp thịt, hoặc có thể làm nộm cũng vô cùng ngon miệng. Những ai một khi đã quen với rau thối thì sẽ “nghiện”, bất chấp loại rau này có mùi khó chịu khi mới hái.

Bên cạnh việc có thể sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, rau thối đồng thời còn được xem là một loại thảo dược giúp chữa bệnh xương khớp và có công dụng giải nhiệt rất tốt, chính vì thế mà đã thu hút nhiều khách du lịch thành thị đến thăm Tây Bắc, đồng thời ưa chuộng sử dụng loại cây này vào các dịp hè nóng nực, oi bức.

Ngoài ra, cũng nhờ khả năng giải nhiệt như đã nói, rau thối còn là một vị thuốc thiên nhiên giúp chữa các bệnh về gan, thận và dạ dày vô cùng hiệu quả, bởi rau có khả năng giảm thiểu tình trạng bị dư thừa axit trong dạ dày và đồng thời khắc phục các tình trạng như ợ chua, ợ nóng, đắng miệng, đau dạ dày,...

Rau thối khi hái sẽ được hái phần lá và ngọn còn non, còn phần lá già sẽ bị loại bỏ. Rau sẽ được buộc thành từng mớ và bán cho những ai muốn mua. Chúng thường được bán với mức giá từ 10.000 đến 15.000 đồng/mớ hoặc từ 50.000 đến hơn 100.000 đồng/kg.

Rau thối giờ đã trở thành đặc sản của nhiều nhà hàng, quán ăn. Tuy nhiên loại rau này mọc tự nhiên, nguồn cung không dồi dào cho nên không phải ai cũng có thể mua được.