Gừng gió - Vị thuốc quý trong dân gian có thể chữa nhiều bệnh

Đặc điểm cây gừng gió

Cây Gừng gió (Zingiber Zerumbert sm) còn có tên gọi khác là Riềng gió, Riềng dại, Gừng rừng, Ngãi xanh. Là một loài trong chi Gừng (Zingiber) có giá trị lớn trong y dược và công nghiệp thực phẩm. Gừng gió được dùng để tạo hương vị trong sản xuất một số sản phẩm như: Bánh, kẹo, mứt, trà, nước giải khát, ...gia vị cho các món ăn dân tộc, ngoài ra Gừng gió còn là một vị thuốc quý dùng để điều trị các bệnh về Gan.

Cây cao khoảng từ 1 - 1,3m, thân rễ dạng củ phân nhiều nhánh. Khi còn non, củ màu vàng, thơm, càng già củ càng to, chắc; trong ruột có màu vàng, thơm ngọt dễ chịu.

Lá không cuống hoặc có cuống ngắn; lưỡi bẹ nguyên, 1,5–2 cm; phiến lá hình mác hoặc thuôn dài-hình mác, 15-40 × 3–8 cm, nhẵn nhụi hoặc mặt xa trục hơi có lông, đáy hẹp lại, đỉnh nhọn thon.

Cụm hoa mọc từ thân rễ, hình nón hoặc hình trứng thuôn dài, 6-15 × 3,5–5 cm, đỉnh tù; cuống cụm hoa 10–30 cm, bẹ hình vảy 5-7; lá bắc xếp lợp chặt, khi non màu xanh lục, khi già màu đỏ, hơi có lông, mặt gần trục nhớt, mép dạng màng; lá bắc con dài ~1,5 cm.

Quả nang hình elipxoit, 0,8-1,2 cm. Hạt màu đen. Ra hoa tháng 7-9, tạo quả tháng 10-12.

Gừng gió mọc hoang ở khắp nơi trong rừng, nơi đất ẩm ướt, mát ở bìa rừng hay dọc theo ven suối nơi đất núi rậm rạp.

Gừng gió được dân gian ví như “tiên dược” có thể chữa được nhiều bệnh. Trong nhân dân, được mệnh danh là “thần dược” chữa xơ gan, viêm gan và hỗ trợ điều trị ung thư. Nhờ tiếng lành đồn xa, vị thuốc này đang ngày càng được nhiều săn lùng.

Gừng gió có giá trị dược liệu cao. Hiện nay, Viện nghiên cứu và phát triển Lâm nghiệp đã và đang thực hiện nhân giống cây Gừng gió bằng Công nghệ tế bào Thực vật.

Thành phần hóa học

Trong Gừng gió chứa nhiều tinh dầu, có khoảng 13% các monoterpen , sesquiterpen và đặc biệt chưa tới 37,5% hoạt chất Zerumbon không chỉ có khả năng ức chế sự phát triển của Micrococus pyorgenes var, auereus và Mycobacterium tuberculosis mà còn có tác dụng ngăn chặn các gốc tự do sinh ra protein ở thời kỳ tiền nhiễm và ngăn chặn sự phát triển đột biến của tế bào ung thư.

Theo y học cổ truyền

Gừng gió có vị đắng, cay, tính ấm với công năng tán phong hàn, giảm đau, trị ứ huyết nên trị được chứng trúng gió, chóng mặt, nôn nao, ngất xỉu, đặc biệt có khả năng tẩy độc, bồi dưỡng sau sinh, kích thích tiêu hóa, ăn ngon, ngủ tốt, khiến da dẻ trở nên hồng hào...

Bài thuốc từ cây gừng gió

Hỗ trợ điều trị viêm gan mạn tính

Gừng gió tươi 100g để nguyên vỏ rửa sạch, thái mỏng, cho vào ấm đất, đổ 0,5 lít nước đun nhỏ lửa sắc lại còn 150ml thì đổ ra chén, tiếp tục đổ thêm 0.4 lít nước đun nhỏ lửa sắc lại còn 150ml, trộn 2 thuốc với nhau, chia làm 3 lần uống trong ngày. Cứ 3 tuần một liệu trình.

Trị chứng cảm lạnh do mưa

Lá gừng gió tươi 50g, lá khuynh diệp 50g, vỏ quýt phơi khô 10g, sắc trong 1.000ml nước. Sau khi sôi 10 phút, xông đổ mồ hôi, lấy xác chà xát khắp ngực và lưng, sau đó lau khô, đắp chăn ấm. Nghỉ dưỡng 20 phút.

Chữa suy dinh dưỡng, thiếu máu, bồi bổ cơ thể

350g gừng gió, 50g đương quy thái nhỏ tất cả phơi khô tán thành bột, thêm ít mật ong, làm tễ 5g/viên, mỗi ngày uống 10g sau bữa ăn.

Phụ nữ bị rong kinh bất thường sau sinh

Củ gừng 10g, lá khoai mỡ 5g, hoa khoai mỡ 10g, sắc 3 bát nước còn nửa bát. Uống 2 lần/ngày, liên tục 3 ngày.

Chữa bị thương ứ máu, đơn độc sưng tấy

15g gừng gió, 15g nghệ vàng, 15g nghệ đen, tất cả đem giã nhuyễn, cho thêm 150ml giấm ăn, vắt lấy nước uống, mỗi ngày uống 1- 2 lần, uống từ 3 -5 ngày. Phần bã thuốc đem chưng nóng rồi đắp vào nơi đau.

Phụ nữ sau sinh ăn không ngon miệng

Ngọn bí đỏ 50g, cà chua chín (bỏ hột) 50g, củ gừng gió 5g, thịt cá hồng (bỏ xương) 50g, 1/3 thìa bột nêm, 1/4 muỗng đường cát. Tất cả nấu với 500ml nước còn 300ml, chia làm 2 phần ăn trưa và chiều. Cách ngày ăn 1 lần.

Nam giới trung niên bị mỡ trong máu

Dùng 20g củ gừng gió, xắt sợi, 10g lá gừng gió xắt nhuyễn, táo tàu khô 10 quả, 30g mộc nhĩ đen, 30g nấm bào ngư, nấu tất cả trong 1 lít nước còn 500ml. Chia làm 5 phần, ăn trong ngày. Cách 3 ngày ăn 1 lần, liên tục 10 lần.

Trị đau nhức khớp chậu

Lấy 50g củ gừng gió, 20g lá ngải cứu, cả hai xắt nhuyễn thành sợi, 50g gạo lứt rang vừa vàng sẫm, 2 củ hành 20g, 15g hành lá xắt nhỏ, 200 - 350g lươn (bỏ vào dấm cho tiết nhớt, mổ bỏ ruột, chỉ máu, không bỏ đuôi) nêm gia vị, nấu trong 800ml nước còn 300ml. Chia làm 2 phần (ăn trưa, chiều), cách 2 ngày/lần, liên tục 15 lần. Có thể dùng cho phụ nữ tiền mãn kinh hay bị đau bụng, nhức mỏi tứ chi và nửa đầu.

Trị chứng ăn khó tiêu

Sử dụng 30 - 50g gừng gió giã nhuyễn, 30g bầu non và 1 quả chanh muối, cho vào 200ml nước, đun sôi 15 phút, vớt bỏ bã, uống nước cách nhau 5 phút sẽ tiêu hóa tốt, ợ, trung tiện, thông tiểu tốt. Nằm nghỉ 10 phút.

Lưu ý khi sử dụng cây gừng gió

Cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng cây gừng gió làm thuốc để cho hiệu quả tối ưu nhất.

Kê huyết đằng - Dược liệu trong nhiều bài thuốc

Atiso - Vị thuốc quý giải độc gan

Mít: Trái cây ngon, vị thuốc quý