Đặc điểm của cây lá lụa
 |
Cây lá lụa có tên khoa học Cynometra ramiflora Linn thuộc họ đậu (Fabaceae), tên gọi khác là cây lá lụa, cây mót, đọt mớt.
Cây lá lụa thuộc loại cây gỗ, màu nâu đỏ có kích thước to, chiều cao trung bình từ 5 - 10 mét. Cành mềm, vặn vẹo, nhẵn, màu xám nhạt, có nhiều bì khổng nhỏ, hình tròn.
Lá của loại cây này là lá kép chẵn, có hình dáng hơi giống lưỡi liềm, chiều dài trung bình 10 - 15cm gồm hai đối lá chét, những lá phía cuối dài 2 - 6cm, rộng 1,2 - 2cm, những lá tận cùng dài 5 - 10cm, rộng 2 – 4,5 cm. Lá lụa khi non màu trắng rồi chuyển sang hồng hồng và chuyển màu xanh khi lá già. Lá có đặc điểm mềm, mỏng, lá lụa hình bầu dục thuôn dài, chóp hơi nhọn, cuống ngắn.
Cụm hoa mọc ở kẽ lá thành chùm dài 1-2 cm, sau chuyển thành ngù rộng 1,5-2 cm; lúc mới hình thành, cụm hoa bao bọc bởi những vảy hình trứng, mọc xếp lợp, dài 4-5mm; hoa có 5 cánh đài không đều, 5 cánh hoa rất nhẵn; nhị 10 đều, chỉ nhị nhẵn; bầu nhẵn có lông, cây ra hoa vào tháng 6-8..
 |
Quả cứng, nạc, màu nâu, có xơ khi già hóa gỗ, vỏ quả xù xì có lông. Bên trong có chứa từ 1 – 2 hạt màu trắng, bắt đầu thu hoạch quả từ tháng 9 tới tháng 2 sang năm.
Trên thế giới, loài này có ở Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Ấn Độ, Philippin, Indonesia và Australia.. Ở VIệt Nam, cây lá lụa phân bố ở Nghệ An (Mường Xén), Kon Tum (Sa Thày), Gia Lai (An Khê), Tây Ninh, Côn Đảo và ngoại ô thành phố Hồ Chí Minh.
Lá lụa là cây gỗ ưa sáng, ưa ẩm, có thể chịu được ngập úng theo mùa (kể cả nước mặn). Vì thế, thường thấy cây mọc ở bờ suối, bờ kênh rạch hoặc ở nơi đất trũng trong thung lũng. Chưa thấy cây mọc ở rừng kín thường xanh. Độ cao phân bố có thể tới hơn 600m.
Cây sử dụng rễ, lá và hạt.
Thành phần hóa học: Lá chứa các acid hữu cơ, vitamin C, hạt chứa dầu.
Tác dụng của cây lá lụa
 |
Trong ẩm thực
Lá lụa non có vị chua được dùng làm rau ăn gỏi sống, nấu lẩu mắm
Lá lụa cũng được thêm vào món bánh Xèo giúp tạo hương vị chua và thơm cho món bánh
Ngoài ra còn có thể ăn như rau sống hoặc làm món kho.
Trong y học
Nghiên cứu ở y học hiện đại cho thấy, chiết xuất từ cây lá lụa có các hợp chất tannins, isoflavon, saponins có tác dụng kháng khuẩn mạnh và phòng chống ung thư đối với mọi cơ quan trên cơ thể con người.
Trong y học cổ truyền, cây lá lụa hỗ trợ điều trị những bệnh ngoài da. Lá của cây lá lụa đem phơi khô, tán nhỏ, nấu với sữa bò đến thể chất sền sệt, trộn với mật ong, bôi lên các chỗ ghẻ hoặc các chỗ lở loét do bệnh phong và các bệnh ngoài da khác. Dầu hạt cũng được dùng để bôi như trên.
 |
Một số tác dụng khác
Cây lá lụa còn được trồng làm cảnh, gỗ cây dùng làm đồ nội thất.
Lưu ý khi sử dụng cây lá lụa
Người bị dị ứng với một trong các thành phần hóa học chứa trong các bộ phận của cây lá lụa thì tuyệt đối không sử dụng để chữa bệnh. Nếu trong quá trình sử dụng người bệnh xuất hiện các dấu hiệu bất thường như nổi mẩn ngứa, đau ngực, khó thở, buồn nôn... thì nên dừng uống.
Cần cẩn thận khi sử dụng cây lụa song song với việc điều trị bằng thuốc tây y, thực phẩm chức năng hay bất kì loại thảo dược nào khác. Chúng có thể phản ứng với nhau làm giảm tác dụng hoặc gây ra những tác dụng phụ xấu.
Cầm tham khảo ý kiến bác sĩ khi sử dụng cây lá lụa khi chữa bệnh.
