| Nông sản Việt bứt phá nhờ tiềm năng thị trường Halal Nghịch lý nông sản Việt: Chinh phục thế giới, bỏ ngỏ "sân nhà" Chuyển đổi số và xúc tiến thương mại: Đòn bẩy mới cho nông sản Việt |
 |
| Dù đạt được mức tăng trưởng cao, ngành nông sản vẫn đối mặt với những thách thức đáng kể. |
Khó khăn và thách thức trong xuất khẩu nông sản
Trong tám tháng đầu năm 2025, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt 45,37 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ. Trong đó, nông sản giữ vai trò chủ lực với 24,42 tỷ USD, tăng 13,8%; sản phẩm chăn nuôi đạt 410,7 triệu USD, tăng 24,5%; thủy sản đạt 7,03 tỷ USD, tăng 11,5%; lâm sản đạt 11,9 tỷ USD, tăng 6,6%. Dù đạt được mức tăng trưởng cao, ngành nông sản vẫn đối mặt với những thách thức đáng kể.
Đặc biệt, các nông hộ và doanh nghiệp còn gặp khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm, giá cả bấp bênh và năng lực cạnh tranh chưa đồng đều. Thị trường quốc tế, trong đó có Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản, dù mang lại cơ hội lớn, nhưng cũng yêu cầu các doanh nghiệp Việt tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất, tiêu chuẩn chất lượng và thủ tục xuất nhập khẩu. Các biện pháp kiểm soát chặt chẽ từ thị trường nhập khẩu, đặc biệt ở Trung Quốc, từng khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó trong việc duy trì tốc độ xuất khẩu, gây ra áp lực lên giá trị thương hiệu và kế hoạch sản xuất.
Trong ngành cà phê, mặc dù xuất khẩu 8 tháng đạt 1,2 triệu tấn với giá trị 6,42 tỷ USD, tăng 8,7% về khối lượng và gần 60% về giá trị, sự phụ thuộc vào thị trường quốc tế và biến động giá vẫn là bài toán cần giải quyết. Giá cà phê xuất khẩu bình quân 5.580 USD/tấn, tăng hơn 46%, cho thấy cơ hội gia tăng giá trị sản phẩm nhưng cũng đồng thời đặt ra thách thức về duy trì ổn định và chất lượng trong dài hạn.
Ngành rau quả cũng trải qua những dự báo đầy thách thức trước các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, tuy nhiên nhờ sự năng động trong giải quyết vướng mắc, xuất khẩu rau quả 9 tháng đạt trên 6,11 tỷ USD, tăng gần 40% so với tháng trước. Các chuyên gia đánh giá, trong khi năng lực sản xuất và quy mô xuất khẩu của Việt Nam tăng lên, thì thiếu sự hỗ trợ về thông tin thị trường, kết nối thương mại và xây dựng thương hiệu vẫn là những rào cản khiến nông sản chưa khai thác tối đa lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Giải pháp đồng bộ nâng cao năng lực xuất khẩu
 |
| Xuất khẩu cà phê năm 2025 dự kiến đạt 1,5 triệu tấn với kim ngạch khoảng 8 tỷ USD, vượt mục tiêu đặt ra đến năm 2030. |
Trước thực trạng này, Bộ Công Thương đã trở thành “bệ đỡ” quan trọng cho ngành nông sản. Thông qua các chương trình kết nối thị trường, Bộ cung cấp dữ liệu về giá cả, nhu cầu và xu hướng tiêu thụ, giúp nông dân hoạch định kế hoạch sản xuất hợp lý, từ đó hạn chế tình trạng “được mùa mất giá – được giá mất mùa”. Các hội chợ nông sản, sàn giao dịch trực tuyến và chương trình xúc tiến thương mại cũng tạo cơ hội để sản phẩm tiếp cận trực tiếp với nhà phân phối, siêu thị và đối tác quốc tế, mở rộng kênh tiêu thụ hiệu quả.
Bên cạnh việc kết nối thị trường, việc xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản cũng được chú trọng. Bộ Công Thương hỗ trợ doanh nghiệp thiết kế bao bì, truy xuất nguồn gốc sản phẩm và đạt các tiêu chuẩn quốc tế. Nhờ đó, nông sản Việt Nam không chỉ nổi bật trên thị trường mà còn gia tăng giá trị và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Các chương trình hướng dẫn nông dân đạt chuẩn rau sạch, hữu cơ và sản phẩm chế biến sâu giúp mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao giá trị gia tăng.
Những nỗ lực này đã giúp nhiều nông hộ yên tâm đầu tư vào mô hình sản xuất chất lượng cao, từ rau sạch, hữu cơ đến các sản phẩm chế biến sâu như cà phê rang xay, cà phê hòa tan. Đặc biệt, xuất khẩu cà phê năm 2025 dự kiến đạt 1,5 triệu tấn với kim ngạch khoảng 8 tỷ USD, vượt mục tiêu đặt ra đến năm 2030. Ngành rau quả cũng được dự báo sẽ cán mốc 10 tỷ USD sớm hơn 1–2 năm nhờ chiến lược đồng bộ này.
Sự phối hợp giữa Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương cùng doanh nghiệp và nông dân đã tạo ra mô hình phát triển nông sản toàn diện. Từ việc giải quyết vướng mắc về thủ tục xuất khẩu, hướng dẫn kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm đến xây dựng thương hiệu quốc tế, ngành nông sản Việt đang từng bước nâng tầm, khẳng định uy tín trên bản đồ thương mại toàn cầu và mở rộng cơ hội cạnh tranh bền vững.
Những kết quả này không chỉ củng cố vị thế nông sản Việt trên thị trường quốc tế mà còn đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế quốc gia, góp phần nâng cao giá trị thương hiệu nông sản, đảm bảo lợi ích lâu dài cho nông dân và doanh nghiệp. Nhờ đó, ngành nông, lâm, thủy sản Việt Nam tiếp tục là điểm sáng, đồng thời là minh chứng cho hiệu quả của sự đồng hành toàn diện từ Bộ Công Thương, từ kết nối thị trường đến xây dựng thương hiệu và nâng cao chất lượng sản phẩm.
