 |
| Hạt macca được xếp vào top những loại hạt ngon nhất trên thế giới |
Hạt mắc ca (tên đầy đủ: macadamia) được tìm thấy đầu tiên trong một khu rừng rậm nhiệt đới tại Úc. Mỗi năm, loại hạt này chỉ ra hoa và trái duy nhất một lần. Mặc dù, Úc là nơi phát triển hạt mắc ca sớm nhất nhưng cho đến hiện tại, loại hạt này đã được trồng phổ biến ở một số quốc gia khác như Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc...
Tuy nhiên, do quá trình làm ra thành phẩm của hạt mắc ca thường tốn rất nhiều chi phí nên loại hạt này chưa có sản lượng cao ở từng nơi. Do đó, mức giá khi bán ra thị trường thường cao hơn so với các loại hạt thông thường khác. Nếu những loại hạt quen thuộc trong ngày Tết như hạt dẻ cười, hạt điều, hạt bí, hạt hướng dương chỉ dao động trong khoảng 80k - 250k/kg thì hạt mắc ca có giá lên tới 350k - 400k/kg với loại chưa tách vỏ, còn loại tách vỏ sẵn có thể lên tới 900k - hơn 1tr/kg. Bù lại, giá trị dinh dưỡng mà hạt mắc ca mang đến cho sức khoẻ lại khiến không ít người bất ngờ.
Khi lên đến thành phẩm hoàn thiện, hạt mắc ca sẽ có lớp vỏ màu nâu bóng to tròn với đường kính cỡ 2 - 3cm.
Thoạt nhìn lần đầu, không ít người sẽ nghĩ đây là những viên socola óng ả. Nhưng khi đã tách bỏ lớp vỏ cứng bên ngoài ra thì phần nhân màu trắng ngà bên trong sẽ lộ rõ, thoảng qua mùi thơm nhẹ của hạt.
Loại hạt này khi ăn còn thấy có hương vị của bơ nên vừa bùi, vừa ngậy và lúc nhai thì cảm giác như hạt đang tan ra trong miệng. Ngoài việc là một món ăn chơi ngày Tết thì hạt mắc ca còn được sử dụng để làm nhân bánh ngọt, nước uống, dầu ăn sa lát, dầu dưỡng da... Thêm nữa, thành phần dinh dưỡng mà hạt mắc ca mang đến lại chứa nhiều lợi ích tốt cho hệ tim mạch, mang đến sự tươi trẻ và sức khỏe dẻo dai cho người ăn. Vậy nên, không quá bất ngờ khi hạt mắc ca được xếp vào top những loại hạt ngon nhất trên thế giới.
Báo Điện Biên Phủ phản ánh, năm 2023, huyện Tuần Giáo (Điện Biên) thu hoạch ước đạt gần 3.000 tấn quả mắc ca tươi. Mắc ca được thu mua nhanh chóng, cung không đủ cầu, với giá thành đảm bảo; một lần nữa khẳng định giá trị, hiệu quả kinh tế của loại cây trồng này.
Gần giữa tháng 8, các vườn mắc ca trên địa bàn Tuần Giáo bước vào vụ thu hoạch. Các cây trồng từ năm 2018 trở về trước đã cho thu ổn định, lượng quả nhiều. Các cây trồng năm 2019, 2020 đã bắt đầu ra bói. Với khoảng 1.000ha diện tích mắc ca cho quả, mùa mắc ca năm nay tại Tuần Giáo rộn ràng hơn những năm trước.
Hiện tại địa bàn huyện Tuần Giáo, số diện tích cây mắc ca phân tán (của người dân trồng) đã cho quả lớn hơn số diện tích của doanh nghiệp. Diện tích cây phân tán tập trung chủ yếu tại xã Quài Nưa. Gia đình ông Lò Văn Chanh, bản Pha Nàng bắt đầu trồng thử nghiệm mắc ca từ năm 2013, đã được thu quả nhiều năm. Năm nay, gia đình ông có gần 100 cây có quả, tổng thu gần 2 tấn.
 |
| Người dân ở Tuần Giáo thu hái mắc ca |
Ông Chanh trao đổi: “Trung bình mỗi cây mắc ca của gia đình tôi cho thu hoạch 20kg quả tươi, với giá bán 30.000 - 35.000 đồng/kg. Năm nay giá thấp hơn những năm trước nhưng sức mua lớn. Rất nhiều thương lái, cá nhân vào đặt mua và mua số lượng lớn, gia đình không hái kịp hoặc không đủ để bán. Vì thế mùa thu hoạch năm nay diễn ra nhanh chóng. Dù giá không được như những năm đầu nhưng mắc ca mỗi năm cho quả nhiều hơn, nên vẫn mang lại giá trị kinh tế tốt, nguồn thu khá cho gia đình”.
Với hiệu quả kinh tế ấy, gia đình ông Chanh cũng như bao hộ trồng mắc ca khác trên địa bàn đang tích cực chăm sóc, mở rộng diện tích trồng, đồng thời thay thế các cây không năng suất, chất lượng. Ông Chanh chia sẻ thêm, thời gian đầu trồng thử nghiệm, chưa biết lựa chọn giống mắc ca phù hợp nên hiện giờ có cây thu được 40 - 50kg quả, nhưng có cây chỉ cho vài cân quả. Vì thế, mỗi năm ông Chanh lại “lọc” một số cây, chặt bỏ, trồng thay thế cây mới. Cùng với đó, năm nay gia đình ông đầu tư trồng thêm 100 cây. Theo tính toán của ông, cùng với các diện tích hiện có, thì chỉ 3 – 5 năm nữa, gia đình ông sẽ có nguồn thu đảm bảo từ mắc ca với hàng trăm cây cho thu hoạch.
Năm nay, lượng mắc ca được thu mua nhiều, nhưng cung không đủ cầu nhờ ngày càng nhiều người biết đến lợi ích cho sức khỏe của hạt mắc ca. Nhiều hộ kinh doanh trên địa bàn huyện đã đầu tư cở sở, máy móc, thu mua mắc ca để thực hiện chế biến, với giá dao động từ 25.000 - 40.000 đồng/kg quả tươi; và bán ra thị trường khoảng 270.000 - 300.000 đồng/kg quả sấy khô. Nhờ đó sản phẩm mắc ca Tuần Giáo không chỉ được tiêu thụ trên địa bàn tỉnh mà đi khắp các tỉnh, thành trong nước.
 Người đưa cây mắc ca bám rễ trên đất thị xã Nghi Sơn |
 Nữ hoàng quả khô trái treo từng chùm, liệu có thể trở thành cây làm giàu ở vùng cao Lào Cai? |
 Mắc ca Mơ Nông- sản vật quý trên cao nguyên M'Nông |
