Cá linh kho mía, cá mè vinh kho lạt - đặc sản mùa nước nổi miền Tây

An Giang một tỉnh thuộc miền Tây Nam Bộ, nơi có con sông Mêkông chảy qua. Nhắc đến An Giang là nhớ ngay đến vùng đất trù phú với những cánh đồng cò bay thẳng cánh, với những cánh rừng thốt nốt xanh ngắt một màu và là vùng đất tôm cá đầy đồng khi lũ về.

Người dân miền Tây gọi mùa lũ vào khoảng tháng bảy âm lịch hằng năm là mùa nước nổi. Vào mùa nước nổi, nước lũ từ thượng nguồn chuyển về mang theo phù sa, tôm cá. Trong đó, cá linh, cá mè vinh là đặc sản xuất hiện vô số trong mùa nước nổi giúp ngư dân có nguồn lợi kinh tế.

Cá linh kho mía, mè vinh kho lạt là một đặc sản không thể bỏ quên khi nhắc đến An Giang. Nếu bạn chưa từng nếm qua món ăn đặc sặc này quả là một sự thiệt thòi lớn.

Cá linh kho mía

Ở vùng Tân Châu, An Giang đầu nguồn sông Tiền, khi làm món cá linh kho mía người ta rửa sạch cá và moi ruột cá bỏ, còn đầu và vẩy cá có người để nguyên, có người cắt bỏ đầu cá.

Cá linh kho mía đạt vị ngon nhất là loại cá to bằng ngón trỏ, thịt béo, mềm, ít xương cứng. Để có món cá ngon, phải kho bằng nồi đất.

Người dân chẻ cây mía thành nhiều khúc nhỏ, các khúc nhỏ chẻ thành 4 lóng và tùy theo nấu cá nhiều hay ít mà đặt các lóng mía dưới đáy nồi, cá linh ướp gia vị xong cho vào nồi mía rồi đổ nước dừa vào.

Sau đó dùng lò đất nấu, bỏ than vào lò, bắc nồi cá linh lên đun cho than lửa cháy riu riu. Các cô canh lửa kỹ lắm, không cho khói bốc lên hay than cháy lớn vì như thế khói ám vào cá làm mất vị ngon hay lửa than cháy lớn làm cá chín sớm nên thịt cá bị bở mất ngon.

Nấu như thế đúng chuẩn phải mất hơn 4 tiếng đồng hồ và canh lửa rất cực nên vì thế thỉnh thoảng dân quê mới nấu ăn hay đãi khách trong mùa cá linh. Khi nước dừa trong nồi cá rút hết thì cá chín và xương cá đã nhừ, lúc đó món cá linh kho mía ăn rồi khó mà quên.

Cá linh có nhiều xương nhỏ nhưng kho đúng lửa xương bị nhừ nát nên ăn khỏi sợ bị mắc xương cá. Người ta dùng bánh mì ăn với cá linh kho mía hay ăn cơm trộn thêm mớ rau sống kèm theo chuối chát, bông điên điển, rau sống…

Cá mè vinh kho Lạt

Là loại cá thịt ngọt, mềm, béo, nhiều xương hom, cá được chế biến thành nhiều món ngon như nướng, chiên tươi, chiên xù nhưng tuyệt chiêu nhất là cá mè vinh kho lạt (hay còn gọi là kho ngót). Mùa nước nổi, người dân đua nhau bắt những con cá tươi, vẩy bạc sáng lấp lánh.

Cá mè vinh mang về làm sạch, bỏ ruột nhưng không được đánh vảy vì theo các ngư dân, con cá mè vinh bỏ vảy coi như vứt. Với những người sành ăn, bộ vảy cá mè vinh được cho là ngon gấp mấy lần thịt con cá. Tuy nhiều món ngon là thế, nhưng ngon nhất, kéo chân bao nhiêu thực khách vẫn là cá kho lạt.

Để làm món kho ngót, sau khi ướp cá với gia vị vừa ăn, chặt vài trái dừa xiêm lấy nước đổ vào nồi nấu cho sôi bùng lên rồi thả cá vào, vặn nhỏ lửa kho rim, cho thêm vài trái cà chua chín mọng hoặc mấy trái me xanh.

Chờ cá chín, sai em út chạy ra sau vuông quơ nắm rau rừng: càng cua, đọt xoài, đọt cóc, đọt mận non hay cù nèo, bông súng để ăn kèm. Cá chín, đem ra tô, cho thêm ít hành lá, cần hoặc ngò gai xắt khúc, mùi vị càng thêm đậm đà. Món này ăn với bún mắm ớt, xoài sống bằm cũng cực bắt vị.

Ngư dân ĐBSCL trúng vụ cá linh non với giá cao

Canh cá miền Tây có gì đặc biệt mà tên vừa dài, vừa khó nhớ nhưng là đặc sản, ăn thì “hết sẩy”

Loài cá đặc sản miền Tây, đừng rán với kho, đem làm mắm ai ăn cũng ghiền