Tăng huyết áp là một bệnh lý mãn tính khi áp lực của máu tác động lên thành mạch tăng cao. Huyết áp tăng cao gây ra nhiều áp lực cho tim (tăng gánh nặng cho tim) và là căn nguyên của nhiều biến chứng tim mạch nghiêm trọng như: Tai biến mạch máu não, suy tim, bệnh tim mạch vành, nhồi máu cơ tim...
 |
| Bệnh tăng huyết áp gây ảnh hưởng xấu đến tim mạch |
Đông y có nhiều phương thuốc trị bệnh tăng huyết áp, trong đó bài thuốc Long đởm tả can thang ("Y phương lập giải") hỗ trợ điều trị tăng huyết áp rất hiệu quả.
Bài thuốc gồm có: Long đởm thảo 9 gam (tẩm rượu sao), sài hồ 6 gam, trạch tả 12 gam, xa tiền tử 9 gam (sao), mộc thông 9 gam, sinh địa hoàng 9 gam (trộn với rượu sao), đương quy vỹ 3 gam (sao với rượu), chi tử 9 gam (sao với rượu), hoàng cầm 9 gam (sao với rượu), cam thảo 6 gam dùng sống. Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 2 lần.
Công hiệu: Tả thực hỏa ở can đởm, thanh thấp nhiệt ở tam tiêu.
Chủ chữa về thực hỏa ở can đởm bốc lên như các chứng nhức đầu, chóng mặt, ngực sườn đau rát, miệng đắng, mắt đỏ, tai ù, tai điếc; hoặc thấp nhiệt ở kinh can hạ chú (dồn xuống dưới), tiểu tiện buốt, đục. Phụ nữ bị ngứa sưng bộ phận sinh dục và đới hạ (ra khí hư chất nhày).
Đây là bài thuốc thường dùng điều trị thực hỏa ở can đởm (gan mật). Trong bài dùng long đởm thảo tả thực hỏa ở can đởm, trừ thấp nhiệt ở hạ tiêu làm chủ dược. Chi tử, hoàng cầm khổ hàn (đắng lạnh) tả hỏa, thanh nhiệt táo thấp, giúp long đởm thảo thanh lợi thấp nhiệt ở can đởm.
 |
| Vị thuốc chủ đạo trong bài thuốc hỗ trợ bệnh tăng huyết áp |
Mộc thông, xa tiền tử, trạch tả thanh nhiệt lợi thấp, dẫn hỏa theo tiểu tiện đi ra ngoài. Đương quy vỹ hoạt huyết, sinh địa dưỡng huyết ích âm, cùng bảo vệ âm huyết của tạng can, phòng ngừa được nỗi lo hỏa nhiệt thương âm. Sài hồ sơ thông can đởm. Cam thảo điều hòa các vị thuốc.
Các vị trong bài cùng phối hợp sử dụng, trong tả có bổ, trong thanh có tư dưỡng, chẳng những có thể tả được can hỏa, thanh thấp nhiệt mà còn tư dưỡng âm huyết, khiến nhiệt lui, thấp trừ các chứng tự tiêu giải.
Dùng long đởm thảo tả hỏa ở can đởm, dùng sài hồ làm sứ để sơ can, dùng cam thảo để hoãn cấp tính ở can, dùng nhóm hoàng cầm, chi tử, mộc thông, xa tiền, trạch tả làm tá để lợi mạnh tiền âm (tiểu tiện) khiến cho mọi chứng thấp nhiệt đã có từ đó đi ra ngoài.
Lưu ý khi sử dụng bài thuốc hỗ trợ bệnh tăng huyết áp:
Nếu không phải chứng thực hỏa bốc lên mạnh thì không được dùng tùy tiện bài thuốc trên. Phải hết sức thận trọng vị thuốc khổ hàn nhiều dễ tổn thương tỳ vị, uống vào trúng bệnh thì thôi không uống nữa, không được uống kéo dài.
Người bệnh cần kiểm soát tốt huyết áp, khám sức khỏe định kỳ, dùng thuốc chống tăng huyết áp đều đặn theo chỉ dẫn của bác sĩ, có chế độ dinh dưỡng phù hợp với bệnh và duy trì việc rèn luyện thể chất, kiêng các loại chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, hạn chế ăn mặn…
