Vực dậy sản vật Sâm Báo ‘tiến vua’ trên đất Vua Hồ, Chúa Trịnh

TH&SP Việc ươm trồng rộng rãi giống Sâm Báo “tiến vua” ở xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc (Thanh Hóa) theo hướng tự nhiên góp phần bảo tồn, phát triển, tránh nguy cơ cạn kiệt của loài sâm quý gắn liền với hình ảnh địa phương này. Đồng thời, việc vực dậy sản vật quý hiếm này giúp bà con ổn định kinh tế, nâng cao và cải thiện đời sống.

Sâm trên núi Báo - Sản vật "tiến vua” không nơi nào có


Sâm Báo là sản vật xưa kia chỉ dùng để dâng vua, tiến chúa và đươc mệnh danh là “Đại Việt đệ nhất danh sâm”

Sâm Báo là sản vật xưa kia chỉ dùng để dâng vua, tiến chúa và đươc mệnh danh là “Đại Việt đệ nhất danh sâm”


Sâm Báo cùng loại với dòng sâm Bố Chính, sâm Thổ Hào có ở Nghệ An, Quảng Bình, Phú Yên… nhưng chỉ trồng được ở vùng núi Báo. Từ thời Hồ, Lê, Trịnh, Nguyễn… sâm Báo là sản vật dùng để dâng vua tiến chúa và được mệnh danh là “Đại Việt đệ nhất danh sâm”.

Sách “Thanh Hóa Vĩnh Lộc huyện chí” của Lưu Công Đạo soạn năm Gia Long thứ 15 viết: “Nước Nam có nhiều sâm, chỉ có sâm ở đất Biện công hiệu hơn hẳn các nơi khác. Dùng nhân sâm có nhiều hiệu nghiệm kỳ lạ”.

Ngoài ra, sách “Đồng Khánh địa dư chí” do Quốc sử quán triều Nguyễn soạn năm 1886 có viết viết: “Sâm Báo chất nhỏ mà trắng, vị đắng, có tính mát, có thể giải nhiệt”. Sau này, qua nghiên cứu cho thấy sâm Báo có tác dụng bổ khí huyết, tăng cường sinh lực, giúp ăn ngon ngủ tốt, chữa suy nhược thần kinh.

Sâm Báo mọc từ tháng 1, 2 âm lịch, đến khoảng tháng 10 - 11 lụi dần, sau đó ẩn mình vào lòng đất chờ mùa xuân tiếp theo sẽ nảy chồi. Một củ sâm bình thường khoảng 2 - 3 lạng, lớn nhất 4 lạng.

Ngày xưa, cứ vào độ tháng 2, 3 âm lịch các cụ trong làng lại lên núi Báo tìm đào sâm. Sâm mang về phải được đưa ra rửa ở giếng Sôi nằm giữa núi Mắt Vôi và núi Mu Rùa. Sau khi rửa sạch, sâm tươi nguyên củ ngâm rượu. Nhưng công phu nhất là làm sâm khô. Sâm rửa sạch, để ráo rồi đem bỏ vào chõ xôi để hong cùng gạo nếp, tiếp đó lấy ra thái mỏng đem phơi. Đợi sâm khô giòn thì vào khe Mang Cá trên núi Báo lấy nước về vo gạo nếp, lắng lấy phần nước “chất” rồi ngâm sâm vào. Ngâm đến khi nào sâm tươi trở lại thì mang ra phơi tiếp cho khô. Tiếp đó, dùng nước gừng tươi ướp sâm rồi đem sao vàng hạ thổ 3 lần. Trong khi sao vàng tẩm thêm mật ong để tạo vị ngọt và thơm. Khi đã thành phẩm, sâm được dùng để ngâm rượu, tán bột ăn kèm với bột đậu xanh, pha như trà uống hàng ngày...


Theo Đông y, sâm Báo có vị ngọt nhạt, tính bình, vào kinh phế tỳ, có tác dụng: Bổ mát, nhuận phế, dưỡng tâm, sinh tân dịch; trị ho, sốt nóng, phổi yếu; chữa kinh nguyệt không đều...

Theo Đông y, sâm Báo có vị ngọt nhạt, tính bình, vào kinh phế tỳ, có tác dụng: Bổ mát, nhuận phế, dưỡng tâm, sinh tân dịch; trị ho, sốt nóng, phổi yếu; chữa kinh nguyệt không đều...

Định hướng phát triển sản vật sâm Báo ở Thanh Hóa

Từ lâu, Sâm Báo vẫn được người làng Biện Thượng lên núi đào cây con về trồng. Nhưng sâm trồng thường bị hỏng, thối củ vì mắc bệnh, đặc biệt là nấm cổ rễ, đến nay vẫn chưa có cách chữa. Việc trồng sâm cũng chủ yếu phục vụ cho gia đình. Đến năm 1995, Phủ Trịnh được công nhận Di tích lịch sử quốc gia, du khách đến tham quan phủ mới biết sản vật sâm Báo.

Những năm qua, người dân hiểu được giá trị và nhu cầu sử dụng ngày càng nhiều. Đồng thời, nhằm bảo tồn và phát triển, tránh nguy cơ cạn kiệt của loài sâm quý gắn liền với hình ảnh địa phương. Do đó, đã có không ít người dân xã Vĩnh Hùng (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) đã mạnh dạn đầu tư nhân giống, ươm trồng Sâm Báo. Kỳ vọng vào việc phát triển loại sâm quý này sẽ không những đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn gấp nhiều lần so với trồng lúa, mà góp phần quảng bá hình ảnh sản vật địa phương.

Tuy vậy, vốn là loại sâm tự nhiên mọc trên núi và hình thành sâu dưới lòng đất, cộng với việc chưa có nhiều kinh nghiệm áp dụng khoa học kỹ thuật vào nhân giống và chăm sóc Sâm Báo, do vậy, đã không ít người tỏ ra thiếu tự tin, bỏ ngỏ khả năng thành công.


Nhiều giải pháp đầu tư góp phần đưa cây sâm Báo trở thành là niềm tự hào của người dân Thanh Hóa

Nhiều giải pháp đầu tư góp phần đưa cây sâm Báo trở thành là niềm tự hào của người dân Thanh Hóa


Nhận thấy tiềm năng phát triển của loại sâm Báo với gần 200 ha đất đồi núi Báo mà hiện chưa phát triển tương xứng với tiềm năng sẵn có, Công ty Cổ phần Dược liệu Triệu Sơn đã đề xuất Dự án phát triển cây Sâm Báo ở vùng đất này với mong muốn khai thác được tối đa “nguồn dược liệu vàng” đồng thời giải quyết việc làm cho người cho lao động địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã, góp phần vào công cuộc phủ xanh đất trống đồi núi trọc theo chủ trương của Đảng và nhà nước là phát triển kinh tế bền vững đi đôi với bảo vệ môi trường.

Không chỉ dừng lại ở việc phủ rộng diện tích trồng cây Sâm Báo, Cổ phần Dược liệu Triệu Sơn còn có chủ trương xây dựng nhà máy sản xuất đạt tiêu chuẩn quốc tế GMP cùng với đó Thành lập TRISO R &D: Chuyên nghiên cứu và triển khai các công trình khoa học của Hội đồng Cố vấn TRISO GROUP để nghiên cứu đưa ra thị trường các sản phẩm được chế biến từ cây Sâm Báo

Bên cạn đó, nhìn ra giá trị to lớn củ loài cây này, mới đây, UBND tỉnh Thanh Hóa vừa phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp nguyên vật liệu thực hiện dự án sản xuất thử nghiệm “Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất sâm Báo gắn với chuỗi giá trị tại huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa.” Dự án sâm Báo được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt cho đơn vị chủ trì là Công ty CP Dược liệu Triệu Sơn với tổng kinh phí đầu tư hơn 10,709 tỷ đồng.

Lê Thoa

Lê Thoa

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Truy xuất nguồn gốc – “Chìa khóa vàng” nâng tầm giá trị sản phẩm

Truy xuất nguồn gốc – “Chìa khóa vàng” nâng tầm giá trị sản phẩm

Truy xuất nguồn gốc ngày càng trở thành tiêu chí quan trọng, giúp người tiêu dùng an tâm và doanh nghiệp nâng cao uy tín. Tại Hà Nam, hệ thống này được các cấp, ngành và người sản xuất, kinh doanh tích cực triển khai, tạo sức cạnh tranh trên thị trường.
Đá basalt từ núi lửa triệu năm – Bộ lọc kỳ diệu tạo nên ‘kho báu’ nước ngầm tinh khiết

Đá basalt từ núi lửa triệu năm – Bộ lọc kỳ diệu tạo nên ‘kho báu’ nước ngầm tinh khiết

Ẩn sâu trong lòng những ngọn núi lửa đã tắt, được gạn lọc và bao bọc bởi tầng tầng lớp lớp đá basalt là nguồn nước ngầm trong mát, ngọt lành.
Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Nâng cao giá trị sản phẩm từ nền tảng khoa học công nghệ

Để nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm, cần đổi mới tư duy và áp dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Đây là thông điệp tại Hội nghị triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW do Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức ngày 10/5.
Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới

Hai giống lúa GE mang tên ‘Kamala – DRR Dhan-100’ và ‘Pusa DST Rice 1’ vừa được Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Ấn Độ (ICAR) phát triển thành công, mở ra kỷ nguyên mới cho cây trồng chỉnh sửa gen tại châu Á. Những giống lúa này tiêu thụ ít nước, tăng năng suất tới 30% và rút ngắn thời gian thu hoạch tới 20 ngày.
DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

DOJI tung deal ngọt - Quà ngoan xinh yêu tặng mẹ

Tháng 5 - tháng của yêu thương và tri ân, là dịp để những người con tỏ lòng yêu kính mẹ bằng những món quà đầy ý nghĩa. Nhân dịp này, DOJI ra mắt bộ sưu tập (BST) vòng charm vàng 24K “Kết Nối Yêu Thương”, như một biểu tượng gắn kết thiêng liêng của tình mẫu tử - dịu dàng che chở, bền chặt vĩnh cửu và đong đầy cảm xúc.
Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Đặc sản vùng cao: Khơi thông điểm nghẽn, bứt phá thị trường

Xác định đầu ra là nút thắt trong phát triển nông sản vùng cao, Bộ Công Thương đang tăng tốc xúc tiến thương mại để mở đường cho đặc sản địa phương từng bước đến gần hơn với thị trường lớn.
VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

VPPE 2025: Hướng tới sản xuất xanh, bền vững và công nghệ cao

Triển lãm Quốc tế Giấy và Bao bì Việt Nam (VPPE 2025) là không gian để các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội hợp tác, đổi mới công nghệ, đẩy mạnh các mục tiêu phát triển bền vững, sản xuất xanh, ứng dụng AI và chuyển đổi số.
Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Mường La đưa cây ăn quả lên vùng đất dốc

Trong 10 năm qua, chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc đã tạo nên cuộc “cách mạng xanh” ở Mường La (Sơn La), người nông dân đã chuyển đổi từ canh tác truyền thống sang ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt chính thức ra mắt tại Việt Nam

Ford Everest Sport phiên bản đặc biệt với những nâng cấp về tính năng và thiết kế thể thao mạnh mẽ chính thức được ra mắt tại thị trường Việt Nam với giá bán lẻ khuyến nghị là 1,199 tỷ đồng.
“Tinh hoa trái cây Việt” -  Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

“Tinh hoa trái cây Việt” - Nơi hội tụ hương sắc nông sản Việt Nam

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã khai mạc Phòng trưng bày chuyên đề với chủ đề “Tinh hoa trái cây Việt” vào sáng nay (ngày 23/4) tại địa chỉ số 62 Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.
Cơ hội đưa nông sản An Giang chinh phục thị trường thế giới

Cơ hội đưa nông sản An Giang chinh phục thị trường thế giới

Để đạt được các mục tiêu đề ra trong hoạt động xuất khẩu nông sản, tỉnh An Giang đã đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận, kết nối thị trường tiềm năng tại các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, Châu Phi...
Công thức ưu việt của Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT PROBIOTICS

Công thức ưu việt của Sữa Uống Lên Men Ít Đường TH true YOGURT PROBIOTICS

Chứa đến 18 tỷ lợi khuẩn trong chai 85ml, Sữa Uống Lên Men TH true YOGURT PROBIOTICS nhanh chóng chinh phục mẹ Gen Z.
Thái Nguyên: Thúc đẩy phát triển sản phẩm nông sản trên sàn thương mại điện tử

Thái Nguyên: Thúc đẩy phát triển sản phẩm nông sản trên sàn thương mại điện tử

Thái Nguyên là địa phương đầu tiên trong cả nước triển khai gian hàng nông sản chung trên Shopee, đây là bước đi quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển thương mại điện tử và quảng bá các sản phẩm nông sản của địa phương ra thị trường rộng lớn hơn.
Yên Bái khẳng định vị thế nông sản trên bản đồ thế giới

Yên Bái khẳng định vị thế nông sản trên bản đồ thế giới

Với những nỗ lực không ngừng, sự đầu tư bài bản, chiến lược phát triển đúng đắn, chắc chắn rằng nông sản Yên Bái sẽ không chỉ dừng lại ở những thị trường truyền thống, mà còn vươn xa, khẳng định vị thế xứng đáng trên bản đồ nông sản thế giới.
Hưng Yên tạo điều kiện cho làng nghề phát triển

Hưng Yên tạo điều kiện cho làng nghề phát triển

UBND tỉnh Hưng Yên ban hành Kế hoạch bảo tồn và phát triển làng nghề năm 2025 nhằm mục đích bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề nhằm phát triển kinh tế du lịch, phát huy và gìn giữ giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống của làng nghề địa phương.
Đưa hàng Việt về nơi đảo xa

Đưa hàng Việt về nơi đảo xa

Với quy mô khoảng từ 25 - 30 gian hàng (kích thước 3m x 3m/gian hàng), phiên chợ hàng Việt về hải đảo sắp diễn ra tại Phú Quý (tỉnh Bình Thuận) sẽ có nhiều mặt hàng phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân huyện đảo.
"Biển" người đổ về tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

"Biển" người đổ về tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3 năm 2025, với chủ đề "Giòn ngon bánh mì - đậm vị cà-phê" nhằm tôn vinh sự kết hợp giữa hai biểu tượng ẩm thực Việt Nam là bánh mì và cà-phê Việt. Đồng thời, giới thiệu và quảng bá ẩm thực Việt Nam ra thế giới.
Hơn 140 gian hàng tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Hơn 140 gian hàng tham gia Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3

Ngày 21/3, Lễ hội bánh mì Việt Nam năm 2025 chính thức diễn ra tại công viên Lê Văn Tám, Quận 1, TP.HCM thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan các gian hàng, trải nghiệm thưởng thức sự đa dạng của ẩm thực Việt và bánh mì Việt Nam.
Nhiều cơ hội giao thương tại Triển lãm ProPak Vietnam 2025

Nhiều cơ hội giao thương tại Triển lãm ProPak Vietnam 2025

Triển lãm ProPak Vietnam 2025 không chỉ là nơi hội tụ những công nghệ tiên tiến và giải pháp đột phá, mà còn mở ra cơ hội giao thương chiến lược, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, đón đầu xu hướng thị trường và mở rộng vị thế trên trường quốc tế.
Bình Phước xây dựng thương hiệu hạt điều để vươn xa

Bình Phước xây dựng thương hiệu hạt điều để vươn xa

Để thúc đẩy hiệu quả của hoạt động xúc tiến thương mại, gỡ khó cho đầu ra các sản phẩm chủ lực, đặc biệt là hạt điều, trong thời gian tới, Sở Công Thương tỉnh Bình Phước sẽ tăng cường nâng cao năng lực hoạt động xúc tiến thương mại, năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Khai mạc Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tỉnh Gia Lai năm 2025

Khai mạc Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tỉnh Gia Lai năm 2025

Hội chợ triển lãm thương mại tỉnh Gia Lai 2025 là cơ hội để tỉnh Gia Lai tiếp tục giới thiệu, quảng bá sản phẩm tiêu biểu, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm, mở rộng hợp tác, liên kết phát triển.
Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột: Trải nghiệm thú vị tại các gian hàng ứng dụng công nghệ số

Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột: Trải nghiệm thú vị tại các gian hàng ứng dụng công nghệ số

Nhiều gian hàng ứng dụng công nghệ số được trưng bày tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột đã đem đến cho người dân và du khách những trải nghiệm thú vị, mới mẻ.
Quà tặng tỏa sáng, nàng biến hóa đa phong cách

Quà tặng tỏa sáng, nàng biến hóa đa phong cách

Tôn vinh xu hướng đa phong cách của phái đẹp, DOJI và Thế Giới Kim Cương mang đến những bộ sưu tập trang sức tinh xảo giúp nàng tự tin tỏa sáng theo cách riêng của mình.
Bắc Giang tập trung nâng cao chất lượng, quảng bá sản phẩm OCOP

Bắc Giang tập trung nâng cao chất lượng, quảng bá sản phẩm OCOP

Năm 2025, tỉnh Bắc Giang đề ra mục tiêu tiếp tục nâng hạng và phát triển sản phẩm OCOP chủ lực; phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch; tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ và xuất khẩu.
Thoả sức thưởng thức bánh mì, nhâm nhi cà phê tại Lễ hội Bánh mì Việt Nam 2025

Thoả sức thưởng thức bánh mì, nhâm nhi cà phê tại Lễ hội Bánh mì Việt Nam 2025

Lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ 3 năm 2025 với chủ đề “Giòn ngon bánh mì – đậm vị cà phê”, diễn ra từ ngày 21-24/3 tại công viên Lê Văn Tám, do Hiệp hội Du lịch TPHCM tổ chức.
Gạo nếp ong - hạt ngọc của núi rừng

Gạo nếp ong - hạt ngọc của núi rừng

Gạo nếp ong là đặc sản nổi tiếng của huyện Trùng Khánh tỉnh Cao Bằng với hạt gạo dẻo, thơm, bóng đẹp và hương vị riêng biệt.
Tái canh cà phê ở Đắk Lắk vì sao khó về đích?

Tái canh cà phê ở Đắk Lắk vì sao khó về đích?

Gần 15 năm thực hiện chương trình tái canh cây cà phê nhưng đến nay diện tích cà phê tái canh tại Đắk Lắk vẫn ở mức thấp.
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột 2025

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột 2025

Sáng ngày 21/2/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức buổi họp báo thông tin về việc tổ chức chuỗi sự kiện Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025 với chủ đề “Buôn Ma Thuột – Điểm đến của cà phê”.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

eco-parl
cai-lan
vinamil
richy-nho
sun-group
logo-erowindow
partner-bivaco
partner-shb
partner-tan-hoang-minh-group
partner-hdbank
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
ttp
doji
nam-cuong
partner-vingroup
gleximco
meji
Phiên bản di động