Chanh (chanh ta hay chanh xanh) là loại quả có múi chua, tròn và có màu xanh tươi. Trang Healthline nhận định "chanh là siêu thực phẩm với nhiều chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C và các chất chống oxy hóa". Cũng nhờ đó mà nó có thể giúp tăng cường khả năng miễn dịch, giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư, sỏi thận, hỗ trợ hấp thu sắt và cải thiện sức khỏe làn da.
Giá trị dinh dưỡng trong chanh
Mặc dù chanh là một loại quả có kích thước nhỏ, nhưng chúng lại rất giàu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C. một quả chanh cỡ trung bình khoảng 67 grams có chứa:
Calo: 20
Tinh bột: 7grams
Chất đạm 0.5grams
Chất béo: 0.1grams
Chất xơ: 1.9grams
Vitamin C: 22% giá trị dinh dưỡng khuyến cáo hàng ngày (RDI)
Sắt: 2% RDI
Canxi: 2% RDI
Vitamin B6: 2% RDI
Thiamine: 2% RDI
Kali: 1% RDI
Lợi ích sức khỏe của chanh
Là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, chanh có thể giúp tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể, giảm các yếu tố nguy cơ bệnh tim, ngăn ngừa sỏi thận, hỗ trợ hấp thụ sắt và thúc đẩy làn da khỏe mạnh.
Nguồn chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là các hợp chất quan trọng trong việc bảo vệ các tế bào chống lại các phân tử gốc tự do. Khi tồn tại ở số lượng lớn, các gốc tự do có thể làm hỏng các tế bào trong cơ thể, gây ra nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim, tiểu đường và nhiều loại ung thư.
Chanh có nhiều hợp chất hoạt động có chức năng như chất chống oxy hóa trong cơ thể, bao gồm flavonoid, limonoid, kaempferol, quercetin và axit ascorbic.
Tăng cường hệ miễn dịch
Chanh có nhiều vitamin C, một chất dinh dưỡng có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn. Trong các nghiên cứu ống nghiệm, vitamin C đã cho thấy khả năng tăng cường sản xuất các tế bào bạch cầu, giúp bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật. Hơn nữa, trong một số các nghiên cứu ở người, việc uống vitamin C giúp rút ngắn thời gian và mức độ nghiêm trọng của bệnh cảm cúm thông thường.
Ngoài ra, vitamin C có thể giúp vết thương phục hồi nhanh hơn bằng cách giảm viêm và kích thích sản xuất collagen- một loại protein thiết yếu hỗ trợ sửa chữa vết thương. Bên cạnh vitamin C, chanh cũng là một nguồn chất chống oxy hóa giúp tăng cường hệ thống miễn dịch bằng cách bảo vệ các tế bào, chống lại tổn thương do gốc tự do.
Cải thiện sức khỏe làn da
Chanh có một số tính chất có thể thúc đẩy làn da khỏe mạnh.
Loại quả này có hàm lượng vitamin C cao, loại vitamin cần thiết để tái tạo collagen trong cơ thể. Collagen là một loại protein giữ cho làn da săn chắc và khỏe mạnh. Một quả chanh cỡ trung bình nặng khoảng 67 grams cung cấp hơn 20% RDI cho chất dinh dưỡng này.
Một nghiên cứu trên 4.000 phụ nữ cho thấy những người ăn nhiều vitamin C có nguy cơ xuất hiện nếp nhăn ít hơn và tránh được tình trạng da khô trong quá trình lão hóa.
Stress oxy hóa là một tình trạng do sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể dẫn đến các dấu hiệu lão hóa sớm. chính vì có chứa nhiều chất chống oxy hóa, chanh có thể giúp chống lại sự lão hóa của da.
Giảm tỷ lệ mắc bệnh tim
Bệnh tim là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Nghiên cứu cho thấy chanh có thể làm giảm một số yếu tố nguy cơ bệnh tim. Chanh có nhiều vitamin C, có thể giúp hạ huyết áp, một yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim
Ngoài ra, vitamin C có thể chống xơ vữa động mạch – sự xuất hiện của các mảng bám tích tụ trong động mạch, gây tắc nghẽn động mạch gây ra bệnh tim. Một nghiên cứu trên động vật cho thấy việc cho thỏ ăn vỏ chanh và uống nước chanh giúp làm chậm quá trình xơ vữa động mạch ở chúng.
Ngăn ngừa sỏi thận
Sỏi thận là những tinh thể khoáng nhỏ tích tụ thường gây đau đớn tồn tại trong cơ thể. Chúng có thể hình thành bên trong thận khi chất lượng nước tiểu quá đặc hoặc khi cơ thể có hàm lượng khoáng chất tạo đá cao, chẳng hạn như canxi.
Những loại trái cây có múi như chanh có nhiều axit citric, có thể ngăn ngừa sỏi thận bằng cách tăng mức độ citrate và loại bỏ các khoáng chất tạo đá trong nước tiểu. Một nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều trái cây thuộc họ cam chanh có nguy cơ bị sỏi thận thấp hơn đáng kể
Tăng cường hấp thụ sắt
Sắt là một chất dinh dưỡng thiết yếu để tạo ra các tế bào hồng cầu và vận chuyển oxy đi khắp cơ thể bạn. Nồng độ sắt trong máu thấp có thể gây thiếu máu. Các dấu hiệu thiếu máu do suy giảm sắt bao gồm mệt mỏi, khó thở khi tập thể dục, xanh xao, khô da và rụng tóc.
Những người ăn chay hoặc thuần chay có nguy cơ thiếu sắt cao hơn, vì các sản phẩm từ thực vật có chứa một dạng sắt được hấp thụ kém hơn so với nguồn sắt từ các sản phẩm động vật. Thực phẩm giàu vitamin C như chanh, có thể giúp ngăn ngừa thiếu máu do suy giảm sắt bằng cách cải thiện sự hấp thu sắt từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Một nghiên cứu ở những người theo chế độ ăn chay cho thấy uống một ly nước chanh khoảng 250ml cùng với bữa ăn giúp tăng khả năng hấp thụ sắt thực vật.
Giảm tỷ lệ ung thư
Ung thư là một căn bệnh nguy hiểm, gây ra bởi sự phát triển bất thường của một số tế bào. Các loại trái cây có múi như cam chanh có các hợp chất được cho là có thể làm giảm nguy cơ ung thư. Ví dụ như flavonoid - hoạt động như một chất chống oxy hóa - có thể giúp ngăn chặn sự xuất hiện của các đột biến gen gây ung thư.
Hơn nữa, các nghiên cứu trong môi trường ống nghiệm cho thấy trái cây họ cam chanh có thể ngăn chặn sự phát triển hoặc lan rộng của các khối u đại tràng, cổ họng, tuyến tụy, vú, tủy xương, và các tế bào ung thư khác.
Lưu ý khi sử dụng chanh
Chanh nói chung là an toàn để tiêu thụ với ít hoặc không có tác dụng phụ. Tuy nhiên, nếu bạn bị dị ứng với các loại trái cây họ cam quýt khác, hãy tránh chanh, vì chúng có thể gây ra các triệu chứng dị ứng thực phẩm, chẳng hạn như sưng tấy, phát ban và khó thở. Nếu điều này xảy ra, hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.
Ngoài ra, một số người có thể bị trào ngược axit khi ăn chanh hoặc uống nước ép do tính axit của nó. Các triệu chứng tiêu hóa khác có thể bao gồm ợ nóng, buồn nôn, nôn và khó nuốt.
Chanh có tính axit và tốt nhất nên thưởng thức ở mức độ vừa phải. Ăn nhiều chanh có thể làm tăng nguy cơ sâu răng vì axit trong chanh - và các loại trái cây họ cam quýt khác - có thể ăn mòn men răng. Để bảo vệ răng của bạn, hãy nhớ súc miệng bằng nước thường sau khi ăn chanh hoặc uống nước ép.
Trong một số trường hợp, thoa chanh trực tiếp lên da có thể khiến da nhạy cảm hơn với tia cực tím (UV) của mặt trời và gây viêm. Điều này được gọi là viêm da do ánh sáng thực vật.