Xuất khẩu rau quả giảm 3 tháng liên tiếp, cách nào gỡ khó?

Kinh tế 23/03/2025 09:26 Theo dõi TH&SP trên

Xuất khẩu rau quả ghi nhận giảm tháng thứ ba liên tiếp khiến các chuyên gia lo ngại kim ngạch xuất khẩu năm 2025 có thể giảm so với năm 2024 và khó đạt 8 tỷ USD trong năm nay.

Xuất khẩu rau quả Việt Nam sẵn sàng tăng tốc Xuất khẩu rau quả gặp khó ngay đầu năm 2025 Khai mở những thị trường xuất khẩu mới cho rau quả Việt Nam

Tháng thứ 3 liên tiếp kim ngạch xuất khẩu rau quả giảm

Theo Hiệp hội rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), ước tính trong tháng 3 xuất khẩu rau quả đạt 421 triệu USD, giảm 10,5% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tháng thứ 3 liên tiếp kim ngạch xuất khẩu rau quả giảm; trái ngược hoàn toàn so với năm 2024, ngành này bứt tốc ngay từ đầu năm và kéo dài suốt 12 tháng.

Lũy kế 3 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu rau quả mới đạt 1,1 tỉ USD giảm 13,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký VINAFRUIT, lo lắng: Xu hướng này có thể ảnh hưởng đến mục tiêu xuất khẩu rau quả của cả năm 2025. Nếu tình trạng sụt giảm kéo dài thậm chí kim ngạch cả năm 2025 sẽ giảm so với 2024.

Theo ông Nguyễn Thanh Bình - Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), xuất khẩu sầu riêng sụt giảm mạnh là nguyên nhân khiến kim ngạch xuất khẩu rau quả giảm 2 con số.

Ngoài lý do sầu riêng đang thời điểm nghịch vụ (từ tháng 11 năm trước đến tháng 3 năm nay) nên sản lượng thấp thì việc thị trường Trung Quốc siết chặt kiểm tra chất vàng O và cadimi đối với 100% lô sầu riêng nhập khẩu vào thị trường này khiến một số doanh nghiệp chuyên xuất khẩu sầu riêng đi thị trường trên đã chủ động dừng ‘đi hàng’ dù không phải tất cả các sản phẩm sầu riêng của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc đều không đáp ứng tiêu chuẩn.

Là một trong năm doanh nghiệp tiên phong xuất khẩu sầu riêng chính ngạch vào thị trường Trung Quốc, nhưng ông Bùi Phú Tôn - giám đốc Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu Nghiệp Xuân (TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) - cho biết đơn vị vẫn chưa xuất khẩu mặt hàng trên tại thị trường Trung Quốc. Sở dĩ vậy, bởi công ty của ông Tôn chưa được cấp chứng nhận xuất khẩu vì còn đánh giá việc tuân thủ các thủ tục.

Liệt kê những cái vướng, ông Tôn cho biết đầu tiên là về tiêu chí nhiệt độ container để bảo quản sầu riêng đông lạnh - nhiệt độ lõi là âm 18oC hoặc thấp hơn, và mức nhiệt độ này phải được duy trì trong suốt quá trình bảo quản và vận chuyển. Nhưng khi chuyển giao hàng từ container của Việt Nam sang container của Trung Quốc, nhiệt độ không được bảo đảm như quy định, thành ra hàng không đạt chất lượng.

Phát triển chất lượng từ gốc để đi vào đa thị trường

Ông Trần Thanh Nam – Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

“Phải phát triển chất lượng từ gốc để đi vào đa thị trường”, ông Trần Thanh Nam – Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường – nhấn mạnh và cho rằng, công tác quản lý chất lượng an toàn thực phẩm trong thời gian tới cần đi vào thực chất, phù hợp với từng vùng miền hơn. Đặc biệt, ngành nông nghiệp nói riêng cần chuyển đổi tư duy quản lý an toàn thực phẩm theo chuỗi giá trị.

Chia sẻ về thực trạng của các nông sản Việt, Phó cục trưởng Cục Chất lượng, chế biến và phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và môi trường) Lê Thanh Hòa nhận định, nông nghiệp Việt Nam đa phần là các hộ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, chi phí sản xuất cao, sơ chế bảo quản chưa tốt, đặc biệt là khâu xử lý sau thu hoạch. Thiếu tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, kiểm tra đánh giá chất lượng sản phẩm chủ yếu dựa trên kinh nghiệm, thiếu máy móc trang thiết bị đánh giá.

Các thị trường nhập khẩu lớn như: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, New Zealand... đều có yêu cầu khắt khe trong đánh giá rủi ro mở cửa thị trường. Bên cạnh đó, các thị trường trên rất kỹ trong kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Nhiều nước ASEAN có sự tương đồng về chủng loại trái cây với Việt Nam nên chịu sự cạnh tranh tại nhiều thị trường xuất khẩu cũng như thị trường trong nước.

Về giải pháp cho những doanh nghiệp xuất khẩu, ông Lê Thanh Hòa cho rằng, các doanh nghiệp nên tận dụng những thị trường Việt Nam đã ký các hiệp định thương mại tự do để hưởng ưu đãi thuế quan, tăng sức cạnh tranh cho nông sản Việt Nam. Đồng thời, doanh nghiệp nên mở cửa các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng như: thị trường thực phẩm Halal của các nước Hồi giáo, Trung Đông, châu Phi... nhằm đa dạng hóa sản phẩm, thị trường góp phần từng bước giảm xuất khẩu tiểu ngạch. Doanh nghiệp cần xây dựng và phát triển thương hiệu cho rau quả nói riêng và nông sản nói chung, gắn với sản phẩm có chất lượng cao của Việt Nam, có chỉ dẫn địa lý và gia tăng giá trị cho sản phẩm.

Còn Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam lưu ý, doanh nghiệp nên tập trung đầu tư vào khâu sản xuất, chế biến và bảo quản để nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tổng thư ký VINAFRUIT nhấn mạnh, Trung Quốc là thị trường rau quả rất tiềm năng và VN có lợi thế lớn nhưng thời gian qua, chúng ta đã quá tập trung vào thị trường này và chưa tìm kiếm cơ hội ở những thị trường khác. Trong khi đó, VN đang có tới 19 hiệp định thương mại tự do (FTA), có những thị trường rất tiềm năng như Mỹ. Việc ứng dụng công nghệ hiện đại và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế sẽ là "chìa khóa" để nông sản Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào các thị trường khó tính như: châu Âu, Mỹ và Nhật Bản.

Chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy phân tích, yếu tố then chốt để trái cây Việt có thể chinh phục các thị trường khó tính chính là đảm bảo tiêu chuẩn nghiêm ngặt về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, điều mà các quốc gia nhập khẩu đặc biệt chú trọng.

Câu chuyện mã số vùng trồng là một ví dụ. Không chỉ Trung Quốc yêu cầu mã số vùng trồng đối với sầu riêng mà hiện nay các thị trường xuất khẩu Hoa Kỳ, EU, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc cũng yêu cầu mã vùng trồng đối với một số loại trái cây.

Việt Nam xuất khẩu rau quả đi hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Các thị trường lớn gồm: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản... Dù vậy, xuất khẩu của Việt Nam bị chi phối bởi thị trường Trung Quốc do lợi thế về hậu cần và quy mô thị trường này chiếm tới hơn 64%, một số trái cây như sầu riêng, thị phần hơn 95%. Thị trường nhạy cảm về giá. Việc thiếu đa dạng thị trường làm tăng thêm tính dễ bị tổn thương cho ngành.

Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu xuất khẩu rau quả đạt kim ngạch 8 tỷ USD. Muốn đạt được con số này thì các doanh nghiệp cần nỗ lực rất lớn trong việc khắc phục rào cản về quy trình sản xuất, quy trình giao nhận, nâng cao chất lượng để đảm bảo các yêu cầu phía nhà nhập khẩu đề ra cho từng thị trường.

Xuất khẩu rau quả được kỳ vọng đạt 7 tỷ USD trong năm nay

Một năm thắng lớn của ngành hàng rau quả

Một năm thắng lợi của ngành rau quả

Ngọc Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Chớp thời cơ thuế ưu đãi, thủy sản bứt tốc xuất khẩu

Biến động địa chính trị và thương mại toàn cầu: Thách thức kép với xuất khẩu Việt Nam

Xuất khẩu sầu riêng và bài toán chất lượng bền vững

VASEP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giải pháp bảo vệ ngành thủy sản xuất khẩu

Chuyển đổi số HTX không thể làm theo phong trào

Malaysia dỡ bỏ thuế chống bán phá giá với thép Việt Nam từ ngày 23/6/2025

FTA mở rộng đường cho hàng Việt vươn xa

Từ 1/7, số định danh cá nhân chính thức thay mã số thuế

Tăng trưởng kinh tế và áp lực tái cấu trúc nền tảng

Cao su Việt Nam trước ngưỡng cửa chuyển mình

Xuất khẩu thủy sản cần chiến lược dài hạn

Gạo Việt tìm chỗ đứng bền vững toàn cầu

Tin khác

VNNPC bứt tốc mùa nắng nóng: Đảm bảo điện an toàn, vượt kế hoạch sản lượng

Bước vào mùa nắng nóng năm 2025, Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) đã tạo dấu ấn mạnh mẽ khi đảm bảo cung cấp điện ổn định, an toàn và liên tục cho 27 tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc.

Vì sao sản xuất vàng miếng không nên là "cuộc chơi" của ngân hàng?

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) vừa đề xuất không nên để các ngân hàng thương mại tham gia sản xuất, kinh doanh vàng miếng. Đề xuất này không chỉ dựa trên cơ sở pháp lý, mà còn xuất phát từ những bài học thực tiễn và mục tiêu ổn định thị trường tài chính – tiền tệ trong dài hạn.

Đề xuất điều chỉnh quy định kinh doanh vàng miếng: Cần rõ vai trò và giảm rào cản thị trường

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam kiến nghị không mở rộng đối tượng tham gia sản xuất vàng miếng và đề xuất giảm điều kiện về vốn để tăng tính cạnh tranh, minh bạch thị trường.

Tiểu thương thời số hóa: Từ sổ tay đến máy tính tiền

Việc bắt buộc dùng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền khiến nhiều tiểu thương lo lắng. Nhưng nếu được hỗ trợ đúng cách, đây sẽ là cơ hội để hộ kinh doanh truyền thống thích nghi, đổi mới và vững vàng hơn trong môi trường số hóa ngày càng phát triển.

Hóa đơn điện tử: Hộ kinh doanh được hỗ trợ tối đa, chưa đặt nặng xử phạt

Dù còn không ít bỡ ngỡ trong thời gian đầu triển khai, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền không làm xáo trộn hoạt động kinh doanh hay thay đổi nghĩa vụ thuế của các hộ kinh doanh. Ngành thuế chủ trương đồng hành, hỗ trợ thay vì xử phạt.

Chuyển đổi mô hình hộ kinh doanh để phát triển bền vững

Chuyển đổi từ hộ cá thể lên doanh nghiệp đang mở ra cơ hội nâng tầm quản trị, minh bạch hóa hoạt động và tiếp cận chính sách hỗ trợ. Đây được xem là bước đi tất yếu giúp hộ kinh doanh vươn lên chuyên nghiệp, hòa nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị hiện đại.

Thanh Hóa quyết liệt phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi

Ngày 15/6/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Công văn số 9002/UBND-NN, yêu cầu các sở, ngành, địa phương trên toàn tỉnh khẩn trương triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi nhằm kiểm soát nguy cơ lây lan và bùng phát dịch trên diện rộng.

Gạo Việt vươn tầm nhờ chiến lược chất lượng

Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam biến động trong bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến chuyển. Tuy nhiên, nhờ định hướng nâng cao chất lượng và mở rộng thị trường, gạo Việt đang khẳng định vị thế ngày càng rõ nét trên bản đồ lương thực thế giới.

Hộ kinh doanh nhỏ trước ngã rẽ hóa đơn điện tử

Việc áp dụng quy định mới theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP khiến nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ lúng túng, thậm chí tạm dừng hoạt động. Khó khăn lớn nhất đến từ hóa đơn đầu vào và nỗi lo bị xử phạt khi chưa kịp thích ứng với yêu cầu mới.

Đàm phán thương mại Việt - Mỹ vòng 3: Tiến gần hơn đến thỏa thuận song phương

Tại vòng đàm phán thứ 3 diễn ra từ ngày 9–12/6 tại Washington D.C, phía Mỹ đánh giá cao thiện chí và nỗ lực của Việt Nam, đồng thời cơ bản thống nhất với các ý tưởng do Việt Nam đề xuất. Đây là bước tiến quan trọng trong tiến trình hướng tới một thỏa thuận thương mại song phương vì lợi ích cân bằng, bền vững cho cả hai quốc gia.

Xử lý tài sản công sau sáp nhập: Hoàn tất trước ngày 30/6/2025

Bộ Tài chính vừa ban hành hướng dẫn chi tiết, yêu cầu các địa phương khẩn trương xây dựng và hoàn tất phương án xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính, chậm nhất trước ngày 30/6/2025, nhằm tránh lãng phí, thất thoát và sử dụng kém hiệu quả tài sản công.

Xuất khẩu rau quả giảm tốc: Đích đến 8 tỷ USD vẫn trong tầm tay

Dù giá trị xuất khẩu rau quả 5 tháng đầu năm 2025 sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng với những tín hiệu tích cực từ thị trường và nỗ lực của doanh nghiệp, ngành hàng này vẫn đặt kỳ vọng cán đích mục tiêu 8 tỷ USD trong năm nay.

Thanh toán không tiền mặt thúc đẩy kinh tế số

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhận định, thanh toán không tiền mặt giúp nâng cao hiệu quả ngân hàng, tăng minh bạch tài chính, hỗ trợ thương mại điện tử và dịch vụ công, từ đó trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số.

Ưu đãi thuế cho báo chí: Gỡ “nút thắt” tài chính, tạo động lực phát triển

Với 452/453 đại biểu tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), trong đó quy định áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% đối với thu nhập của các cơ quan báo chí, bao gồm cả quảng cáo. Đây được xem là một động thái tích cực, tạo thêm nguồn lực để báo chí thực hiện sứ mệnh truyền thông, đặc biệt trong bối cảnh nhiều khó khăn tài chính hiện nay.

Quảng Bình nâng cấp hạ tầng, hiện đại hóa công nghệ tại cửa khẩu quốc tế Cha Lo

Là cửa ngõ quan trọng liên thông với các nước trong khu vực Đông Nam Á, Quảng Bình đang nỗ lực nâng cao việc phát triển hạ tầng thương mại biên giới của tỉnh đến năm 2025, tầm nhìn đến 2030 nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế.

Quốc hội chốt áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường, xăng các loại

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua đã bổ sung nhiều mặt hàng mới vào diện chịu thuế. Đây là bước điều chỉnh quan trọng nhằm định hướng tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy phát triển bền vững.

Chuyển đổi số thắp lửa mới cho logistics Việt

Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu sống còn với ngành logistics Việt Nam. Trong dòng chảy số hóa, yếu tố an toàn thông tin và phát triển bền vững đang trở thành hai trụ cột then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Hóa đơn điện tử – bước đệm xây thương hiệu cho hộ kinh doanh thời số hóa

Từ ngày 1/6/2025, quy định bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng mỗi năm đã chính thức có hiệu lực. Đây là bước đi nhằm nâng cao tính minh bạch trong quản lý thuế, đồng thời mở ra cơ hội giúp hộ kinh doanh chuyên nghiệp hóa và xây dựng thương hiệu trong thời đại số. Tuy nhiên, để thích nghi, họ cần vượt qua nhiều rào cản cả về kỹ năng số lẫn tư duy kinh doanh.

Việt Nam sẵn sàng mở cửa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu của Mỹ

Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Mỹ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có các cuộc làm việc với Thượng nghị sĩ Roger Marshall và lãnh đạo Tập đoàn Exxon Mobil nhằm thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt – Mỹ, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại, năng lượng và đầu tư.

Xóa bỏ thuế khoán: “Bước đệm thể chế” đưa hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Chấm dứt cơ chế thuế khoán từ năm 2026 không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật thuế mà còn là cải cách tư duy quản lý, góp phần tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng. Song để chính sách đi vào thực tiễn một cách hiệu quả, cần có giai đoạn chuyển tiếp hợp lý và sự hỗ trợ linh hoạt để hộ kinh doanh “lớn lên” mà không bị ngợp trong thủ tục và chi phí tuân thủ.

Hàng giả, ai thiệt hại?

Hàng giả, hàng nhái không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp làm ăn chân chính, mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín quốc gia. Trong cuộc chiến đầy cam go này, không ai là người đứng ngoài cuộc – từ cơ quan chức năng, doanh nghiệp đến từng người dân.

Loại bỏ những rào cản để kinh tế tư nhân phát triển theo Nghị quyết 68

Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị được ví như “cơn mưa rào” đối với khu vực kinh tế tư nhân sau một thời kỳ khô hạn chính sách. Tuy nhiên, để nước mưa thực sự thấm đất, cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng cần đồng bộ tháo gỡ hai nút thắt lớn: thể chế pháp lý chồng chéo và cơ chế tín dụng ngặt nghèo. Quan trọng hơn cả, chính sách chỉ hiệu quả khi được triển khai thực chất, có trọng tâm và đến đúng địa chỉ.

Dệt may – da giày Việt Nam: Hướng đến chuỗi cung ứng tự chủ và thị trường mới

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu biến động, rủi ro thuế quan gia tăng và yêu cầu khắt khe về phát triển bền vững từ các thị trường lớn, ngành dệt may – da giày Việt Nam đang nỗ lực tái cấu trúc chiến lược. Việc mở rộng thị trường xuất khẩu, tự chủ nguyên phụ liệu và ứng dụng công nghệ số đang được xác định là những “chìa khóa” quan trọng giúp ngành hàng chủ lực này giữ vững vị thế trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Việt Nam xuất siêu 4,67 tỷ USD, máy tính – dệt may dẫn dắt tăng trưởng

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất định, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 vẫn đạt 355,79 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu tăng trưởng 14% lên 180,23 tỷ USD, nhập khẩu đạt 175,56 tỷ USD, tăng 17,5%, giúp cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu 4,67 tỷ USD – theo số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính).

Giăng bẫy giữa cơn sốt vàng: Mạo danh ngân hàng, doanh nghiệp để lừa đảo

Khi giá vàng trong nước chênh cao so với thế giới và nguồn cung khan hiếm, nhu cầu mua tích trữ tăng mạnh đã tạo “đất diễn” cho hàng loạt hình thức lừa đảo. Từ giả mạo thương hiệu kinh doanh vàng đến mạo danh ngân hàng, các đối tượng lừa đảo ngày càng tinh vi, đánh vào lòng tin và tâm lý muốn sinh lời nhanh của người dân. Nhiều ngân hàng, doanh nghiệp lớn đồng loạt phát đi cảnh báo, kêu gọi khách hàng nâng cao cảnh giác để không trở thành nạn nhân.

Gỡ rào cản công nghệ để hộ kinh doanh nhỏ lẻ thực hiện kê khai thuế

Từ ngày 1/6/2025, hàng chục nghìn hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm phải chuyển từ thuế khoán sang kê khai thực tế và sử dụng hóa đơn điện tử. Trong bối cảnh Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị yêu cầu xóa bỏ hoàn toàn hình thức thuế khoán trong năm 2026, nhiều chuyên gia cho rằng cần có chính sách hỗ trợ công nghệ, chi phí và thủ tục đơn giản hóa để hộ kinh doanh nhỏ lẻ yên tâm chuyển đổi.

Xem thêm