Cây mơ lông mọc dại hoặc được trồng làm hàng rào |
Lá mơ đã được con người sử dụng lâu đời vì những tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe và nhiều công dụng chữa bệnh. Loại thảo mộc này có đặc tính kháng virus, chống tiêu chảy, chống ung thư, chống ho và chống viêm.
Phần lớn thành phần hóa học của cây lá mơ nằm ở phần lá. Những thành phần này bao gồm: sitosterol, carbohydrate, iridoid glycoside, alkaloid, axit ascorbic, β-sitosterol, axit amin, stigmasterol, flavonoid, dầu dễ bay hơi và axit galacturonic. Hầu như tất cả các bộ phận của cây lá mơ bao gồm rễ, thân, lá, quả và hạt đều được sử dụng để hỗ trợ nhiều vấn đề sức khỏe.
Theo y học cổ truyền, lá mơ có vị đắng, tính mát. Lá mơ thường được sử dụng để chữa các chứng phong thấp, đau nhức, đau bụng, kiết lỵ, phù thũng, đầy bụng, ho đàm, viêm phế quản, chậm tiêu, trẻ nhỏ suy dinh dưỡng (cam tích, gan, lách sưng to, trúng độc, thoát giang (sa trực tràng), mụn nhọt mọc ở lưng,...
Thôn Phong Nam (xã Hòa Châu, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) có gần 50 hộ dân làm nghề trồng cây rau mơ. Công việc trồng cây leo hàng rào này chi phí thấp nhưng bà con vẫn rủng rỉnh tiền.
Bà Trần Thị Dục (69 tuổi, trú thôn Phong Nam) cho biết, nghề trồng lá mơ được người dân nơi đây duy trì đến nay đã hơn 30 năm.
Ban đầu, lá mơ được một người dân trong làng lấy về cho bà con trồng. Lúc đầu, mọi người chỉ trồng bổ sung nguồn thực phẩm, chế biến các món ăn trong gia đình. Thương lái đi qua vùng này, thấy những vườn rau mơ xanh mướt nên thu mua. Thấy trồng lá mơ có thu nhập, nhiều người dân trong làng bắt đầu trồng theo.
Theo bà Dục, trồng lá mơ khá đơn giản và chăm sóc cũng khỏe. Từ khi trồng đến khi thu hoạch khoảng 3 tháng, từ đó về sau, khi cây tàn thì cắt cành để cây nứt ra những cành mới.
Lá mơ thu hoạch quanh năm. Nhà trồng ít thì thu hoạch theo đợt, mỗi đợt khoảng 10 ngày, nghỉ ít ngày rồi lại thu hoạch. Nhà nào trồng nhiều thì ngày nào cũng có hái, không nghỉ.
Bà Dục cho hay, lá mơ được thương lái thu gom tại vườn. Hiện tại, lá mơ có giá từ 20.000-25.000 đồng/kg. Vào mùa mưa hay những ngày nắng nóng khi lá mơ khó phát triển hơn thì có giá 40.000-50.000 đồng/kg.
"Như nhà tôi trồng ít nên mỗi tháng thu được khoảng từ 2-3 triệu đồng. Còn nhà bên ngày, mỗi tháng họ hái 3 lứa, mỗi lứa 50 kg, như vậy mỗi tháng cũng thu được 4-5 triệu đồng, thậm chí nhiều hơn nữa", bà Dục nói.
Một năm bà Ngà có thể kiếm thêm thu nhập từ 9-10 triệu đồng từ việc bán lá mơ tím |
Lá mơ tím hay lá mơ lông là loại lá của cây mơ, còn có tên gọi khác như mơ leo, mơ tam thể, ngưu bì đồng, ngũ hương đằng... Là một loại cây hay mọc hoang ở ven sông suối, do có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe nên thời gian gần đây, mơ lông được nhiều người dân ở xã Tam Xuân 1 (huyện Núi Thành, Quảng Nam) đem về trồng ở bờ rào để bán lá làm thuốc và gia vị.
Bà Võ Thị Ngà (52 tuổi, trú xã Tam Xuân 1, huyện Núi Thành, Quảng Nam) cho biết, vì thấy cây mơ tím dễ sống, lại leo bờ rào đẹp nên bà đã mang về trồng trong vườn với mục đích làm đẹp và phục vụ cho gia đình là chính.
Đến nay, nhà bà Ngà đã có một bờ rào rợp lá mơ. Trồng loại cây này không tốn kém bất cứ thứ gì, không mất một đồng phân bón, thuốc trừ sâu, không mất công chăm sóc cũng như tỉa cành nhưng đang cho thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt. Mỗi tháng, bà Ngà có thể thu về từ 1-2 triệu đồng từ việc bán lá mơ tím.
"Lá được bán chủ yếu cho các quán nhậu để làm gia vị trong các món ăn. Trung bình, giá bán dao động trên dưới 35 nghìn đồng/kg. Có những thời điểm lá mơ được mua với giá lên tới 50 nghìn đồng/kg", bà Ngà cho biết.
Bà Thu (57 tuổi), người mua lá mơ cho một quán nhậu tại TP Tam Kỳ cho biết, lá mơ là gia vị yêu thích được dùng kèm với một số món ăn trong quán nhậu quanh năm. Trung bình một ngày đông khách, quán có thể tiêu thụ gần 2 kg lá mơ. Vào mùa mưa, giá lá mơ sẽ tăng cao hơn so với mùa nắng.
Khảo sát trên nhiều chợ mạng, loại lá mơ lông này được bán với giá từ 35-70 nghìn đồng/kg, có nơi bán lên đến 150 nghìn đồng/kg.