Tác hại của thuốc giảm đâu
Thuốc giảm đau là sản phẩm được sử dụng để làm giảm thiểu và làm dịu tác động của những cơn đau gây ra cho người bệnh ngay lập tức. Thuốc giảm đau mang lại hiệu quả tốt đối với những cơn đau. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng có thể sử dụng.
 |
Mới đây, một phụ nữ ở Hà Nội, sau một thời gian sử dụng thuốc giảm đau đã phải tăng liều dùng, hậu quả là phải nhập viện trong tình trạng suy gan, suy thận.
Thời gian qua, Bệnh viện Bạch Mai cũng đã tiếp nhận không ít bệnh nhân tăng huyết áp, suy tuyến thượng thận, đái tháo đường do bị biến chứng sau quá trình lạm dụng thuốc giảm đau. Đặc biệt là các loại thuốc Đông y có pha trộn nhiều chất hoặc thuốc Tây y mạnh có thể giữ muối, giữ nước lâu ngày...
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho hay, thuốc giảm đau như Ibuprofen, Aspirin và Naproxen gây kích ứng và làm tổn thương niêm mạc dạ dày, có thể dẫn đến loét và chảy máu từ các vết loét đã có từ trước. Những người bị tiểu đường, bệnh thận và cao huyết áp có thể bị tổn thương thận và suy thận sau khi dùng thuốc giảm đau như Ibuprofen và Naproxen.
Tương tự, vì thoái hóa khớp và xẹp đốt sống nên cụ bà N.T.H (88 tuổi, trú tại Đông Anh – Hà Nội) thường xuyên tự sử dụng các thuốc giảm đau, chống viêm không kê đơn nên khiến mặt trước hành tá tràng bị thủng.
Bác sỹ Nguyễn Hồng Nam Trưởng Khoa Ngoại Tổng hợp (Bệnh viện Nam Thăng Long) cho biết, trong quá trình khám, cấp cứu và điều trị bệnh gặp rất nhiều các trường hợp lạm dụng thuốc giảm đau gây ra nhưng hậu quả đáng tiếc như thủng tạng rộng, tổn thương gan, suy thận…
 |
Thói quen lạm dụng thuốc giảm đau có ở rất nhiều người. Dù là thuốc không kê đơn hay kê đơn, nếu sử dụng thường xuyên và kéo dài đều có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Dưới đây là một số tác hại chính:
Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa
Gây kích ứng dạ dày, dẫn đến loét dạ dày, xuất huyết dạ dày, thậm chí thủng dạ dày.
Tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan, như suy gan.
Gây tổn thương thận, đặc biệt ở những người có bệnh thận sẵn có.
Ảnh hưởng đến tim mạch
Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, như nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Tăng huyết áp.
Gây nghiện và lệ thuộc
Việc sử dụng thuốc giảm đau thường xuyên có thể dẫn đến tình trạng nghiện và lệ thuộc thuốc. Khi đó, người dùng cần sử dụng thuốc với liều lượng ngày càng cao để đạt được hiệu quả giảm đau như mong muốn.
Việc cai nghiện thuốc giảm đau có thể rất khó khăn và gây ra nhiều triệu chứng cai nghiện khó chịu, như lo lắng, bồn chồn, mất ngủ,...
Che lấp các triệu chứng bệnh
Việc sử dụng thuốc giảm đau thường xuyên có thể che lấp các triệu chứng bệnh, khiến cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh trở nên khó khăn hơn.
Tăng nguy cơ gặp các tác dụng phụ khác
Dị ứng, phát ban da, ngứa ngáy.
Buồn nôn, nôn mửa.
Chóng mặt, hoa mắt.
Suy hô hấp.
Ngoài ra, lạm dụng thuốc giảm đau còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, gây ra các vấn đề như lo âu, trầm cảm.
Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) - khuyến cáo liều paracetamol tối đa với người Việt Nam có thể trạng trung bình và không có các yếu tố nguy cơ nêu trên là không quá 3 gam/24 giờ với người trưởng thành và trẻ em 15mg/kg cân nặng cho mỗi lần và không quá 6 lần/24 giờ. Để sử dụng paracetamol an toàn, với người trưởng thành mỗi ngày chỉ nên dùng 2 đến 3 viên paracetamol loại 500mg.
"Tuy nhiên, nếu sử dụng liều này cho người có nhiều yếu tố và hoàn cảnh nguy cơ nêu trên thì lại gây ngộ độc. Người bệnh cần biết rõ tên và thành phần các thuốc đang dùng và dùng đúng hướng dẫn.
Cần chú ý đến các loại thuốc khác đang dùng (đặc biệt một số thuốc chữa bệnh lao hoặc động kinh làm tăng độc tính của paracetamol) và thể trạng của người bệnh dễ bị ngộ độc paracetamol (lạm dụng rượu, gầy yếu, suy nhược, ăn kém, nhiễm trùng nặng...).
Những người có bệnh lý nền cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn", bác sĩ Nguyên khuyến cáo.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc giảm đau
 |
Trước khi sử dụng
Xác định nguyên nhân gây đau: Việc sử dụng thuốc giảm đau chỉ nên được xem xét khi đã xác định được nguyên nhân gây đau và các biện pháp điều trị khác không hiệu quả.
Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ: Bác sĩ hoặc dược sĩ sẽ tư vấn cho bạn loại thuốc phù hợp, liều lượng và thời gian sử dụng thích hợp dựa trên tình trạng sức khỏe, cơ địa và các loại thuốc bạn đang sử dụng.
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng để nắm rõ thông tin về thành phần, tác dụng, cách dùng, liều lượng, tác dụng phụ và chống chỉ định của thuốc.
Trong khi sử dụng
Sử dụng đúng liều lượng và thời gian: Uống thuốc theo đúng liều lượng và thời gian quy định trên nhãn thuốc hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý tăng liều hoặc kéo dài thời gian sử dụng thuốc.
Theo dõi tác dụng phụ: Thuốc giảm đau có thể gây ra một số tác dụng phụ, như buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt, hoa mắt,... Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, hãy ngừng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Tránh sử dụng chung với các loại thuốc khác: Không sử dụng chung thuốc giảm đau với các loại thuốc khác mà không có chỉ định của bác sĩ. Một số loại thuốc có thể tương tác với nhau, gây ra các tác dụng nguy hiểm.
Bảo quản thuốc đúng cách: Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em.
Lưu ý đặc biệt
Với phụ nữ mang thai hoặc cho con bú: Một số loại thuốc giảm đau có thể gây hại cho thai nhi hoặc trẻ sơ sinh. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú.
Với trẻ em: Trẻ em có thể nhạy cảm hơn với tác dụng phụ của thuốc giảm đau. Hãy sử dụng thuốc giảm đau cho trẻ em theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Với người cao tuổi: Người cao tuổi thường có chức năng gan, thận suy giảm, do đó có thể nhạy cảm hơn với tác dụng phụ của thuốc giảm đau. Hãy sử dụng thuốc giảm đau cho người cao tuổi một cách thận trọng và theo dõi sát sao.
Với người có bệnh lý nền: Nếu bạn đang mắc các bệnh lý khác, như bệnh tim mạch, bệnh gan, bệnh thận,... hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết trước khi sử dụng thuốc giảm đau. Một số loại thuốc giảm đau có thể chống chỉ định cho người có bệnh lý nền hoặc có thể tương tác với các thuốc điều trị bệnh lý khác.
Sử dụng thuốc giảm đau một cách thông minh và có trách nhiệm sẽ giúp bạn giảm bớt cơn đau và bảo vệ sức khỏe của bản thân.
