Halloween vào ngày mấy?

Cứ vào cuối tháng Mười, trẻ em và người lớn khắp nơi trên thế giới luôn mong chờ và háo hức đón ngày lễ Halloween. Thời gian lễ hội bắt đầu là vào buổi chiều tối ngày 31/10 cho tới 24h. Do đó, lễ hội Halloween 2022 sẽ rơi vào thứ Hai ngày 31/10.

Nguồn gốc lễ hội Halloween

Lễ hội Halloween ngày nay bắt nguồn từ dân tộc Celt, là một dân tộc sống cách đây hơn 2,000 năm trên các vùng đất bây giờ là Anh quốc, Ái Nhĩ Lan (Ireland) và miền Bắc nước Pháp. Dân tộc Celt bắt đầu năm mới vào ngày 1 tháng 11 Dương Lịch. Một lễ hội được cử hành vào đêm trước năm mới để vinh danh vị thủ lãnh đã quá cố là Samhain.

Ngày lễ hội này báo hiệu sự bắt đầu của mùa lạnh, của những ngày tối tăm thường được liên kết với sự tàn tạ và sự chết của loài người. Dân tộc Celt tin rằng Samhain cho phép những linh hồn người chết được trở về nhà trên trần gian vào đêm hôm đó.

Vào năm 43 (Tây lịch kỷ nguyên), người La Mã chinh phục vùng đất của dân tộc Celt và cai trị khoảng 400 năm (vùng này bây giờ là Anh Quốc). Trong giai đoạn này có hai lễ hội Samhain của dân tộc Celt. Một trong hai lễ đó là FẺALIA được cử hành vào cuối tháng Mười để vinh danh những ngưòi đã chết, lễ thứ hai dành cho Pomona, nữ thần La Mã về cây và quả.

Có lẽ vì nữ thần Pomona mà quả táo (apple) đã được kết hợp vào lễ hội Halloween. Sau ngày lễ Chư Thánh, tại Anh Quốc, còn có ngày "Các vong hồn" vào mồng 2 tháng 11. Tại Anh Quốc, Halloween đôi khi được gọi là Nutcrack Night or Snap Apple Night vì mọi người trong gia đình ngồi quanh lò sưởi kể chuyện và ăn đậu phụng rang hoặc nhai "táo."

Vào ngày "Các vong hồn," những người nghèo đi "khất thực cô hồn" (went-a-souling) và họ sẽ được bố thí bánh trái gọi là "soul cakes" (bánh vong hồn) để họ hứa là sẽ cầu nguyện cho "các vong hồn."

Halloween đến Hoa Kỳ do những di dân đầu tiên, đa số đến từ Anh Quốc và một số từ các vùng thuộc dân tộc Celt, họ đã đem qua Mỹ khá nhiều phong tục khác nhau. Nhưng vì lý do tín ngưỡng bị giới hạn, nghĩa là lúc đầu các tôn giáo lớn đưa ra giới luật tương đối chặt chẽ, nên việc cử hành lễ Halloween chưa được phổ cập trong dân chúng. Mãi đến thập niên 1800 mới trở nên tục lệ được nhiều người hưởng ứng.

Vào giữa thế kỷ 19, tục lệ "trick or treat" chưa được phổ biến ở các thành phố lớn vì ở những nơi này "hàng xóm láng giềng" hầu như không có; nhiều người ở cạnh nhau mà không quen biết nhau, cho nên Halloween đôi khi gây ra những sự việc tai hại.

Ngày nay, nhiều cộng đồng, nhiều tổ chức đã đứng ra bảo trợ các tục lệ vui chơi của ngày Halloween, nên nó đã trở thành một ngày lễ hội rất vui thú của thiếu niên và một số thanh niên.

Halloween có tên gốc là All Hallows'Eve, có nghĩa là đêm trước Ngày lễ các thánh. "Hallow" là một từ tiếng Anh cổ có nghĩa là "thánh". Tên ngày lễ sau đó được cắt thành Hallowe'en và cuối cùng là Halloween như chúng ta biết ngày nay.

Lễ hội Halloween ngày nay phần lớn mọi người đều coi đó là một lễ hội vui chơi với những quả táo của lễ hội Pomona, con mèo đen của lễ hội Sanhaim và những con ma, bộ xương của ngày lễ các thánh và các linh hồn, All Saint's Day và All Soul's Day.

Ý nghĩa của lễ hội Halloween

Gắn liền với truyền thuyết của người Ireland về anh chàng Jack, một chàng thiếu niên đã chết nhưng linh hồn không được phép vào Thiên Đàng vì lúc sống, anh ta vốn là một người tham lam, bủn xỉn, thường cất giấu tiền bạc, keo kiệt không hề bố thí cho ai một chút gì.

Thế nhưng anh ta cũng không thể vào Địa Ngục vì lúc còn sống anh ta đã từng chơi đùa với ma quỷ, nên quỷ không thể bắt anh.

Hành động và cuộc đời của Jack đã trở thành những kinh nghiệm để tuổi trẻ rút ra một bài học làm người, đó là:

Sống không nên tham lam, bủn xỉn, keo kiệt

Phải có lòng bác ái, từ bi, biết giúp đỡ kẻ khó khăn

Không nên chơi đùa với ma quỷ. Ma quỷ hiểu theo nghĩa bóng là những trò lừa lọc, đe dọa, làm cho người khác sợ hãi, những việc làm tinh quái do trí thông minh và tưởng tượng của tuổi trẻ sáng tạo ra có khi làm hại đến người, đến xã hội... Chơi đùa, giao du với ma quỷ sẽ dễ bị cám dỗ đi vào đường tối tăm và tội lỗi.

Tuy nhiên, chuyện anh chàng Jack trong đêm Halloween cũng ghi nhận một thái độ sòng phẳng của quỷ, đó là "ân đền, oán trả" và "giữ lời hứa." Dù rằng sự "giữ lời hứa" này đã làm cho Jack rơi vào thân phận cô hồn lang thang vất vưởng.

Đối với các xã hội Âu, Mỹ Halloween đã trở thành lễ hội vui chơi hằng năm cho trẻ em và cả người lớn. Ít người quan tâm tìm hiểu ý nghĩa nhân bản của nó.

Một số phong tục trong lễ hội Halloween

Vào đêm Halloween, những người tham dự thường hóa trang thành các nhân vật “kinh dị” với mục đích làm cho quỷ dữ hoảng sợ bỏ chạy. Giới học trò nổi tiếng nhiều trò quậy đã nhanh chóng tận dụng lễ hội này để chứng tỏ mình còn “quái chiêu” hơn cả... quỷ ma.

Chính vì vậy, những ngày này, các cửa hàng đồ chơi, quà lưu niệm, đồ hóa trang dường như chật kín những gương mặt trẻ trung đang hăm hở tìm cho mình những bộ đồ ưng ý.

Chủ đề chính của lễ Halloween thường là những điều rùng rợn như cái chết, phép thuật hay những quái vật bí ẩn. Các nhân vật thường gặp là ma, ma cà rồng, phù thuỷ, dơi, mèo đen, cú, yêu tinh, thây ma, bộ xương di động… Các gia đình thường trang trí những hình ảnh này trong ngày lễ Halloween.

Hai màu truyền thống của Halloween là đen và cam. Trong thế giới hiện đại, màu tía, xanh lục và đỏ cũng thường được sử dụng. Những vật phẩm đại diện của mùa thu như bí ngô và bù nhìn rơm cũng trở thành hình ảnh tiêu biểu của lễ Halloween.

Trong ngày lễ Halloween, những người tham gia thường đốt những đống lửa lớn với hy vọng mặt trời sẽ ngày ngày chiếu sáng và lưu lại trong thời gian lâu hơn, giúp cho mùa màng bội thu. Những đống lửa này sẽ thu hút nhiều muỗi, cú và dơi - những động vật được coi là cấu thành sự tích đêm các Thánh, lửa cũng là ánh sáng giúp con người tránh xa các linh hồn quỷ dữ.

Ngoài ra, người Ailen và người Xcốtlen đã hình thành phong tục làm “đèn ma”, thứ không thể thiếu trong ngày hội này. Ban đầu, họ tạo hình mặt người trên củ cải và khoai tây nhưng khi di cư sang Mỹ, họ bắt đầu khắc lên những quả bí.

Ánh sáng của ngọn nến đặt trong những quả bí này giống như đống lửa của những tu sĩ Druid, chỉ lối cho mọi linh hồn và bảo vệ chúng thoát khỏi quỷ dữ.