Kỷ tử hay còn gọi là câu khởi, khởi tử, địa cốt tử... thuộc họ cà với tên khoa học là Lycium chinense. Trong y học, kỷ tử được sử dụng để điều trị và phòng ngừa một số bệnh. Tuy nhiên, việc dùng kỷ tử sai cách hoặc không đúng liều lượng có thể gây ra các tác dụng không mong muốn.
Vì vậy, để tìm hiểu rõ hơn về những đặc tính của cây kỷ tử cũng như tác dụng, cách dùng, lưu ý hãy cùng Tạp chí Thương hiệu và Sản phẩm đọc thêm trong bài viết dưới đây.
Đặc điểm của cây kỷ tử
Quả kỷ tử |
Cây kỷ tử là một dạng cây bụi mọc đứng, phân cành nhiều, cao 0,5-1,5m. Cành mảnh, thỉnh thoảng có gai ngắn mọc ở kẽ lá.
Lá nguyên nhẵn, mọc cách, một số mọc vòng, cuống lá ngắn, phiến lá hình mũi mác, hẹp đầu ở gốc.
Hoa nhỏ mọc đơn độc ở kẽ lá hoặc có một số hoa mọc chụm lại. Đài nhẵn, hình chuông, có 3-4 thùy hình trái xoan nhọn, xẻ đến tận giữa ống. Tràng màu tím đỏ, hình phễu, chia 5 thùy hình trái xoan tù, có lông ở mép. Nhị 5, chỉ nhị hình chỉ đính ở đỉnh của ống tràng, dài hơn tràng. Bầu có 2 ô, vòi nhụy nhẵn dài bằng nhụy, đầu nhụy chẻ đôi.
Quả mọng hình trứng, khi chín màu đỏ sầm, hoặc vàng đỏ. Hạt nhiều hình thân dẹp. Ra hoa từ tháng 6-9, có quả từ tháng 7-10.
Phân bố cây kỷ tử
Cây kỷ tử được trồng ở hầu hết các vùng của Trung Quốc. Chủ yếu ở Cam Túc, Ninh Hạ, Tân Cương, Nội Mông Cổ, Thanh Hải. Hiện nay, kỷ tử cũng được đưa vào Việt Nam nhưng sản lượng chưa cao.
Quả kỷ tử được thu hoạch vào tháng 8-9, phơi khô. Khi quả chín đỏ hái vào sáng sớm hoặc chiều mát, trải mỏng, phơi trong râm mát cho đến khi bắt đầu nhăn mới phơi chỗ nắng nhiều cho đến khi thật khô.
Thành phần hoá học
Thành phần chủ yếu có Betain, nhiều loại axit amin, polysaccharid, vltamin B1, B2, C, acid nicotinic, Ca, P, Fe.. .Trong kỷ tử có chừng 0,09% chất Betain (C5H11O2N).
Trong 100g quả có: 3,96mg Caroten, 150mg Canxi, 6,7mg P, 3,4mg sắt, 3mg Vit C, 1, 7mg axit nicotic, 0,23mg Amon sunfat.
Tác dụng của quả kỷ tử
Cải thiện thị lực: Theo nghiên cứu, trong quả kỷ tử có chứa nhiều zeaxanthin. Đây là một hoạt chất có tác dụng chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe, bảo vệ đôi mắt của bạn. Hoạt chất này còn giúp bạn tránh được những tác động gây hại từ môi trường như ánh nắng mặt trời.
Ngoài ra, nó còn chứa Polisaccarit - có tác dụng giúp ức chế các chất gây hại làm tổn thương các tế bào và mô. Điều này giúp thị lực của bạn được cải thiện qua từng ngày.
Kỷ tử cải thiện sinh lý nam giới |
Giúp bồi bổ sức khoẻ: Trong hạt kỷ tử có chứa nhiều dưỡng chất có ích cho cơ thể của chúng ta. Những người có thể trạng (yếu, thường xuyên mệt mỏi, stress…), có thể tận dụng công dụng của hạt kỷ tử để cải thiện sức khỏe. Ngoài ra, đây là loại hạt giàu vitamin, giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch. Đồng thời ngăn ngừa sự tấn công của virus đến cơ thể. Giúp bạn tăng cường tác dụng của việc tiêm phòng vắc-xin cúm.
Cải thiện sinh lý nam giới: Theo đông y, đây được xem như thần dược giúp hỗ trợ cải thiện sinh lý nam cực kỳ hiệu quả. Vì trong vị thuốc này có chứa nhiều hoạt chất cũng như các loại axit amin và vitamin B1, B2, C,... có lợi cho sinh lý nam.
Vì thế, sinh lý nam giới được cải thiện nhanh chóng, giúp tăng testosterone trong cơ thể. Số lượng tinh trùng và khả năng di chuyển cũng được tăng đáng kể. Bên cạnh đó, thời gian cương cứng cũng lâu hơn và phản ứng xuất tinh cũng cải thiện rõ rệt.
Hỗ trợ điều trị tiểu đường: Theo nghiên cứu của các bác sĩ Trung Quốc, khi tiêm một ít chiết xuất từ quả kỷ tử vào cơ thể con chuột bị tiểu đường, sau một thời gian, cơ thể chuột đã giảm lượng cholesterol toàn phần và nồng độ glucose trong máu đáng kể. Điều này có nghĩa, lượng đường huyết chuột đã giảm sau khi được tiêm thuốc. Đây là cơ sở để tiến hành thí nghiệm trên người.
Giúp giảm cân: Mặc dù kỷ tử rất giàu dinh dưỡng nhưng hàm lượng calo lại rất thấp. Vì vậy mà việc sử dụng loại hạt này rất tốt cho quá trình giảm cân của bạn. Khi ăn chúng bạn sẽ cảm giác được no lâu, cơn đói cũng sẽ qua đi.
Theo một số nghiên cứu của các chuyên gia thì câu kỷ tử có chứa lượng caroten dồi dào cũng như chứa hàm lượng vitamin cao. Điều này giúp thúc đẩy quá trình chuyển hoá mỡ thừa và tiêu hao năng lượng nhanh chóng.
Giúp làm đẹp da: Kỷ tử còn dùng để làm đẹp da, trị nám, trị mụn được rất nhiều chị em quan tâm. Vì trong hạt này chứa nhiều vitamin C, chất khoáng và các axit amin,...
Những chất này đều giúp tình trạng nám, sạm da, tối màu được cải thiện rõ rệt, giúp làn da của bạn trở nên sáng hồng và mịn màng lên trông thấy.
Kỷ tử giúp làm đẹp da |
Giúp tăng tuổi thọ: Trong kỷ tử có chứa nhiều hoạt chất giúp chống lão hóa. Đồng thời chúng giúp tiêu diệt các gốc tự do ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể. Vì thế mà việc bổ sung loại hạt này là rất cần thiết cho cơ thể của chúng ta.
Việc ăn kỷ tử thường xuyên trong một thời gian dài không những giúp tình trạng sức khỏe được tốt hơn mà tuổi thọ của bạn cũng được kéo dài đáng kể.
Tốt cho phổi: Theo thực nghiệm của các nhà nghiên cứu, khi tiêu thụ kỉ tử trong vòng 4 tuần, các bệnh nhân có vấn đề về phổi đã giảm hẳn các triệu chứng như: viêm phổi, hen suyễn, tức ngực, khó thở. Kết quả cho thấy, kỷ tử có tác dụng tích cực lên phổi, giúp phục hồi và cải thiện chức năng của người bệnh tốt hơn.
Giúp ổn định huyết áp: Kỷ tử còn có công dụng giúp ổn định huyết áp rất tốt vì trong loại quả này có chứa hợp chất polysacarit – có tác dụng rất tốt trong quá trình ổn định huyết áp.
Giúp phòng ngừa ung thư: Ngoài những công dụng trên, nó còn đem lại công dụng phòng ngừa ung thư hiệu quả. Vì trong kỷ tử có chứa polysaccharides, antioxidants.... Đây là những hoạt chất có công dụng ngăn ngừa ung thư rất tốt.
Bên cạnh đó, chúng còn giúp cơ thế chống lại những thay đổi của tế bào đột biến gây ung thư. Kiên trì sử dụng lâu dài sẽ giúp sức khỏe của bạn được cải thiện nhanh chóng.
Kỷ tử giúp phòng ngừa ung thư |
Mặc dù kỷ tử rất tốt cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng phù hợp để sử dụng loại dược liệu này. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng kỷ tử:
- Không dùng cho người đang gặp phải tình trạng cảm sốt, bị tiêu chảy, viêm nhiễm thì không nên dùng kỷ tử.
- Kỷ tử không thích hợp để sử dụng cho những người hay cáu giận, tâm tính nóng nảy, huyết áp cao hoặc người ưa thích ăn thịt khiến sắc mặt đỏ hồng vì sẽ càng khiến cho hỏa khí trong người tăng cao;
- Dùng kỷ tử quá nhiều còn gây ra tác dụng phụ là khiến mắt bị đỏ, giảm sút thị lực, khó chịu khi nhìn.
- Kỷ tử phù hợp với người có sức đề kháng suy giảm, thể trạng hư nhược. Bên cạnh đó khi dùng kỷ tử phải hết sức kiên trì, ăn với lượng nhỏ mỗi ngày mới đạt được hiệu quả.
Tuy chỉ một loại quả nhỏ bé nhưng quả kỷ tử lại được coi như một “thần dược” đối với sức khoẻ. Để sử dụng loại quả này sao cho hiệu quả nhất thì khi sử dụng bạn nên xin lời khuyên từ các chuyên gia y tế về sức khoẻ.