| Ai dễ mắc viêm màng não mô cầu? Cứu sống bệnh nhân mắc não mô cầu, bác sĩ khuyến cáo gì? 74 trường hợp tiếp xúc gần với ca bệnh viêm não mô cầu ở Thái Bình |
Viêm màng não mô cầu là bệnh gì?
Viêm màng não mô cầu là một bệnh truyền nhiễm cấp tính lây qua đường hô hấp, do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra. Bệnh có thể xuất hiện quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch vào mùa thu, đông và xuân. Theo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, tỷ lệ mắc bệnh là 2,3/100.000 dân.
 |
| Viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu là những bệnh nhiễm khuẩn cấp tính. |
Khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn có thể gây viêm nhiễm tại đường hô hấp, dẫn đến viêm mũi họng, viêm amidan hoặc viêm phổi. Trong những trường hợp nghiêm trọng, vi khuẩn có thể gây nhiễm khuẩn huyết và viêm màng não do não mô cầu, hai tình trạng này tiến triển nhanh và có nguy cơ tử vong cao.
Viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu là những bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, đòi hỏi phải được phát hiện và điều trị kịp thời. Đây là những bệnh có tỷ lệ tử vong cao và có thể gây di chứng suốt đời ngay cả khi người bệnh được chữa khỏi.
Do mức độ nguy hiểm, việc chủ động phòng bệnh là rất quan trọng, trong đó tiêm vắc xin là biện pháp đặc hiệu và mang lại hiệu quả cao.
Hiện nay, dựa vào đặc điểm vỏ vi khuẩn não mô cầu, các nhà khoa học đã xác định được 13 tuýp huyết thanh gây bệnh. Trong số đó, các tuýp A, B, C, Y, X và W thường gây bệnh trên thế giới. Tại Việt Nam, các tuýp phổ biến gây bệnh gồm A, B, C, Y và W-135.
Các loại vắc xin viêm màng não
Vắc xin viêm màng não có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa các nhóm vi khuẩn gây viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu.
Hiện Việt Nam đang có 3 loại vắc xin viêm màng não mô cầu bao gồm vắc xin não mô cầu nhóm B thế hệ mới Bexsero (Ý), VA-Mengoc BC (CuBa) phòng bệnh do não mô cầu nhóm B và B+C, vắc xin Menactra (Mỹ) phòng bệnh do não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135.
 |
| Hiện Việt Nam đang có 3 loại vắc xin viêm màng não mô cầu. |
Vắc xin viêm màng não mô cầu nhóm B+C (VA-Mengoc BC)
Vắc xin VA-Mengoc BC được nghiên cứu và sản xuất bởi Finlay Institute (Cuba), ứng dụng công nghệ túi màng ngoài để phòng ngừa bệnh viêm màng não do não mô cầu nhóm B và C. Loại vắc xin này đã được sử dụng từ năm 1980 và hiện là một trong những vắc xin phổ biến nhất trên thế giới để phòng chống vi khuẩn não mô cầu nhóm B+C.
Đối tượng tiêm chủng: Trẻ từ 6 tháng tuổi đến 45 tuổi.
Lịch tiêm: Gồm 2 mũi, tiêm cách nhau 6-8 tuần.
Lưu ý, vắc xin VA-Mengoc BC chứa một thành phần kháng nguyên nhóm B, do đó phổ bảo vệ hẹp hơn so với vắc xin Bexsero.
Vắc xin viêm màng não mô cầu nhóm B (Bexsero)
Vắc xin Bexsero là vắc xin thế hệ mới phòng bệnh do não mô cầu nhóm B, do hãng dược phẩm GSK (Ý) sản xuất bằng công nghệ phiên mã ngược tiên tiến. Đây là vắc xin tái tổ hợp chứa 4 thành phần kháng nguyên protein của não mô cầu nhóm B (NHBA, Nad, fHbp, OMV), giúp cung cấp phổ bảo vệ rộng hơn. Ưu điểm nổi bật của Bexsero là độ tuổi tiêm chủng rộng, có thể tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi đến người lớn 50 tuổi, với hiệu quả bảo vệ lên đến 95%.
Lịch tiêm Bexsero
Trẻ từ 2 đến dưới 6 tháng tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 2 tháng, mũi nhắc lại sau mũi 2 tối thiểu 6 tháng khi trẻ ≥12 tháng tuổi.
Trẻ từ 6 đến dưới 12 tháng tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 2 tháng, mũi nhắc lại tối thiểu 2 tháng sau mũi 2 khi trẻ ≥12 tháng tuổi.
Trẻ từ 1 đến dưới 2 tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 2 tháng, mũi nhắc lại sau 12 tháng. Người từ 2 đến 50 tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 1 tháng.
Vắc xin viêm màng não mô cầu nhóm A, C, Y, W (Menactra)
Menactra là vắc xin phòng ngừa bệnh do vi khuẩn não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135, do hãng dược phẩm Sanofi Pasteur (Mỹ) sản xuất. Đây là vắc xin giúp bảo vệ hiệu quả, đặc biệt khuyến khích tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi để đảm bảo phòng bệnh sớm và toàn diện.
Lịch tiêm Menactra
Tiêm chủng cơ bản: Trẻ từ 9 đến 23 tháng tuổi tiêm 2 liều, cách nhau 3 tháng. Trẻ từ 24 tháng đến 55 tuổi chỉ cần tiêm 1 liều duy nhất.
Tiêm nhắc lại: Dành cho người 15 – 55 tuổi có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu, tiêm cách liều trước ít nhất 4 năm.
Cách tốt nhất để phòng các nhóm huyết thanh vi khuẩn não mô cầu là kết hợp tiêm vắc xin phòng nhóm B/B+C (Bexsero hoặc VA-Mengoc BC) và vắc xin phòng nhóm A, C, Y, W-135 (Menactra).
Việc lựa chọn Bexsero hay VA-Mengoc BC để phòng não mô cầu nhóm B tùy thuộc vào mỗi cá nhân, vì cả hai đều mang lại hiệu quả bảo vệ tối ưu. Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp làm rõ sự khác biệt giữa hai loại vắc xin này.
Giá tiêm vắc xin viêm màng não mô cầu phụ thuộc vào loại vắc xin, số mũi tiêm, cơ sở tiêm chủng và các chương trình ưu đãi. Tại Hệ thống tiêm chủng VNVC, giá vắc xin cụ thể như sau: Bexsero – 1.750.000 đồng/liều, VA-Mengoc BC – 385.000 đồng/liều, Menactra – 1.370.000 đồng/liều.
 Cần chủ động tăng cường phòng, chống bệnh do não mô cầu |
 Những loại hạt tốt cho mắt nên ăn thường xuyên |
 Hàng loạt học sinh nhập viện nghi ngộ độc thực phẩm |
