Ăn cháo trắng có tốt cho sức khỏe?
 |
| Cháo trắng chỉ tốt cho người cảm lạnh, cảm sốt và không nên sử dụng thường xuyên. |
Các chuyên gia cho rằng, với một người có sức khỏe bình thường việc ăn cháo trắng dù với mục đích gì cũng là không nên. Đặc biệt, nếu ăn cháo trắng thường xuyên còn ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Nhà khoa học, lương y Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) cho biết, cháo trắng chỉ tốt cho một số người, trong một thời điểm nhất định chứ không phải là món ăn được khuyến cáo sử dụng thường xuyên.
Theo ông Sáng, cháo trắng được coi là “thuốc bổ” hay nhân sâm đối với người bị cảm sốt, cảm lạnh vì món ăn này giúp giải cảm tốt. Hay với người có đường tiêu hóa kém, người nôn nhiều do uống rượu hay người mắc bệnh răng miệng thì ăn cháo trắng sẽ có những lợi ích nhất định.
Ông Sáng lý giải, việc ăn cháo trắng với người cảm sốt, cảm lạnh rất tốt vì món ăn này giúp “đuổi tà khí" ra ngoài qua đường mồ hôi, khi ăn có thể cho thêm hành lá, tía tô để tăng thêm tác dụng. “Nên ăn cháo khi còn nóng, ăn từng muỗng nhỏ để dạ dày nhận và tiêu hóa thức ăn từ từ. Ăn xong nên nghỉ ngơi nơi kín gió, ấm áp, tránh nhiễm lạnh trở lại, giữ cơ thể hơi rướm chút mồ hôi, lấy khăn ấm lau đi là được chứ không nên tắm”, ông Sáng tư vấn.
Còn với người có đường tiêu hóa kém, mới phẫu thuật… thì cháo trắng là thức ăn rất phù hợp. Theo đó, gạo tẻ hay còn gọi là gạo mễ, là thực phẩm dễ tiêu hóa, lại chứa nhiều tinh bột, giàu nhóm vitamin B (vitamin B1, B2, B3, B6, tiền vitamin K...) khi nấu nhuyễn sẽ giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.
Cách ăn cháo đúng cách để mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe
 |
| Mọi người có thể dùng cháo cho bữa sáng, nhưng nên kết hợp với một số thực phẩm khác. Ảnh minh họa. |
Theo TS.BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), người bình thường, nhất là nhóm người trưởng thành, lao động nặng không nên ăn cháo trắng vào buổi sáng. Kể cả người có ý định giảm cân cũng không nên ăn cháo trắng dù là bữa sáng hay bữa tối.
Cháo trắng thành phần chính chỉ có tinh bột và chứa hàm lượng vitamin nhưng không đáng kể, trong khi các chất dinh dưỡng cần thiết khác cho cơ thể như protein, vitamin, chất xơ lại không có. Như vậy, ăn cháo trắng vừa không cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể, vừa khiến cơ thể thiếu dinh dưỡng. Nếu lạm dụng lâu dài, nhất là với người giảm cân sẽ gây ra nhiều hệ lụy với sức khỏe như suy kiệt, rối loạn tiêu hóa, thiết hụt dinh dưỡng.
“Mọi người hoàn toàn có thể ăn cháo vào bữa sáng để đổi bữa, nhưng khi ăn cần kết hợp thêm các thực phẩm khác như cháo gà, cháo thịt băm, cháo chân giò, cháo trai… Khi ăn cũng nên cho nhiều các loại rau gia vị ăn kèm để tăng hàm lượng chất xơ”, bác sĩ Hưng chia sẻ.
Bác sĩ Hưng khuyến cáo, với cháo trắng hay cháo kết hợp với thực phẩm khác nếu ăn thừa không nên bảo quản để ăn lại vì cháo rất dễ thiu. Trường hợp cháo chưa sử dụng, có thể bảo quản trong tủ lạnh, nhưng cũng không nên để quá 24h, với điều kiện không được cho kèm các loại rau. “Tốt nhất nên nấu vừa đủ ăn để đảm bảo dinh dưỡng, độ thơm ngon của món ăn. Trường hợp bảo quản trong tủ lạnh nên nấu lại trước khi sử dụng”, bác sĩ Hưng khuyên.
Những lưu ý khi ăn cháo
Ăn cháo quá nóng
 |
Một trong những quan niệm phổ biến của nhiều người khi ăn cháo là phải "ăn khi còn nóng". Điều này là bởi mọi người cho rằng ăn như vậy mới bổ dưỡng và ngon miệng nhưng thực chất nó lại đang làm hại sức khỏe. Bởi vì biểu mô niêm mạc thực quản của con người rất mỏng manh, dễ bị bỏng khi tiêu thụ thức ăn vượt quá 65 ° C. Nếu tình trạng này diễn ra trong thời gian dài, vết bỏng ở niêm mạc thực quản có thể phát triển thành ung thư thực quản.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ăn thức ăn có nhiệt độ cao trong 25 ngày liên tục có thể gây ra sự tăng sản không điển hình của biểu mô thực quản, hay đây còn được gọi là tổn thương tiền ung thư. Hơn nữa, thực quản không nhạy cảm với nhiệt độ như miệng, và nó có thể không cảm thấy ngay cả khi bị đốt cháy. Đó là lý do tại sao một số người cảm thấy nóng khi đưa cháo vào miệng nhưng sau khi nuốt lại cảm thấy đỡ nóng hơn.
Vì vậy, tốt nhất bạn đừng nên vội ăn cháo mới nấu, hãy dùng thìa khuấy thêm để tăng tốc độ tản nhiệt và để nguội cháo trước khi ăn. Nói chung, nhiệt độ của thức ăn nên được giữ ở mức 35-40 ° C và nhiệt độ cao nhất không được vượt quá 45 độ C.
Ăn cháo với dưa chua
 |
Chỉ ăn cháo không thì sẽ khá nhạt nhẽo với nhiều người, do đó họ sẽ ăn nó với dưa chua. Tuy nhiên, hàm lượng muối trong các loại dưa chua tương đối cao, ăn lâu dài có thể gây hại cho hệ tim mạch, tổn thương niêm mạc dạ dày, làm người béo lên do tích nước, tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Hơn nữa, thực phẩm ngâm chua dễ sinh ra nitrit trong quá trình lên men, khi vào cơ thể chất này dễ chuyển hóa thành nitrosamine gây ung thư dạ dày nếu được tiêu thụ trong thời gian dài.
Do đó, dù là cháo hay bữa ăn hàng ngày, tốt nhất bạn nên kết hợp với một số loại rau tươi, thịt và ngũ cốc. Thỉnh thoảng có thể ăn thức ăn ngâm chua, nhưng không nên ăn nhiều và thường xuyên. Đặc biệt dưa chua mới muối có hàm lượng nitrit cao hơn, tốt nhất nên đợi hàm lượng nitrit giảm xuống sau khi đã ngâm 20 ngày rồi mới ăn.
Chỉ ăn cháo không
 |
Thành phần chính của cháo trắng là tinh bột hồ hóa và nước, không có các chất dinh dưỡng cần thiết khác cho cơ thể con người như protein, vitamin, chất xơ… vì thế không nên ăn cháo không.
Cháo không có các thành phần khác thì khi ăn bạn không cần phải nhai quá nhiều, một mặt không cần trải qua quá trình tiêu hóa ban đầu với enzym amylase trong nước bọt, mặt khác nó sẽ kích thích tiết axit dịch vị sau khi xuống dạ dày. Đối với những bệnh nhân bị trào ngược thực quản và viêm dạ dày tá tràng thì việc ăn cháo lại càng không có lợi cho quá trình phục hồi của bệnh.
Ngoài ra, chỉ ăn cháo trắng không có tác dụng chống đói. Vì thế, khi ăn cháo bạn nên kết hợp với một số loại rau tươi, thịt hoặc thêm các loại hạt thô vào cháo để nấu cùng, không chỉ giúp tăng cường dinh dưỡng mà còn làm phong phú thêm hương vị.
Ăn cháo trong một thời gian dài
 |
Mặc dù, ăn cháo đúng cách và vừa phải có tác dụng nhất định trong việc nuôi dưỡng dạ dày. Nhưng nếu bạn uống cháo trong một thời gian dài, trong cả 3 bữa một ngày không chỉ không nuôi dưỡng dạ dày, mà nó còn phản tác dụng, làm tổn thương dạ dày.
Điều này là bởi ăn cháo lâu dài sẽ làm giảm hành động nhai và sự tiết nước bọt, từ đó không có lợi cho việc tiêu hóa và hấp thụ thức ăn do nhiều enzyme trong nước bọt đóng vai trò thúc đẩy quá trình tiêu hóa và hấp thu.
Sau khi uống cháo, thức ăn bán lỏng này đi trực tiếp vào dạ dày, tốc độ làm rỗng dạ dày sẽ được đẩy nhanh và thời gian lưu giữ thức ăn trong dạ dày cũng rút ngắn lại. Theo thời gian, nhu động của dạ dày sẽ yếu đi và chức năng tiêu hóa tự nhiên suy giảm dần.
Ngoài ra, uống cháo trong một thời gian dài có thể dễ dàng làm tăng thể tích và trọng lượng của dạ dày trong một thời gian ngắn. Nếu bạn tập thể dục không đúng cách sau khi ăn cháo còn có thể dễ dàng gây ra tình trạng chảy xệ dạ dày.
Người có dạ dày kém
Đối với những người có triệu chứng như trào ngược axit và ợ nóng hoặc bệnh nhân bị loét dạ dày, viêm thực quản trào ngược và dạ dày chảy xệ không nên uống cháo để hỗ trợ dạ dày và ăn súp.
Bởi vì uống cháo có thể dễ dàng làm cho chứng ợ nóng và các triệu chứng trào ngược axit tồi tệ hơn. Ngoài ra, cháo là một loại thực phẩm bán lỏng, có nhiều khả năng gây trào ngược dạ dày thực quản.
Người có vấn đề về trao đổi chất
Những người có vấn đề về trao đổi chất, chẳng hạn như những người mắc bệnh tiểu đường cũng không nên uống cháo thường xuyên.
Ăn cháo quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho dạ dày. Đối với người mắc bệnh tiểu đường, cháo là thực phẩm có chỉ số đường huyết cao. Uống cháo sẽ khiến lượng đường trong máu tăng nhanh. Các loại ngũ cốc khác có thể được thêm vào cháo để làm chậm sự thay đổi lượng đường trong máu sau bữa ăn.
