Thuốc Đông y: Hà thủ ô trắng - dược liệu quý giúp bổ can thận, dưỡng huyết Đông y: Những bài thuốc dân gian hỗ trợ điều trị bệnh từ cây đuôi chuột Đông y: Đơn châu chấu - thảo dược quý trong dân gian |
![]() |
Bán hạ nam là loại cây gần gũi với người dân Việt Nam |
Cây bán hạ nam còn được gọi là củ chóc (Typhonium flagelliforme (Lodd.) Blume), thuộc họ Ráy (Araceae) thuộc loại cây thuốc mọc hoang ở hầu hết các địa phương trong nước ra, loại câu này thường mọc ở môi trường đất ẩm ướt trong vườn, dưới tán các loài cây khác.
Nhận biết cây bán hạ nam
Lá cây bán hạ nam có hình tim, hình mác, hoặc chia thành 3 thùy dài 4-15cm, rộng 3,5- 9cm. Bông mo với phần trần dài 17 – 27 mm và phần hoa đực dài 5 – 9 mm. Củ có hình cầu với đường kính 2 cm. Quả mọng có hình trứng với chiều dài 6 mm, được dùng làm thuốc.
Tác dụng của bán hạ nam
Bán hạ nam chứa các thành phần như: sterol, saponin, coumarin, alcaloid, a xít hữu cơ, a xít amin. Sau khi thực nghiệm, bán hạ nam có tác dụng chốn ho, trừ đờm, chống nôn.
Cách chế biến và dùng bán hạ nam
Đem bán hạ nam ngâm vào nước sạch khoảng 15 ngày, quấy đảo và thay nước 1 lẫn mỗi ngày. Chuẩn bị dung dịch bao gồm gừng tươi giã nhỏ đã trộn với vôi tôi và phèn chua để ngâm tiếp 10 ngày. Vớt ra rửa sạch, rồi tiếp tục ngâm với nước sạch 7 ngày. Cuối cùng vớt ra, phơi khô, rồi sao lại với trấu cho tới khi toàn bộ bên ngoài có màu vàng chanh
![]() |
Bán hạ nam – bài thuốc hỗ trợ điều trị giải độc, chống ho hiệu quả |
Một số bài thuốc từ cây bán hạ nam
Hỗ trợ điều trị các chứng ho, nhiều đờm (hàn), ho lâu ngày: Bán hạ nam 12g, trần bì, bạch phục linh, mỗi vị 10g, cam thảo 8g, dưới dạng thuốc sắc.
Hỗ trợ điều trị chứng ho đờm, hoặc sốt kèm theo ho, miệng khát khó thở: Bán hạ nam 6g, ma hoàng, tô tử, đình lịch tử, mỗi vị 8g, xạ can, hạnh nhân, mỗi vị 10g, sinh khương 4g, thạch cao 20g, đại táo 12g. Sắc uống ngày một thang.
Hỗ trợ điều trịchứng buồn nôn, đầy trướng bụng: Sử dụng bán hạ nam, cam thảo, bạch linh và trần bì, mỗi vị 12g sắc chung với 12g sinh khương. Hoặc cũng có thể dùng 40g bán hạ nam, 32g phèn chi và 28g chỉ xác. Sắc mỗi ngày 1 thang.
Hỗ trợ điều trị rắn cắn, ong đốt: Rửa sạch củ bán hạ nam, gọt vỏ, giã nát và đắp lên chỗ bị ong đốt. Đối với trường hợp rắn cắn, đầu tiên cần loại bỏ hết chất độc rồi đắp củ bán hạ nam đã giã nát lên. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần theo dõi, tránh trường hợp chất độc còn sót lại gây nguy hại đến tính mạng.
Một số lưu ý cần biết khi dùng bán hạ nam
- Bán hạ nam có chứa các chất gây tê, gây ngứa vì vậy khi dùng cần chế biến thật kỹ
- Người có thai cần thận trọng khi sử dụng
- Khi bị trúng độc bán hạ: Ngoài việc theo các nguyên tắc cấp cứu nhiễm độc thuốc, có thể dùng 1 - 2% tannic acid rửa bao tử, cho uống lòng trắng trứng gà, giấm loãng hoặc nước chè (trà) đậm. Cũng có thể dùng giấm loãng 30 - 60ml gia ít nước gừng uống hoặc ngậm nuốt từ từ. Cũng có thể dùng gừng tươi gia đường sắc uống. Kết hợp các phương pháp cấp cứu triệu chứng. Người trúng đọc bán hạ nam tốt nhất vẫn nên đến bệnh viện và tuân thủ theo sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
* Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh nên tham vấn ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng.