Cua Đá rang muối
Cua Năm Căn, Cà Mau lâu nay đã quá nổi tiếng vì thơm ngon cũng như hàm lượng dinh dưỡng cực cao. Cua Cà Mau còn là một trong những mặt hàng xuất khẩu chính của tỉnh này. Đem lại nguồn thu rất lớn cho nông dân. Vì vậy mà trong những năm gần đây dịch tích nuôi cua của Cà Mau ngày càng mở rộng.
Tuy nhiên nếu là dân ưu thích khám phá, du lịch thiên nhiên thì thực khách lại tìm đến cua đá. Đây là loại cua thuần tự nhiên, chưa thể nuôi nhốt. Vì vậy thịt cua đá đặc biệt rất thơm, dai và béo. Nếu ghé đến những quán hải sản ngon ở Cà Mau và hỏi món đặc sản gì nổi tiếng của quán. Chắc chắn bạn sẽ được giới thiệu món cua đá rang muối.
Cua đá có kích thước nhỏ hơn cua biển nhiều, con to nhất cũng to bằng nắm tay. Kích thước nó hao hao như con cua đồng. Nhưng đặc biệt là có cặp càng rất lớn và lớp vỏ cứng. Để có thể lấy thịt cua thì phải dùng chày hoặc kìm kẹp. Chắc vì vậy mà nó có tên là cua đá.
Cua đá ngon nhất là phải rang muối. Bắt nồi đất lên bếp và cho thêm ít muối hột. Sau đó cho cua vào, đảo đều và đậy nắp lại. Đến khi hết nghe tiếng muối nổ thì tức là cua đã chín.
Cho những con cua đỏ au ra đĩa, thêm chút rau răm và chén muối tiêu chanh bên cạnh. Thực khách dùng kìm kẹp bể lớp vỏ cứng, dày bên ngoài. Lúc này phần thịt cua trắng au sẽ lộ ra, nhẹ nhàng dùng tay bóc hết thịt. Chấm chút muồi tiêu và kèm vài lá rau răm đưa lên miệng đảm bảo cái hương vị miệt vườn này sẽ không làm bạn thất vọng.
Lẩu mắm U Minh
Nhắc đến ẩm thực miền Tây thì không thể bỏ qua lẩu mắm. Đây là món ăn quen thuộc từ nhà ra hàng quán của miền sông nước Nam Bộ. Nguyên liệu chính bao gồm loại mắm sặc thơm ngon được lựa chọn kỹ càng cùng các loại cá, tôm, hải sản khác kết hợp với những món rau đặc trưng của miền U Minh - Cà Mau.
Mắm sặc sau khi mua về sẽ được lược kỹ xương rồi nêm nếm bột ngọt, đường cho vừa ăn. Để nước lẩu được dậy mùi người ta còn cho vào thêm một ít lá sả bằm nhuyễn. Điều đặc biệt hơn là phần nước lẩu còn được nêm thêm một ít sữa bò thay đường để có vị béo, thơm và sóng sánh hơn. Lẩu mắm U Minh hợp với nhiều loại thịt hay cá, hải sản tùy thích nhưng hợp nhất là cá đồng. Ngon nhất thì phải chọn thêm lươn, cá rô mề, cá lóc to hoặc cá trê trắng,...
Phần rau ăn kèm món lẩu đặc sản Cà Mau này rất đa dạng như bông súng, rau muống cùng cải xanh, rau đắng kết hợp vói ngò gai, đọt nhãn lồng xanh non, bắp chuối, rồi cả nấm rơm, rau càng cua…
Gỏi nhộng ong
Ong rừng U Minh hút mật hoa, sống tự nhiên không có sự tác động của con người, nên không chỉ có mật thơm ngon mà nhộng ong cũng béo ngậy hơn. Nhộng ong non Cà Mau để nấu cháo, hay chiên xào đều ngon, nhưng chuẩn vị nhất là làm gỏi để giữ nguyên tinh túy.
Phải nói là sẽ rất rất may mắn lắm nếu có dịp được thử qua đặc sản này. Quả thực để săn lùng được những tổ ong trong các khu rừng U Minh không hề đơn giản. Phải là thợ săn ong chuyên nghiệp mới có thể lần ra được. Việc lấy nhộng ong còn nguy hiểm hơn rất nhiều việc lội rừng. Nếu không cẩn thận thì thợ săn sẽ lãnh đủ những vết chích cực kỳ đau đớn và nguy hiểm đến tính mạng.
Sau khi thành công việc lấy nhộng ong rồi thì việc chế biến món gỏi nhộng ong sẽ cực kỳ đơn giản. Đem nhộng rửa qua với nước ấm, để ráo rồi cho vào chảo dầu đảo đều. Sau đó đem ra trộn với các loại rau ăn kèm. Gỏi nhộng ong nhất định phải có hoa chuối bào mỏng, ít rau thơm và đậu phộng rang.
Nhộng sau khi được trộn với các loại rau thơm, rau quế, rau răm thì rưới thêm nước mắm chua ngọt. Sự hòa quyện của các hương vị cùng nhộng béo ngậy tạo nên một món ăn cực độc đáo, thơm ngon. Tuy nhiên, hình dáng nhộng ong khiến nhiều người không dám thử món ăn này. Đặc biệt, bạn nên chắc chắn mình không bị dị ứng nhộng ong.
Cá thòi lòi nướng
Người dân Cà Mau gọi loài cá này là "cá mặt quỷ", "cá leo cây"…vì hình dạng rất kỳ dị. Hai mắt to, như trồi ra khỏi hốc mắt, miệng vuông rất lớn với hai hàm răng lởm chởm. Thêm vào đó hai vây trước của chúng như hai chân có thể chạy trên bùn, thậm chí leo lên cây. Nếu lần đầu gặp phải loài cá này chắc chắn bạn sẽ có cảm giác ớn lạnh.
Nhưng đó chỉ làm cảm giác lúc đầu khi nhìn thấy hình dáng khó coi của loại cá này thôi. Chứ người Cà Mau mà đãi bạn món "cá thòi lòi nướng muối ớt" chắc chắn bạn sẽ mau chóng quên cái cảm giác ớn lạnh kia. Thay vào đó là cái vị ngọt, béo, ngon khó tả của đặc sản Cà Mau trứ danh này. Theo cảm nhận của dân sành săn thì thịt của loại cá này ngon hơn món thịt gà thả vườn nhiều. Và hơn hết, cá thòi lòi có nguồn dinh dưỡng cao, không có nhiều xương và không tanh.
Ngoài ra, cá thòi lòi trở thành một đặc sản Cà Mau dân dã được nhiều du khách ưa thích, với đa dạng cách chế biến. Bạn có thể thưởng thức món cá thòi lòi nướng, nấu lẩu, kho tiêu. Hoặc bạn có thể tìm mua khô cá thòi lòi để làm quà biếu cho bạn bè và người thân sau chuyến đi. Nếu có dịp về Đất Mui chắc chắn bạn phải thử qua món ăn hết sức độc đáo của Cà Mau này.
Vọp nướng mỡ hành
Nếu có dịp lại vùng Đất Mũi Cà Mau, du khách đừng bỏ qua món ngon dân dã nhưng mang đậm hương vị của rừng, của biển. Đó là món ngon vọp nướng chấm muối tiêu chanh. Khi chế biến món vọp nướng, cũng có thể cho thêm một ít mỡ hành, đậu phộng để làm gia tăng thêm hương vị bùi bùi, béo béo của món ăn dân dã này. Khi nướng, vọp há miệng là vừa chín tới, ăn rất ngọt, để lâu sẽ chín quá, khô nước, thịt dai và ăn không còn ngon, ngọt.
Thịt vọp chấm với muối tiêu chanh bạn sẽ thấy vị ngọt của vọp, vị thơm của các loại rau ăn kèm, vị chua cay tiêu chanh và vị mặn của muối, hòa quyện trong đó là mùi hương đặc trưng của than củi của khói bếp lò phảng phất…tất cả đã làm nên những món ăn ngon, đặc sắc mang đậm bản sắc địa phương. Ngoài ra bạn có thể thưởng thức thêm các món khách như vọp xào bồn bồn, vọp luộc gừng…Nhiều nhà hàng ở TP.Cà Mau đều có món vọp nướng đặc sản rừng ngập mặn này trong thực đơn nên du khách có thể dễ dàng tìm và thưởng thức món ăn này khi đến Cà Mau.
Chả trứng mực Đất Mũi
Hải sản Cà Mau với rất nhiều món ngon vật lạ. Những đoàn thuyền sau mỗi chuyến ra khơi sẽ quay về với đầy ắp cá, tôm…Vì vậy mà dân Cà Mau nói tới tôm, mực cũng không phải là món gì đó quá "độc đáo, quí hiếm". Nếu hỏi người dân nơi đây "món đặc sản Cà Mau nào thường được dùng làm quà cho khách qúy” thì chắc chắc họ sẽ kể tên chả trứng mực.
Đặc sản này thực sự hết sức quý hiếm. Phải tới độ tháng 5 thì mực mới có nhiêu trứng nhất. Để làm được 1kg cả trứng mực thì ngư dân phải bắt được từ 10kg đến 12kg mực tươi. Để chế biến ra những miếng chả mực thơm ngon cũng hết sức kỳ công. Ngư dân thường mang kèm trứng vịt, gan và ít thịt đùi heo cho mỗi chuyến ra khơi lâu ngày để chế biến chả trứng mực. Những con mực sau khi vớt lên tàu sẽ được ngư dân cẩn thẩn bỏ phần đầu để lấy túi trứng trong suốt, rất đẹp mắt. Sau đó rửa sạch và cho vào chày quết với trứng vịt, gan và ít thịt heo.
Trong quá trình quết này thì cho thêm ít muối, tiêu và gia vị vào. Quết đến khi hỗn hợp này bắt đều dính chày là được. Sau đó cho lên bếp chiến sớ qua để bảo quản được lâu.
Vì độ quý hiếm và thơm ngon của đặc sản này mà chà trứng mực chỉ dành đãi khách quý. Nếu bạn được bạn bè ở Cà Mau thết đãi hoặc tặng bạn món ăn đặc sắc này thì bạn hãy trân trọng tình cảm ấy.
Đuông chà là
Một trong những món ăn độc lạ của Cà Mau mà không phải ai cũng dám thưởng thức đó chính là đuông chà là. Cây chà là thường có nhiều ở vùng rừng ngập mặn U Minh, trong thân có những con đuông béo tròn.
Do rất khó khai thác, giá thành đuông chà là Cà Mau thường cao. Khi ăn đặc sản này, người dân nghĩ cách chế biến ngon nhất, sao cho giữ hương vị béo ngậy của chúng. Các món như đuông chà là chiên bột, đuông chà là tẩm nước mắm hay "đuông lội sông" luôn thu hút nhiều thực khách.
Ba khía Rạch Gốc
Ba khía Rạch Gốc là một trong những món đặc sản Cà Mau khá lạ lẫm với nhiều khách du lịch. Tìm hiểu kỹ hơn thì loại ba khía này là đặc sản vô cùng độc đáo của xứ Rạch Gốc vì chỉ ở đây, con ba khía mới thật sự ngon và hấp dẫn. Nhất là vào khoảng tháng 7, 8 âm lịch hàng năm, ba khía Rạch Gốc sẽ có vị ngon hơn vì đây chính là thời điểm vào mùa.
Người dân địa phương cho rằng thịt ba khía ở đây thơm và chắc hơn giống ba khía ở các nơi khác là vì chúng thường ăn trái mắm đen rụng xuống đất bùn, đất bồi ven biển nên chắc thịt và còn có phần gạch son vô cùng thơm ngon.
Ba khía mang về không chỉ dùng để làm thành món mắm ba khía nức tiếng mà còn được chế biến thành những món ngon khác không kém cạnh như: Ba khía rang muối hột, ba khía luộc sả, ba khía rang me, ba khía chiên nước mắm,...
Bánh tằm gà cay
Nói về món ăn ngon, đặc sắc của Cà Mau không thể không nhắc đến bánh tằm hay còn gọi là bánh tầm cay. Đây là đặc sản nức tiếng mà khi đến Cà Mau nhất định phải thử qua. Nếu vì một lý do nào đó mà bạn chưa thể thưởng thức qua đặc sản trứ danh này xem như chuyến đi của bạn chưa trọn vẹn.
Để làm ra món đặc sản bánh tầm cây trứ danh này thì người thợ nấu cũng tốn rất nhiều công sức. Đầu tiên là phải chọn được loại gạo ngon nhất, ngâm qua đêm. Sau đó xay thành bột, rồi hòa chung với nước theo tỷ lệ thích hợp cho lên bếp. Lửa nhỏ liu riu để có được hỗn hợp sềnh sệt như hồ. Cho hỗn hợp này ra mâm đã có sẵn lớp bột khô để chống dính bên dưới. Người thợ khéo léo dùng hai tay xe hỗn hợp bột thành những sợi bún. Cái tên bánh tằm có lẽ bắt nguồn từ hình ảnh những sợi bánh trắng nõn như những còn tằm này.
Công đoạn tiếp theo sẽ quyết định đến độ thơm ngon của món ăn đặc sắc này là nước sốt. Nước sốt của món bánh tầm có hương vị đặc trưng là mùi cà ri thơm nức mũi. Mùi thơm đặc trưng này được tạo thành từ rất gia vị rất đặc biệt như: đinh hương, đại hồi, bột nghệ, quế chi, hạt mùi khô và ớt khô. Tất cả đem rang thơm và cán mịn, sau đó mới cho vào nước lèo theo hàm lượng đã định. Bánh tầm cay có hai loại nhân được ưu chuộng là cà ri gà và xá xíu.
Một phần bánh tằm chuẩn đặc sản Cà Mau phải gồm những sợi bánh trắng mút, ú nù được cho vào tô. Tiếp đến người bán hàng chang một vá đầy nước sốt. Thêm vài cục cà ri gà hay những viên xíu mại trông rất hấp dẫn. Cuối cùng cho thêm ít giá tươi, húng quế nữa là có thể thưởng thức được rồi đấy.
Dưa bồn bồn
Dưa bồn bồn một sản phẩm đặc thù, một món ăn dân dã, mang hương vị của đồng quê. Từ lâu, dưa bồn bồn đã làm nên “thương hiệu” của vùng đất Cà Mau và không lẫn vào các loại dưa khác.
Từ dưa bồn bồn, người ta có thể chế biến được nhiều món ăn ngon miệng khác như dưa bồn bồn xào tép, xào vọp, dưa bồn bồn chấm ba khía, thịt kho tàu hay cá rô kho tộ…
Nếu trước đây bồn bồn chỉ là món ăn dân dã của người nghèo, sống ở vùng nông thôn thì ngày nay dưa bồn bồn trở thành món ăn cao cấp tại các nhà hàng, quán ăn của giới thượng lưu. Nhờ đó, dưa bồn bồn đã nổi tiếng và trở thành đặc sản của Cà Mau. Riêng dưa bồn bồn xã Đông Hưng, huyện Cái Nước đã được đăng ký bảo hộ thương hiệu sản phẩm đặc thù vào năm 2014.
Xem thêm