Cục Xuất nhập khẩu cho hay, theo ước tính, xuất khẩu hàng rau quả trong tháng 5/2020 đạt 350 triệu USD, tăng 2,3% so với tháng 4/2020, nhưng giảm 1,4% so với tháng 5/2019. Trong 5 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu hàng rau quả ước đạt 1,58 tỷ USD, giảm 10,3% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong 4 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu các loại quả tươi đạt 865 triệu USD, giảm 22,5% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, xuất khẩu thanh long trong 4 tháng đầu năm 2020 đạt 416,27 triệu USD, giảm 8,5% so với cùng kỳ năm 2019. Quả thanh long xuất khẩu chủ yếu tới thị trường Trung Quốc đạt 384,95 triệu USD, giảm 7,4% so với cùng kỳ năm 2019, chiếm 92,5% tổng trị giá xuất khẩu thanh long.
Rau quả chế biến lại tăng trưởng mạnh tại các thị trường như Trung Quốc, Đài Loan, Nga... trong những tháng đầu năm
Trong khi đó, trong 4 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu hàng rau quả chế biến tăng trưởng khả quan so với cùng kỳ năm 2019, đạt 237 triệu USD, tăng 36,1%. Trong đó, xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 59,36 triệu USD, tăng 82,6% so với cùng kỳ năm 2019; xuất khẩu sang thị trường Đài Loan đạt 14,8 triệu USD, tăng 205,7%; Nga đạt 17,1 triệu USD, tăng 178,6%....
Trong bối cảnh diễn biến dịch bệnh phức tạp, khó lường, Cục Xuất nhập khẩu nhìn nhận, sản phẩm chế biến sẽ vẫn là chủng loại chiếm ưu thế bởi sự tiện lợi và thời gian bảo quản lâu. Hàng rau quả chế biến là chủng loại sản phẩm có nhiều tiềm năng tăng trưởng. Đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm chế biến làm tăng trị giá xuất khẩu toàn ngành hàng rau quả khi dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp tại nhiều thị trường trên thế giới là giải pháp tối ưu.
Cũng theo Cục Xuất nhập khẩu, ngoài các thị trường truyền thống, khu vực Trung Đông và châu Phi là thị trường giàu tiềm năng đối với các loại nông sản chế biến, đặc biệt là dòng sản phẩm rau, quả. Tuy nhiên, do vị trí địa lý xa và không thuận lợi cho xuất khẩu, nên nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự quan tâm tới khu vực này. “Dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp trên thị trường thế giới, vì vậy việc đẩy mạnh và nỗ lực khai thác các thị trường xuất khẩu mới là rất cần thiết. Khu vực Trung Đông và châu Phi bao gồm 70 quốc gia với 1,6 tỷ dân, nhu cầu nhập khẩu lương thực thực phẩm, rau quả rất lớn”, Cục Xuất nhập khẩu khuyến nghị.
Bên cạnh đó, như Thương hiệu & Sản phẩm đã đưa tin, theo ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), ngành công nghiệp chế biến rau quả sẽ chiếm ưu thế và trên đà phát triển, nhất là khi EVFTA có hiệu lực. Tuy nhiên, hàng rào kỹ thuật để vào thị trường EU rất khắt khe, các doanh nghiệp cần chuẩn bị vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn.
Mặt khác, một số nước “láng giềng” đầu tư công nghệ, đồng thời đẩy mạnh nhập khẩu nông sản Việt Nam để chế biến xuất khẩu qua các thị trường EU, nhằm giành lấy thị phần từ Việt Nam. Do đó, Nhà nước, doanh nghiệp cần vận động nông dân tham gia vào hợp tác xã, tạo ra những cánh đồng mẫu lớn để thực hiện cơ giới hóa.
“Chúng ta có thể thu hút đầu tư từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Israel… nhằm thúc đẩy công nghệ chế biến sâu phát triển mạnh mẽ”, ông Phúc nói.
Hàng rau quả chế biến là chủng loại sản phẩm có nhiều tiềm năng tăng trưởng
Bộ NN&PTNT khuyến cáo các doanh nghiệp cần tập trung đẩy mạnh sơ chế, hướng tới xuất khẩu rau, quả dạng chế biến. Dự báo, từ nay đến cuối năm, xuất khẩu rau, quả sẽ tăng trưởng trở lại khi các quốc gia khống chế được dịch Covid-19.
Được biết, hiện Bộ NN&PTNT đang hoàn thiện dự thảo Đề án “Phát triển ngành chế biến rau củ quả để phấn đấu đứng trong số 5 nước hàng đầu thế giới”.
Hiện rau quả xuất khẩu tươi của Việt Nam chiếm khoảng 69%, còn lại là hàng sơ chế và chế biến sâu. Tỷ lệ này vẫn có sự chênh lệnh lớn, cần được cải thiện bởi thị trường đang hướng tới những sản phẩm chế biến sâu như hàng sấy khô, nước ép đóng hộp. Các chuyên gia cho rằng, điều quan trọng là khi phát triển theo hướng chế biến, rau quả Việt có thể kiểm soát được giá thành, nâng giá trị hàng hoá gấp 3 - 4 lần so với bán quả tươi. Chưa kể, đưa trái cây, rau củ vào chế biến sâu sẽ tăng thời gian bảo quản, giúp thoát được khủng hoảng như dịch bệnh vừa qua.
Hồng Nga
