Tuần lễ Festival Huế 2022: Triển lãm “Chế độ Y quan triều Nguyễn”

Một phần trưng bày Trang phục Hoàng gia.

Triển lãm “Chế độ Y quan triều Nguyễn” diễn ra từ ngày 27/6 đến 7/7 với 3 chủ đề gồm Trang phục hoàng gia; Trang phục quan lại, binh lính và Trang phục tân khoa nhằm mang lại cho công chúng cách nhìn tổng quát về chế độ trang phục cung đình triều Nguyễn.

Triển lãm trưng bày và giới thiệu đến công chúng hơn 120 phiên bản tài liệu, tư liệu, hình ảnh, hiện vật đang lưu trữ, bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Bảo tàng Lịch sử TPHCM, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, bộ sưu tập của nhà nghiên cứu Trần Đình Sơn, nhà sưu tập Nguyễn Hữu Hoàng...

Trong đó, có hơn 50 văn bản tài liệu Hán Nôm thuộc khối Châu bản triều Nguyễn-Di sản tư liệu thế giới lần đầu tiên được công bố.

Một phần trưng bày Trang phục quan lại, binh lính.

Trang phục là một yếu tố quan trọng trong việc tạo nên tính quy củ về hình thức của mỗi triều đại quân chủ. Đối với các nước phương Đông, trình độ văn minh của các triều đại còn được đánh giá qua chế độ Y quan (áo mũ, nghĩa rộng là trang phục) và Lễ nhạc.

Dưới triều Nguyễn, chế độ Y quan càng được xem trọng; ngôn ngữ trang phục thể hiện quyền lực và đường lối chính trị và là niềm tự hào của triều đại.

Ngoài ra triển lãm còn trưng bày 9 bộ trang phục xưa dưới triều Nguyễn, gồm áo dài của hoàng gia, quan lại, cung nữ trong cung cấm. Đây là những bộ trang phục nằm trong bộ sưu tập áo dài xưa của hai nhà sưu tập cổ vật Trần Đình Sơn và Nguyễn Hữu Hoàng (ở TP. Huế).

Trong đó có chiếc áo quan Thượng thư nhất phẩm còn khá nguyên vẹn lần đầu tiên ra mắt công chúng của nhà sưu tập Nguyễn Hữu Hoàng. Chiếc áo quan nhất phẩm này màu vàng (niên đại cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX) có thêu rồng 4 móng và chim phượng hoàng có chiều dài 125cm, bề dài sải tay hơn 2m. Ngoài ra, triển lãm trưng bày chiếc áo lễ phục của Hoàng Thái hậu triều Nguyễn.

Hầu hết binh lính nhà Nguyễn đều đội nón, đi đất. Sự phân biệt các hạng lính chủ yếu ở hạng mũ, áo. Theo đó, áo mặc là áo song khai, cài khuy, xẻ vạt trước sau, vai áo có viền mây bao quanh.

Bà Đinh Thị Hoài Trai - Giám đốc Bảo tàng Mỹ Thuật Thừa Thiên-Huế cho biết, trang phục cung đình triều Nguyễn không chỉ là trang phục mà còn là văn hóa, bao hàm những giá trị về thẩm mỹ mang bản sắc dân tộc.

Trên phương diện mỹ thuật, mỗi bộ trang phục của vua, hoàng hậu, thái tử, công chúa, hoàng thân quốc thích, quan viên dưới triều Nguyễn đều là những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, là một minh chứng sinh động, giúp chúng ta có thể hiểu hơn về trình độ tay nghề, khiếu thẩm mỹ của các bậc nghệ nhân xưa.

Chế độ Y quan triều Nguyễn mang đậm những dấu ấn lịch sử, có ý nghĩa về văn hóa và là di sản độc đáo của dân tộc Việt Nam. Vì vậy, việc bảo tồn và phát huy những tư liệu, hình ảnh, hiện vật của trang phục cung đình triều Nguyễn vô cùng quan trọng. Đây cũng là vấn đề được các nhà nghiên cứu và công chúng quan tâm.

Không gian Triển lãm giúp công chúng cảm nhận sâu sắc hơn về trang phục cung đình triều Nguyễn, từ đó góp phần tôn vinh, bảo tồn và phát huy nét đẹp độc đáo của trang phục cung đình Việt Nam.

Hưởng ứng Tuần lễ Festival Huế năm 2022, UBND thị xã Hương Thủy tổ chức Lễ hội “Chợ quê ngày hội” tại điểm du lịch cộng đồng Cầu ngói Thanh Toàn với nhiều hoạt động thú vị thu hút hàng ngàn người tham gia và trải nghiệm.

Các đại biểu cùng người dân và du khách tham quan triển lãm.

Từ nay đến đến hết ngày 30/6, Lễ hội gồm nhiều hoạt động phong phú và hấp dẫn như: Chương trình nghệ thuật của nhiều đoàn trong nước; hoạt cảnh tái hiện không gian truyền thống của phiên chợ quê mang đậm văn hóa vùng nông thôn; trình diễn áo dài truyền thống; giải đua ghe 9 người trên sông Như Ý; triển lãm ảnh Cầu ngói Thanh Toàn; lễ cung nghinh hương linh bà Trần Thị Đạo - người có công xây dựng cầu ngói Thanh Toàn; trưng bày các sản phẩm đặc trưng và không gian ẩm thực.

Ngoài ra, đến với Lễ hội, người dân và du khách còn được trải nghiệm các nghề truyền thống như: Chằm nón lá, làm nông, xay lúa, đạp nước, tham gia các trò chơi dân gian, hội bài chòi...

Một số hình khác tại triển lãm:

Triển lãm trưng bày nhiều tài liệu, tư liệu quý liên quan đến y quan triều Nguyễn.

Tham quan không gian triển lãm "Chế độ y quan triều Nguyễn"

Áo quan nhất phẩm triều Nguyễn thêu rồng 4 móng và chim phượng hoàng lần đầu ra mắt công chúng.

Chiếc áo quan nhất phẩm triều Nguyễn còn nguyên vẹn của nhà sưu tập Nguyễn Hữu Hoàng trưng bày tại triển lãm.

Các hiện vật được trưng bày tại triển lãm.

Phẩm phục của Quan triều Nguyễn.