| Thiếu nguồn cung, giá ớt tăng vọt Quảng bá nông sản Việt tại Hội chợ Ớt quốc tế Rieti Ớt tươi Việt Nam được chấp thuận xuất khẩu sang Trung Quốc |
 |
| Anh Tân thu hoạch ớt tại trang trại ớt Peru của mình |
Giữa năm 2017, khi đang là du học sinh tại Nhật Bản, trong một lần tình cờ, anh Lê Sỹ Tân (Sinh năm 1982, xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) được người quen giới thiệu về loại ớt Aji Charaoita (hay còn gọi là ớt Peru, loại cây thường được trồng ở vùng núi hoang sơ đất nước này).
Nhận thấy được tiềm năng kinh tế mà loại cây này có thể mang lại khi ở thị trường Việt Nam còn chưa xuất hiện nhiều, anh Tân đã nung nấu ý định làm giàu khi trở về quê hương.
Năm 2018, sau khi kết thúc chương trình du học tại Nhật Bản trở về địa phương, anh Tân bắt đầu tìm hiểu và nghiên cứu cách trồng giống ớt “kỳ lạ” này.
Để thực hiện ý tưởng của mình, anh đã bàn bạc với anh Trương Văn Thủy (trú tại xã Thạch Xuân, huyện Thạch Hà) cải tạo lại vườn keo, chung tay đầu tư 500 triệu đồng xây dựng trang trại rộng hơn 1ha tại thôn Quý Linh, xã Thạch Xuân để ươm trồng ớt Aji Charaoita.
Qua tìm hiểu, anh Tân nhận thấy giống ớt này được mệnh danh là gia vị đắt nhất thế giới và ít được trồng đại trà nên càng trở nên quý, hiếm. Nông sản này được nhiều nhà hàng cao cấp và giới nhà giàu ở một vài nơi trên thế giới săn đón.
 |
| Giống ớt Aji Charapita cho quả rất đẹp |
Kích thước của giống ớt có nguồn gốc từ phía bắc Peru này chỉ to ngang hạt đậu. Loại ớt này có thể dùng để ăn sống hoặc được giã nhỏ thành dạng bột để làm gia vị cho món ăn. Khi ăn sống, ớt Aji Charapita có vị hoa quả tươi ngon giúp món salad hoặc các loại sốt có hương vị mới lạ hơn hẳn. Ở nước ngoài, ớt Aji Charapita được xem như một gia vị quý, cung cấp hàm lượng Vitamin C cao gấp nhiều lần ớt thường. Khi ăn, ớt Peru cay nồng, thơm mùi trái cây, đọng vị lâu ở lưỡi.
Chúng là loại cây trung hạn, có độ cao 40 – 55 cm, tán rộng 35 – 45 cm, sinh trưởng tốt khi ở nhiệt độ 16 – 45 độ C, cho thu hoạch quả sau 90 ngày. Mỗi cây có hàng trăm quả nhỏ tròn, màu đỏ hoặc vàng, nhưng màu vàng phổ biến hơn cả. Ớt Aji Charapita có tuổi thọ lên đến 10 năm. Anh Lê Sỹ Tân chủ vườn ớt đặc biệt này cho biết.
Tại một số quốc gia, giá của loại ớt này được bán cho các nhà hàng cao cấp tới 25.000 USD (khoảng 560 triệu đồng) một kg. Thậm chí, có thời điểm giá bán ớt Aji Charapita lên tới 35.000 USD (hơn 800 triệu đồng).
 |
| Kích thước của giống ớt đắt nhất thế giới chỉ to ngang hạt đậu |
Anh Tân cho biết thêm: “Thời gian đầu do kinh nghiệm, kỹ thuật trồng chưa có nên thất bại. “Ròng rã 2 năm ớt chết liên tục, nhiều lúc tôi cũng chán nản, gia đình và bạn bè đã khuyên tôi chuyển hướng đầu tư sang các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, với quan niệm “ngã đâu, đứng dậy ở đó”, tôi không dễ dàng từ bỏ giấc mơ mà mình ấp ủ. Ngoài tìm hiểu các thông tin trên mạng, tôi đã đi tham khảo thêm ở một số vườn ớt được trồng thành công ở Việt Nam để học hỏi thêm kinh nghiệm”, anh Tân nhớ lại.
Quá trình tìm hiểu, anh Tân nhận ra, nguyên nhân ớt chết không phải do sâu bệnh, khí hậu hay thổ nhưỡng mà cơ bản ở kỹ thuật trồng và chăm sóc.
Biết được nguyên nhân và cách khắc phục, anh Tân mạnh dạn xuống giống thêm lần nữa. Và kết quả đã không phụ lòng mong đợi, cuối năm 2021, vườn ớt của anh đã bắt đầu cho thu nhập.
Anh Tân tính toán, nếu chăm sóc tốt, 1 cây có thể cho năng suất đạt 4 - 5kg quả/năm. Đây còn là loại ớt có thể cho quả 4 mùa nên nếu biết chăm bón đúng cách cây sẽ cho năng suất cao. Thông thường sau 3 tháng tuổi cây sẽ cho trái. Ớt Aji Charapita có tuổi thọ lên đến 10 năm, vì loại ớt này khá nhỏ nên cũng mất rất nhiều thời gian và công sức để thu hoạch.
Mỗi năm vườn ớt Peru của anh Tân đạt năng suất khoảng 400 kg, với giá bán hiện tại là 1 triệu đồng/kg, nhà vườn sẽ bỏ túi hơn 300 triệu đồng, sau khi từ chi phí. Sau khi thu hoạch, anh Tân sẽ đóng gói và nhập hàng cho các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM,… Còn với người dân nội tỉnh, anh bán 700.000 đồng/kg.
 |
| Mỗi năm vườn ớt Peru của anh Tân đạt năng suất khoảng 400 kg |
“Ở nước ngoài, ớt Aji Charapita như một gia vị xa xỉ, tôi bán cho bà con rẻ hơn giá thị trường vì muốn người dân ta ai cũng được thưởng thức loại ớt quý hiếm này. Nếu bán đắt thì họ không có tiền mua”, anh Tân lý giải.
Không chỉ làm giàu cho bản thân, anh Tân và anh Thủy còn tạo công việc cho 5 lao động thường xuyên với mức lương 6 triệu đồng/tháng. Hiện tại anh Tân đang ươm khoảng 7.000 cây con trong vườn lưới. Dự kiến số cây này sẽ cho thu hoạch vào dịp Tết.
Sau khi ăn thử, anh Trọng Tùng một vị khách cho biết rất thích vị của loại ớt này. “Trái nhỏ xíu nhưng ớt rất cay và giòn, có nước và thơm lắm. Nhưng vị cay cũng tan nhanh, không đọng lại lâu như ớt nước ta. Nói chung, vị của nó rất đã, ăn một lần nhớ mãi”, Anh nhận định.
Lãnh đạo UBND xã Thạch Xuân, cho biết: “Đây là giống cây mới được anh Tân đưa mô hình về đây, do khá phù hợp với điều kiện tự nhiên cũng như thời tiết nơi đây nên sau một thời gian gặp khó khăn thì giờ đây đã thu được những thành quả nhất định. Đặc biệt còn tạo được việc làm cho một số người dân. Ngoài bán quả ớt, anh Tân còn bán cây con cho bà con có nhu cầu trồng thử. Giá cây con hiện giao động từ 50.000 – 100.000 đồng/cây tùy kích thước.”
| Ớt Aji Charapita (có tên khoa học là Capsicum thuộc họ Solanaceae) được xem như một gia vị quý, có vị cay hàm lượng vitamin C cao gấp nhiều lần so với ớt thông thường. Ớt Aji Charapita được đánh giá cao vì mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa và giảm lão hóa hiệu quả. Trước đây, loại cây này mọc dại ở những khu vực rừng phía Bắc Peru, sau này được người dân phát hiện đem về trồng và bán rộng rãi ra thị trường. Vì có nhiều tinh chất có lợi cho sức khỏe nên tại một số quốc gia trên thế giới, giá ớt Aji Charapita khô được bán với giá lên tới 1.000 USD/kg. Thậm chí, có thời điểm giá bán chạm mốc 1.700 USD/kg. Và đây cũng là loại ớt được mệnh danh là “đắt nhất thế giới”. |
 Quảng bá nông sản Việt tại Hội chợ Ớt quốc tế Rieti |
 Ớt tươi Việt Nam được chấp thuận xuất khẩu sang Trung Quốc |
 Những giá trị tuyệt vời từ hạt ớt, nhiều người tiếc đứt ruột vì lỡ bỏ đi |
