 |
| Quả nho Hạ Đen khi chín có màu tím sẫm, vị ngọt sắc, rất giòn và thơm ngon. |
Nho Hạ Đen cho hiệu quả cao trên đất Bắc Giang
Dự án "Ứng dụng công nghệ cao xây dựng mô hình sản xuất nho Hạ Đen nhằm phát triển kinh tế nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” do Trường Đại học Nông - Lâm Bắc Giang chủ trì thực hiện (từ tháng 6/2020 đến tháng 12/2022) với tổng kinh phí 3,1 tỷ đồng, trong đó ngân sách sự nghiệp KH&CN tỉnh hỗ trợ 2 tỷ đồng, còn lại Trường Đại học Nông - Lâm Bắc Giang, chủ mô hình đối ứng.
Sau 30 tháng thực hiện, dự án bảo đảm tiến độ và khối lượng, chất lượng công việc theo quyết định phê duyệt và hợp đồng đã ký với Sở KH&CN.
 |
| Kỹ sư Phùng Duy Hiếu, Giám đốc Trung tâm ứng dụng và chuyển giao công nghệ (Trường Đại học Nông - Lâm Bắc Giang) hướng dẫn nông dân chăm sóc nho Hạ Đen. |
Cụ thể, đã hoàn thiện, ban hành “Quy trình sản xuất cây giống nho Hạ Đen” và xây dựng được mô hình vườn ươm cây giống (sản xuất được hơn 20.000 cây giống khoẻ, sạch bệnh, đạt tiêu chuẩn xuất vườn). Hoàn thiện, ban hành quy trình về “Kỹ thuật trồng nho Hạ Đen” với mật độ 4.000 cây/ha cho người dân tỉnh Bắc Giang và các vùng có điều kiện tương tự áp dụng vào sản xuất.
Qua theo dõi trong thời gian thực hiện dự án, giống nho Hạ Đen sinh trưởng tốt, cho năng suất đạt trung bình hơn 16 tấn/ha (từ năm thứ 2 trở đi); hiệu quả kinh tế cao, thu nhập trung bình đạt khoảng 272 triệu đồng/ha/năm. Cùng đó dự án còn đào tạo 10 kỹ thuật viên và tập huấn cho 200 lượt người về kỹ thuật nhân giống và sản xuất nho Hạ Đen tại Bắc Giang.
 |
| Qua theo dõi trong thời gian thực hiện dự án, giống nho Hạ Đen sinh trưởng tốt, cho năng suất đạt trung bình hơn 16 tấn/ha (từ năm thứ 2 trở đi). |
Những giá trị vượt trội từ giống nho Hạ Đen
Với sự giúp đỡ kỹ thuật của Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng và Chuyển giao Công nghệ, Hợp tác xã Nông nghiệp Đồng Tâm 3 (xã Thường Thắng, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang) đã đầu tư phát triển mô hình trồng nho hạ đen, mở ra một hướng đi mới cho phát triển kinh tế nông nghiệp và nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình trên địa bàn.
Từ năm 2018, Hợp tác xã Nông nghiệp Đồng Tâm 3 (HTX Đồng Tâm 3) đã đưa giống nho hạ đen vào trồng thử nghiệm trên diện tích 2.000 m2 nhà lưới, đến nay mô hình này không chỉ thành công trong việc tạo ra sản phẩm năng suất, chất lượng mà còn được mở rộng quy mô sản xuất với hơn 4.000 cây nho hạ đen.
Giống nho hạ đen là loại cây lưỡng tính nên cho ra quả quanh năm, tuy nhiên, HTX Đồng Tâm 3 đã có sự tính toán kỹ lưỡng về khung thời vụ và đặc tính sinh trưởng của cây, cùng với việc áp dụng triệt để kỹ thuật bắt quả lệch vụ so với các mô hình khác từ 1,5 đến 2 tháng. Qua đó không chỉ giảm áp lực cho thu hoạch, đảm bảo điều tiết thị trường mà còn khẳng định giá trị của nho hạ đen cao hơn so với chính vụ.
 |
| Vườn nho hạ đen của Hợp tác xã Nông nghiệp Đồng Tâm 3 trước thời kì thu hoạch. |
Theo ông Nguyễn Văn Nghiệp, Giám đốc HTX Đồng Tâm 3 cho biết: “giống nho hạ đen là giống tam bội, rất khó làm. Để triển khai mô hình này, nhất là áp dụng kỹ thuật cho ra quả lệch vụ đòi hỏi phải có nguồn lực về kinh tế và nhân lực kỹ thuật cao. Chúng tôi đã đưa các thành viên trong HTX đi học tập và bồi dưỡng các kiến thức và kỹ thuật trồng, chăm sóc giống nho này. Đồng thời, chúng tôi cũng đầu tư dựng giàn hình chữ Y dọc các luống nho; bên trên làm vòm mái che bằng nilon trong suốt giúp nho tránh được một số sâu bệnh như: bọ trĩ, sâu xanh da láng, sương mai, gỉ sắt, phấn trắng, thán thư… và lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, sử dụng các chế phẩm sinh học trong quá trình chăm bón, đảm bảo đúng kỹ thuật”.
Trung bình mỗi năm cây nho hạ đen cho thu hoạch 2 vụ, vào khoảng tháng 6 và tháng 11. Quả nho hạ đen mọc thành chùm dài, tròn xoe, mọng nước. Khi chín, vỏ nho chuyển dần sang màu tím sẫm, vị ngọt sắc, rất giòn và thơm ngon. Với những đặc tính trên, nho hạ đen của HTX Đồng Tâm 3 ngày càng được nhiều người tiêu dùng biết tới và tiêu thụ với số lượng lớn thông qua nhiều hình thức, chủ yếu qua các kênh thương mại điện tử và mạng xã hội, đem lại nguồn thu nhập cao cho các thành viên trong HTX.
Bên cạnh đó, mô hình kinh tế nông nghiệp kết hợp du lịch sinh thái đang trở thành xu hướng phát triển của ngành du lịch. Nắm bắt được điều này, ông Nghiệp đã đăng hình ảnh lên mạng xã hội từ đó thu hút được nhiều du khách đến thăm và trải nghiệm tại vườn nho.
 |
| Trung bình mỗi năm cây nho hạ đen cho thu hoạch 2 vụ, vào khoảng tháng 6 và tháng 11. Quả nho hạ đen mọc thành chùm dài, tròn xoe, mọng nước. |
Dự định thời gian tới, HTX Đồng Tâm 3 sẽ mở rộng thêm quy mô và chuyên cung cấp nho hạ đen cho các cửa hàng nông sản sạch. Ngoài ra, HTX sẽ trồng nho hạ đen kết hợp với các mô hình trồng hoa để biến vườn nho thành nơi trải nghiệm thú vị cho các bạn trẻ và du khách khi về thăm Hiệp Hòa.
Đến nay, cùng với xây dựng mô hình quy mô 1,5 ha, Trường Đại học Nông - Lâm Bắc Giang đã hướng dẫn, chuyển giao kỹ thuật cho nông dân các tỉnh phía Bắc trồng 50 ha nho Hạ Đen (trong đó có 10 ha tại Bắc Giang). Hội đồng đánh giá dự án đạt yêu cầu, đồng thời đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp tục hỗ trợ nông dân trong tỉnh trồng, chăm sóc nho Hạ Đen theo đúng kỹ thuật nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao. Quan tâm nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật canh tác hữu cơ, sản xuất các chế phẩm sinh học dành riêng cho cây nho Hạ Đen để bảo đảm năng suất, chất lượng, bảo vệ môi trường và sức khoẻ cho người dân./.
