 |
| Anh Trịnh Xuân Trường trong vườn chanh dây |
Trước đây, cũng như hầu hết nông dân Đạ Chais, anh Trường canh tác cà phê là cây trồng chính. Nhưng khi được mùa thì giá thấp, công thu hoạch, chăm sóc cà phê lại quá cao, vì vậy anh Trường trăn trở tìm giống cây trồng khác để nâng cao năng suất vườn nhà.
Học hỏi kinh nghiệm nhiều nơi, anh Trịnh Xuân Trường chuyển sang trồng chanh dây với mục tiêu trồng xen trong vườn cà phê để tăng thu nhập.
Năm 2020, anh xuống giống 1 ha chanh dây xen trong vườn cà phê của gia đình. Anh làm giàn dọc theo các luống cà phê, phá bớt một số luống cà phê già cỗi, tránh để hai loài cây xung đột ánh sáng quá nhiều.
Anh Trường chia sẻ: “Thực sự mà nói thì đầu tư trồng chanh dây cũng không quá nhiều tiền. Như nhà tôi với công đoạn cải tạo đất, trục gốc cà phê, làm giàn và mua giống, khoảng hơn 100 triệu là đủ tiền đầu tư 1 ha chanh dây. Nói chung, nông dân làm chanh dây chi phí ban đầu bỏ ra không nhiều, có thể làm được với nguồn kinh phí thấp”.
Cây chanh dây được anh Trịnh Xuân Trường lựa chọn là giống vỏ tím, ruột vàng có tên Đài Nông, vị chua pha ngọt và có hương thơm đậm đà. Điều khá đặc biệt được anh Trường cũng như nhiều nông dân lân cận cho biết là cây chanh dây trên đất Đạ Chais phát triển “lệch” so với cây chanh dây xứ nóng.
Theo anh Trường, nếu chanh dây trồng dưới vùng Đức Trọng, Lâm Hà chỉ 4 - 5 tháng bắt đầu có trái thì với vùng Đạ Chais, có lẽ do thời tiết lạnh, cây phát triển chậm hơn nên phải 8 - 10 tháng mới có thu. Bù lại, cây rất khỏe, ít bệnh tật, vỏ trái cứng và ruột vàng đậm, thương lái rất thích, giá thu mua cao hơn. Đồng thời, cây chanh dây ở Đạ Chais thời gian cho trái cũng khá dài, năng suất cao hơn cây xứ nóng. Như nhà anh, năng suất trung bình khoảng 100 tấn/ha/năm, một con số rất cao với giống chanh dây tím.
Sau thời gian trồng thử nghiệm, nhận thấy hiệu quả, anh Trịnh Xuân Trường đã mở rộng diện tích ra 2,5 ha chanh dây. Diện tích chanh dây đã có đầu ra ổn định, thương lái tới thu mua trái 3 lần/tháng ngay tại thôn.
Với năng suất ổn định, gia đình anh Trịnh Xuân Trường đang có thu tầm 50 triệu đồng/tháng. Anh Trường chia sẻ, có lẽ do hợp thổ nhưỡng, cây chanh dây Đạ Chais ít bệnh, chủ yếu là cần bỏ phân các loại như phân hữu cơ, NPK theo hướng dẫn của ngành Nông nghiệp là đủ. Vì vậy, chi phí chăm sóc cũng không quá nhiều. Sau khi trừ chi phí, gia đình thu được xấp xỉ 350 triệu đồng/ha/năm.
 |
| Mô hình trồng chanh dây xen cà phê. Ảnh: Minh Hậu |
Cũng như anh Trường, trước đây gia đình ông Vày Sỹ Quân (dân tộc Hoa, ngụ xã Đạ Chais) phụ thuộc hoàn toàn vào việc sản xuất cà phê. Do vậy, khi giá cà phê sụt giảm, gia đình ông gặp rất nhiều khó khăn. Năm 2021, để phát triển kinh tế, ông Quân đã tìm hiểu và nhập giống chanh dây của một đơn vị trong tỉnh về trồng xen trên vườn cà phê. Đến nay, diện tích chanh dây xen cà phê của gia đình đã được mở rộng lên thành 0,6ha.
Chỉ sau 1 năm xuống giống, chanh dây phát triển mạnh và cho thu hoạch. Ông Quân chia sẻ, hiện nay, mỗi tháng gia đình thu hoạch chanh dây và bán cho một cơ sở tại địa phương với mức giá 14.000 đồng/kg. “Vườn mới trồng nhưng mỗi tháng cho thu hoạch từ 6 – 7 tấn trái.
Nhờ chanh dây nên kinh tế của gia đình được cải thiện, tháng nào cũng có nguồn thu”, ông Vày Sỹ Quân thổ lộ và cho biết thêm, hiện nay gia đình ông đã thuê thêm 0,6ha vườn của một hộ trong vùng để mở rộng mô hình.
