Thịt gác bếp - Đặc sản vùng núi rừng Tây Bắc

Thịt gác bếp là gì

Thịt gác bếp hay còn gọi là thịt hun khói, thịt khô hay thịt sấy. Đây chính là món ăn đặc trưng của đồng bào người Thái Tây Bắc. Đồng thời là nét văn hóa ẩm thực nổi tiếng của người dân nhiều tỉnh thành Tây Bắc của Việt Nam. Thịt gác bếp được làm từ các loại thịt khác nhau như bò, trâu, lợn,...tùy vào nhu cầu của mỗi hộ gia đình.

Thịt gác bếp

Ngày xưa khi chưa có các cách để bảo quản đồ ăn như hiện tại, đồng bào Tây Bắc thường ướp thịt trâu, thịt bò, thịt lợn,... với các gia vị, sau đó treo lên gác bếp để có thể dùng được lâu. Thịt gác bếp sẽ được tẩm gia đặc trưng của người dân tộc vùng núi Tây Bắc, rồi hun khói bằng khói toả ra từ các bếp than, củi. Dần dần món ăn này ngày càng phổ biến và trở thành đặc sản Tây Bắc. Thịt gác bếp có thể sử dụng trong vòng 1 tháng.

Các công đoạn làm nên món thịt gác bếp

Để có thể tạo nên món thịt gác bếp thơm ngon đậm đà thì từ khâu đầu tiên đó là chọn thịt phải rất tỷ mỉ và cản thận. Chọn thịt nên chọn phần thăn và bắp của các miếng thịt trâu, bò, lợn,... để các miếng thịt được đẹp, thơm và ngon.

Khi sơ chế chúng ta nên thái theo chiều thớ của miếng thịt thì khi ăn sẽ dễ dàng hơn. Thái miếng thịt dày khoảng 1cm, dài khoảng 30-50 cm tuỳ theo thớ thịt to, nhỏ. Thời gian tẩm ướp cho gia vị ngấm trước khi xiên thịt và cho lên gác bếp cũng hết khoảng 1 phút đến 2 giờ đồng hồ.

Khâu tẩm ướp cũng rất cầu kì. Đặc biệt trong món ăn này không thể thiếu loại gia vị đặc trưng, linh hồn của vùng núi Tây Bắc đó là mắc khén. Khi ăn sẽ thấy mắc khén có mùi thơm nồng nàn, thơm hơn hạt tiêu, cay nhè nhẹ, hơi gây tê. Nướng ớt khô cho đến khi thơm rồi cho vào cối giã nhuyển cùng với tỏi, gừng, sả, mắc khén, muối, đường rồi trộn đều thành hỗn hợp gia vị hơi sệt.

Sau khi những miếng thịt đã ngấm gia vị, từng miếng thịt được xiên vào các que xiên tre do, rồi đưa sấy trên gác bếp. Khi sấy thì sấy bằng khói của than củi, không được để lửa bùng lên bên trên những miếng thịt thì có thể đắp thêm lá chuối tươi để ủ độ nóng.

Những miếng thịt gác bếp được sấy

Sấy thịt khoảng 2 ngày đêm rồi mang hấp trong lửa cao khoảng 30 phút sau đó bỏ ra quạt cho khô. Để bảo quản được lâu hơn có thể để bọc kín và bỏ vào tủ lạnh khi nào ăn có thể bỏ vào trong lò vi sóng hoặc hấp lại. Nếu ăn liền thì đem ra nướng lại trên than củi cho thơm, rồi đập dập ra, xé nhỏ ăn rất ngon.

Như vậy có thể thấy để làm ra một mẻ thịt gác bếp cũng mất hơn 2 ngày đêm. Đây là một món ăn phức tạp về nhiều công đoạn và cũng cần có nhiều thời gian để hoàn thành.

Khi ăn thì xé nhỏ thịt theo thớ chấm với một chút tương ớt hoặc với chẩm chéo của bà con dân tốc Thái. Miếng thịt thơm thơm mùi khói đặt trưng, vị cay tê của các loại gia vị có thể thêm bên cạnh là một cốc bia hay cốc nước ngọt quả là một hương vị khó quên.

Nếu có dịp lên đến Tây Bắc tại sao bạn không bỏ ra chút thời gian để thưởng thức các món ăn đặc sản dân tộc, trong đó có món thịt gác bếp thơm ngon đậm đà để chuyến du lịch hay công tác của bạn thêm phần phong phú hơn.

Cốn sủi – món ăn ai cũng muốn thử khi du lịch Sapa

Cách làm mèn mén chuẩn hương vị núi rừng Tây Bắc

Thứ hạt rừng vàng óng như nghệ, đã ngon lại rẻ khiến “vạn người mê”

Nộm núc nác, món ngon của người Tày vùng Tây Bắc