Đẩy mạnh trồng cây ăn quả
Sơn La là vùng trồng cây ăn quả lớn nhất miền Bắc
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Sơn La, năm 2019 Sơn La có 71.152ha cây ăn quả và cây sơn tra, sản lượng quả đạt gần 280.000 tấn, giá trị sản xuất cây ăn quả đạt 1.428,547 tỷ đồng, chiếm 16,9% tổng giá trị sản xuất ngành trồng trọt, chiếm 58,03% tổng giá trị sản xuất cây lâu năm. Nhiều diện tích cây ăn quả có hiệu quả kinh tế cao như: Chanh leo tím và bơ ghép 600 triệu đồng/ha; xoài ghép 500 triệu đồng/ha; nhãn ghép 360 triệu đồng/ha; Na Hoàng hậu ghép 1 tỷ đồng/ha….
Sơn La hiện có 288 doanh nghiệp, HTX, liên hiệp HTX trồng cây ăn quả với diện tích 6.608,4ha, giải quyết việc làm cho gần 5.000 lao động. Duy trì và phát triển 73 chuỗi cung ứng quả an toàn với tổng diện tích sản xuất 1.457,7ha, sản lượng 11.194 tấn/năm; có 75 doanh nghiệp, HTX sản xuất cây ăn quả được cấp chứng nhận VietGAP với 1.168,48 ha.
Tỉnh được cấp 119 mã số vùng trồng cây ăn quả xuất khẩu, trong đó, có 68 mã vùng trồng cây ăn quả xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc với 3.290,43 ha, sản lượng 47.390 tấn; 51 mã vùng trồng cây ăn quả xuất khẩu sang thị trường Úc, Mỹ... với diện tích 344,16 ha.
Những năm qua, Sơn La đã đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, quảng bá, xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm. Năm 2019, hàng loạt sự kiện quảng bá nông sản được tổ chức tại các siêu thị lớn của Hà Nội như: Big C Thăng Long, Lotte Mart, Hapro Mart… Hiện, có 67 chuỗi cung cấp hoa quả của Sơn La kết nối với các chợ đầu mối tại Hà Nội.
Dự kiến năm 2020, diện tích cây ăn quả của Sơn La đạt khoảng 100.000ha, đảm bảo nguyên liệu cho các nhà máy chế biến quả đạt trên 100.000 tấn quả tươi/năm; sản xuất đáp ứng các tiêu chuẩn cho xuất khẩu trên 30.000 tấn/năm.
Phát triển thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu
Chủ trương chung của tỉnh Sơn La là thực hiện các giải pháp tiêu thụ nông sản trên cả 3 thị trường chính trong tỉnh, trong nước và xuất khẩu. Trong đó, tỉnh Sơn La xác định xuất khẩu là giải pháp thúc đẩy tiêu thụ nông sản quan trọng, tạo tác động tương hỗ đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trên các thị trường. Năm 2017 tỉnh đã xuất khẩu 7 đợt nông sản sang Hàn Quốc, Australia, Mỹ, Pháp… với sản lượng 314,17 tấn, đạt 80 triệu USD. Dự kiến năm 2018, tỉnh sẽ xuất khẩu 1.000 tấn xoài, 1.500 tấn nhãn, chanh leo, bơ với giá trị đạt trên 100 triệu USD.
Ðể giúp người dân đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản, trong đó trọng điểm là các loại cây ăn quả, tỉnh Sơn La đã phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức nhiều hội chợ xúc tiến thương mại tiêu thụ nông sản: Tuần lễ nhãn và nông sản an toàn tại Trung tâm Thương mại thành phố Sơn La; Tuần lễ nhãn và nông sản an toàn Sơn La tại siêu thị Big C Thăng Long Hà Nội; tổ chức Hội nghị xúc tiến tiêu thụ sản phẩm nhãn Sơn La tại Showroom Trung tâm trải nghiệm hoa quả tỉnh Sơn La - Việt Nam tại Bằng Tường, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc; Ngày Hội nhãn Sông Mã; Hội nghị xúc tiến xuất khẩu nhãn và tuần lễ nhãn và nông sản an toàn Sơn La tại Trung tâm xúc tiến Thương mại - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tại Hà Nội; Tuần lễ nhãn và nông sản an toàn Sơn La tại siêu thị Lotte Mart; Tuần lễ nhãn và nông sản an toàn Sơn La tại VinMart Hà Nội; Tuần lễ nhãn và nông sản an toàn Sơn La năm 2018 tại siêu thị Hapro Mart Hà Nội; Hội nghị xúc tiến xuất khẩu và Hội chợ nông sản an toàn và xuất khẩu tỉnh Sơn La năm 2018 tại Mộc Châu.
Vụ thu hoạch năm 2018 , lần đầu tiên Sơn La xuất khẩu được ba tấn xoài vào thị trường Mỹ
Những chuỗi sự kiện trên đã góp phần quảng bá, tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm nhãn Sơn La và nông sản an toàn tỉnh Sơn La tới thị trường trong và ngoài nước. Theo đó, đẩy mạnh việc tiêu thụ nông sản tại siêu thị, chợ đầu mối; tạo điều kiện cho người dân cả nước có cơ hội được tiếp cận với nông sản của Sơn La.
Ngoài tiêu thụ tại thị trường trong nước, các loại quả nói riêng và nông sản của Sơn La nói chung còn được xuất khẩu và đã đạt được những kết quả khả quan. Với mục tiêu đẩy mạnh xuất khẩu nông sản có chất lượng cao, năm 2018 tỉnh Sơn La đã xuất khẩu 12 sản phẩm đó là xoài, nhãn, chanh leo, chuối, mận hậu, cà phê, chè, tinh bột sắn, đường, bơ, mật ong và rau xanh. Đây là nhưng mặt hàng nông sản phát triển phù hợp về điều kiện sản xuất, thổ nhưỡng, khí hậu.
Cùng với hai sản phẩm xoài và nhãn, Sơn La còn tham gia xuất khẩu các sản phẩm nông sản khác sang thị trường các nước: Trung Quốc, Nhật Bản, EU, gồm: 27.500 tấn cà phê, 500 tấn chanh leo, 25.000 tấn tinh bột sắn, 50 tấn thanh long ruột đỏ. Đối với sản phẩm quả chuối, trong 9 tháng đầu năm, toàn tỉnh đã xuất khẩu được trên 2.570 tấn quả chuối, chủ yếu sang thị trường Trung Quốc; trị giá ước đạt 512.000 USD. Hết mùa vụ năm 2018, toàn tỉnh dự kiến sẽ xuất khẩu khoảng 3.170 tấn chuối, với kim ngạch xuất khẩu ước đạt 626.000 USD.
Để giữ thương hiệu nông sản Sơn La, ngoài yếu tố thực hiện nghiêm các quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP thì kỹ thuật thu hái, bảo quản cũng rất quan trọng. Tỉnh Sơn La đã tạo được môi trường giúp doanh nghiệp đồng hành cùng nông dân, cùng chia sẻ lợi ích. Mối quan hệ Nhà nước, doanh nghiệp, người sản xuất đang định hình trong sản xuất, tiêu thụ nông sản ở Sơn La.
Những nỗ lực trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kết quả chuyển đổi sản xuất nông nghiệp ở Sơn La đang mang lại những hiệu quả kinh tế rõ rệt. Định hướng đẩy mạnh xuất khẩu của Sơn La không những mang lại nguồn lợi cho người nông dân, mà còn giúp thay đổi suy nghĩ về sản xuất hàng hóa trong cơ chế thị trường hiện nay.
Mai Quỳnh