Sau 1,5 tháng bất động, giá vàng miếng đã tăng thêm hơn 3 triệu lên 80 triệu đồng một lượng, khi giá thế giới gần đây tăng vọt. Nhìn nhận mức tăng giá của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), các chuyên gia cho là "hơi sốc", song vẫn hợp lý.

Giá vàng miếng lập đỉnh, NHNN tổ chức đấu thầu vàng

Từ cuối năm 2023, giá vàng liên tục tăng mạnh. Đến tháng 5/2024, giá vàng miếng SJC đã đạt kỷ lục hơn 92 triệu đồng/lượng. Chênh lệch với giá vàng thế giới neo ở mức cao, có thời điểm hơn 20 triệu đồng/lượng.

Để tăng cung bình ổn thị trường, NHNN đã tổ chức đấu thầu vàng miếng SJC từ ngày 22/4/2024. Sau 9 phiên đấu thầu, đã có 6 phiên thành công, với hơn 48.000 lượng vàng miếng được nhà điều hành tung ra thị trường. Tuy nhiên, giá vàng vẫn liên tục "nhảy múa" và lập đỉnh mới.

Tối ngày 27/5, NHNN bất ngờ công bố dừng đấu thầu vàng. Thay vào đó NHNN cho biết sẽ bán vàng cho 4 ngân hàng là Agribank, BIDV, VietinBank, Vietcombank và Công ty SJC để bán trực tiếp cho người dân nhằm tác động bình ổn thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới.

Từ khi 4 ngân hàng quốc doanh và SJC bán vàng trực tiếp đến người dân kể từ chiều ngày 3/6, thực tế giá vàng đã hạ nhiệt. Tuy nhiên, tình trạng người dân xếp hàng dài chờ mua nhưng không đủ vàng để bán lại diễn ra phổ biến những ngày qua.

Trước tình trạng đó, các ngân hàng và Công ty SJC triển khai tiện ích Đăng ký mua vàng miếng SJC trực tuyến cho khách hàng ngay trên website nhằm giải quyết tình trạng khách hàng có nhu cầu phải xếp hàng tại các điểm bán vàng miếng SJC.

Theo đó, khách hàng có thể đăng ký mua vàng miếng SJC theo địa điểm mong muốn và nhận được xác nhận lịch hẹn với thông tin về địa điểm, thời gian thực hiện thanh toán và giao nhận vàng miếng SJC mà không cần phải đến trực tiếp để xếp hàng và lấy số giao dịch.

Sau khi đăng ký mua vàng miếng SJC trực tuyến, khách hàng cần đến địa điểm giao dịch theo địa chỉ và khung giờ tại xác nhận lịch hẹn. Trường hợp, quá giờ hẹn từ trên 30 phút mà khách hàng không đến giao dịch, cơ sở bán vàng sẽ huỷ xác nhận lịch hẹn để phục vụ khách hàng tiếp theo.

Sáng ngày 18/7, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) điều chỉnh giá vàng miếng thêm 2,5 triệu ở chiều mua và 3 triệu đồng chiều bán, nâng giá mua - bán lên 78,5 - 80 triệu đồng mỗi lượng.

Ngưỡng 80 triệu cũng tương đồng với giá bán vàng miếng của các ngân hàng quốc doanh sáng nay. Như vậy, sau 1,5 tháng bất động, vàng miếng được điều chỉnh trong bối cảnh giá thế giới tăng vọt gần đây. Theo quy định, SJC và "Big 4" ngân hàng quốc doanh được bán vàng miếng ra thị trường với biên độ tối đa 1 triệu đồng so với giá mua vàng từ NHNN.

Tăng 3 triệu đồng/lượng, đắt hơn thế giới lên 6 triệu đồng/lượng

Việc điều chỉnh giá của nhà điều hành đến từ giá kim loại quý trên thị trường quốc tế tăng mạnh 150 USD/ounce, đạt mức giá kỷ lục 2.482 USD/ounce. Thế nhưng giá trong nước vừa tăng lên thì giá kim loại quý quốc tế lại không ngừng đi xuống, đã giảm 80 USD/ounce từ mức đỉnh, xuống còn 2.400 USD/ounce. Điều này khiến mức đắt đỏ của vàng miếng SJC so với giá thế giới tăng vọt lên 6,2 triệu đồng/lượng.

Không những vậy, vàng miếng SJC từ mức rẻ hơn vàng nhẫn, nay quay lại cao hơn 2,8 triệu đồng/lượng. Cùng chất liệu vàng 4 số 9, giá mua vàng nhẫn của các đơn vị kinh doanh như Bảo Tín Minh Châu, Phú Quý, Doji, SJC, PNJ… ở mức 75,7 - 75,9 triệu đồng/lượng, bán ra từ 77,1 - 77,2 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn đã giảm từ 500.000 - 700.000 đồng mỗi lượng từ mức cao nhất trong tuần qua. Dù vậy, tốc độ giảm vẫn không theo kịp đà đi xuống của kim loại quý quốc tế dẫn đến giá vàng nhẫn cao hơn thế giới lên 3,4 triệu đồng/lượng.

Các chuyên gia nói gì?

Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam Huỳnh Trung Khánh.

Các chuyên gia cho rằng việc giá vàng miếng SJC tăng thêm là điều đã được dự báo từ trước. Nguyên nhân do những ngày gần đây giá vàng thế giới tăng quá nhanh.

Theo chuyên gia Trần Duy Phương, việc Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh giá bán vàng là hợp lý vì thời gian qua giá vàng thế giới đã tăng quá nhanh.

Hơn nữa, Ngân hàng Nhà nước can thiệp thị trường nhằm mục tiêu tăng nguồn cung và kéo giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước - thế giới chứ không nhằm mục tiêu neo giữ giá vàng. Do vậy giá vàng thế giới tăng thì giá vàng trong nước cũng phải tăng theo.

Mức giá bán ra thị trường hiện nay là 80 triệu đồng/lượng đang cao hơn giá vàng thế giới quy đổi 4,33 triệu đồng/lượng, chưa tính thuế và các chi phí khác.

Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam Huỳnh Trung Khánh phân tích, giá vàng thế giới tăng, giá vàng trong nước chắc chắn sẽ tăng, không có chuyện giá vàng thế giới bằng giá vàng trong nước. "Không lẽ Ngân hàng Nhà nước đi nhập vàng về lại bán ra lỗ, còn nhiều loại chi phí khác đi kèm thì giá phải lên" ông Khánh nói.

Nhìn nhận mức tăng giá vàng bán ra hơn 3 triệu đồng/lượng trong ngày hôm nay của Ngân hàng Nhà nước là "hơi sốc", song theo ông Khánh mức tăng này vẫn hợp lý. Sau khi tăng giá, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng thế giới khoảng 4 triệu đồng/lượng. Mức chênh duy trì khoảng 4 - 5 triệu đồng/lượng là hợp lý.

Sự chênh lệch giá vàng miếng trong nước so với giá thị trường thế giới đã gây áp lực lên các nhà làm chính sách và điều hành thị trường vàng.

"Trước đó, tôi dự đoán theo đà tăng của giá vàng thế giới, Ngân hàng Nhà nước sẽ điều chỉnh tăng giá bán vàng miếng SJC từ 1 - 2 ngày trước, hôm nay mới điều chỉnh là có độ trễ. Có lẽ, Ngân hàng Nhà nước chủ trương không muốn thay đổi giá nhiều như thị trường tự do. Khi nào giá vàng thế giới tăng mạnh thì Ngân hàng Nhà nước mới điều chỉnh giá", ông Khánh chia sẻ.

PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) nhận xét: "Sau các biện pháp bình ổn thị trường trong mấy tháng qua, đã đến lúc để giá biến động theo thị trường, có lên có xuống theo cung cầu". Theo ông Thịnh, trong nhiều tuần qua, giá vàng trong nước biến động không theo kịp giá thế giới, vì vậy, việc NHNN tăng giá vàng lên cũng là điều hiển nhiên. Bởi giá vàng miếng SJC thấp hơn quốc tế.

Chuyên gia kinh tế, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính).

1 triệu đồng/lượng thì việc nhập vàng, vận chuyển, sản xuất… sẽ lỗ. Khi vàng thế giới đảo chiều giảm sâu, có thể dẫn đến giá trong nước giảm theo nhưng sẽ cần độ trễ. "Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng quy định NHNN có thể chỉ định doanh nghiệp, ngân hàng được phép nhập vàng để sản xuất vàng nữ trang. NHNN là đơn vị khống chế về khối lượng, thời gian, giá nhưng cũng nên tạo nguyên liệu sản xuất cho thị trường nữ trang đang bất động hiện nay. Đối với vàng miếng SJC, vẫn phải chờ sửa Nghị định 24. Trong thời gian chưa sửa, các giao dịch vàng miếng SJC phải đúng nơi quy định, trường hợp mua bán "chui", không đúng nơi quy định sẽ xử phạt nặng", ông Thịnh cảnh báo.