 |
| Ớt trung đoàn, đặc sản của Mường Tè |
Gọi là ớt trung đoàn vì trái ớt này cay lắm, đến mức các anh bộ đội nói cả trung đoàn ăn một quả ớt. Ớt trung đoàn có mùi thơm rất đặc trưng, vị cay nồng khiến ai ăn một lần cũng nhớ mãi. So với các loại ớt khác, ớt trung đoàn quả to hơn, đòi hỏi điều kiện trồng khắt khe hơn. Nếu trời mưa nhiều quá hoặc nắng nóng quá cây sẽ chết hoặc cho ít trái.
Ớt chỉ có theo mùa từ tháng 5 đến tháng 10, chín rộ nhất vào tháng 6 đến tháng 8 và chỉ có ở Mường Tè Lai Châu. Sau khoảng 4 tháng trồng, cây ớt sẽ cho thu hoạch.
Chị Nguyễn Thị Su - một hộ trồng ớt trung đoàn ở xã Kan Hồ (Mường Tè) - cho biết, gia đình chị trồng 3 sào ớt trung đoàn. Năm nay, thời tiết không thuận lợi nên ớt mất mùa, sản lượng sụt giảm nên đầu vụ giá ớt bán lẻ rất cao, lên đến 300.000 đồng/kg.
 |
| Ớt trung đoàn có mùi thơm rất đặc trưng |
Mỗi cây ớt trung đoàn cho từ 2-3 kg quả. Lúc cao điểm, giá loại ớt này lên tới 300.000 đồng/ kg. Chính vì vậy, nhiều hộ dân ở Thu Lũm đã tận dụng các khoảnh đất trống để trồng ớt hoặc trồng xen canh với cây khác. Nhà nào ít trồng vài chục cây, nhà nhiều trồng 1-2 sào. Đặc biệt, năm nay, được sự khuyến khích của chính quyền địa phương, nhiều hộ đồng bào trong bản đã mở rộng diện tích trồng ớt trung đoàn.
Thời điểm này mới bước vào đầu vụ nên chị chỉ hái được khoảng 3 kg/ngày. Để có số lượng giao cho các mối buôn, chị phải thu gom thêm ớt của người dân trong bản. Tính ra, mỗi ngày nhà chị cũng thu được khoảng 15kg ớt, song đều có khách đặt trước hết, phải chờ 3-4 ngày nữa chị mới gom được tiếp.
"Thời điểm ớt khan hiếm, giá bán lẻ ớt tươi lên đến 300.000-400.000 đồng/kg khách vẫn tranh nhau mua”, chị Su nói.
Ngoài bán ớt tươi, chị còn bán ớt xóc muối với giá 100.000 đồng/hộp (3-4 lạng). Tính ra, năm nào được mùa, gia đình chị thu được khoảng 50-60 kg ớt/sào/năm, ước mỗi năm thu được khoảng vài ba chục triệu.
 |
Chị Hoa, hộ trồng ớt trung đoàn lâu năm ở Ka Lăng (Mường Tè), cũng cho biết, trồng ớt này giống như việc làm thêm thời vụ, thêm chút đồng ra đồng vào vì mùa vụ chỉ kéo dài tầm 5 tháng, từ tháng 5 đến tháng 10, trong đó thời điểm ớt chín rộ nhất vào khoảng tháng 6 đến tháng 8.
Hiện mỗi ngày chị thu gom được khoảng 10kg ớt tươi, khách muốn mua nhiều phải đặt trước hàng tháng. Cũng bởi vị cay, thơm ngon, số lượng lại không có nhiều nên giá ớt bán lẻ những năm gần đây vẫn giữ được mức từ 200.000 đồng/kg trở lên, chị Hoa cho hay.
Tương tự, chị Chu Thị Nhung - hộ trồng ớt trung đoàn ở Thu Lũm (Mường Tè) - cũng thừa nhận, ngay từ đầu vụ, nhiều khách ở dưới xuôi đã đặt hàng ớt trung đoàn để mang đi biếu hoặc mua tích trữ ăn dần.
So với nhiều giống ớt khác, ớt trung đoàn cho quả to và vị cay hơn hẳn. Vào chính vụ ớt rộ, mỗi ngày chị thu gom được trên dưới 10kg với giá dao động 170.000-200.000 đồng/kg. Song nhiều người vẫn về tận nơi mua cho bằng được, chị Nhung chia sẻ.
Ớt trung đoàn được trồng ở Mường Tè từ rất lâu. Trước đây, mỗi hộ chỉ trồng một vài cây làm gia vị ăn trong gia đình. Nhưng khoảng 5 năm trở lại đây, người dân mới bắt đầu bán đi khắp nơi. Thấy được giá, họ tiếp tục mở rộng diện tích trồng ớt. Hộ trồng nhiều thì khoảng 2-3 sào, hộ trồng ít chưa đến 1 sào.
Tuy nhiên, giống ớt này khá khó tính, đòi hỏi điều kiện trồng khắt khe. Cây chỉ cho quả cay, thơm ngon khi được trồng trên đất đá, khí hậu mát mẻ. Nếu thới tiết nhiều nắng, mưa hay lạnh quá, cây cũng dễ chết. Hơn nữa, việc tưới bón cũng đòi hỏi người trồng có kinh nghiệm, cây mới phát triển được. Vì vậy, giống ớt này ngày càng hiếm và có giá thành cao.
