Ông Đỗ Tuấn Hưng dành nửa đời người để thực hiện ước muốn trả lan về rừng. |
Gom nhặt lan quý trả về rừng
Chủ nhân của Khu bảo tồn lan rừng Troh Bư (huyện Buôn Đôn, Đắk Lắk) là ông Đỗ Tuấn Hưng (SN 1972) hiện đang lưu giữ hơn 200 chủng loại lan quý hiếm. Điều kỳ lạ là ông Hưng không bán mà quyết tâm trả lan về rừng.
Ông Hưng cho biết có niềm đam mê loài hoa này từ những năm còn công tác trong ngành lâm nghiệp. Thời gian đó, ông thường xuyên đi rừng. Ông mê đắm khi thấy vẻ đẹp thuần khiết của nhánh lan rừng bung nở trên những tán cây nên tìm cách sưu tầm và mơ ước có một vườn lan rừng trong vườn nhà. Những giò lan đầu tiên được ông mang về từ những chuyến công tác ở rừng.
Ông Hưng đam mê lan rừng và tìm cách bảo tồn giống hoa này từ năm 1995. |
Sau đó, ông gom nhặt lan từ các khu rừng đang khai hoang chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Ông cũng trao đổi, xin giống từ những người chơi lan trong nước và mua lại từ chợ lan rừng…
Khi có trong tay những loài lan quý hiếm cũng là lúc ông Hưng phát hiện lan rừng dần biến mất, bị đưa khỏi rừng đem về xuôi.
Ông nói: “Tôi luôn có cảm giác mình có nợ với rừng, với phong lan rừng. Mỗi khi có dịp trở lại những khu rừng từng đầy ắp hoa lan nhưng nay không còn, tôi rất xót xa, tiếc nuối. Thế nên tôi quyết định làm khu bảo tồn lan rừng để con cháu và các thế hệ sau được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của lan rừng trong tự nhiên”.
Ông Hưng nói: “Tôi luôn có cảm giác mình có nợ với rừng, với phong lan rừng..." |
Năm 1995, ông Hưng mua khu đất trên ngọn đồi trọc thuộc xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn. Sau đó, ông chuyển lan từ vườn nhà vào cấy lên những cây rừng còn sót lại ít ỏi trong khu đất.
Song song với việc này, ông tái sinh rừng, trồng thêm cây để có chỗ gắn, cấy lan quý. Từ đám cây rừng ít ỏi, sau ít năm, mảnh đất trên đồi trọc của ông lại trở thành khu rừng nhỏ.
Có rừng, ông trả những loài lan quý hiếm về lại với cuộc sống tự nhiên. Ông bó, cấy, gắn lan rừng lên thân, cành cây sống trong khu rừng nhỏ của mình.
Khu bảo tồn lan rừng lớn nhất Việt Nam
Thời gian đầu, ông chỉ tưới nước cho lan mau bám rễ. Khi lan đã sống, ông để cây phát triển tự nhiên như từng sinh sôi nảy nở trong rừng già. Bằng cách này, ông hình thành Khu bảo tồn lan rừng Troh Bư.
Hiện, Khu bảo tồn có trên 10.000 giò lan với trên 200 loại lan rừng quý hiếm như: Thủy tiên trắng, Nghinh xuân, Giả hạc, Huyết nhung, Phượng vĩ, Giáng hương trắng, Hoàng nhạn…
Năm 2017, Khu bảo tồn lan rừng Trob Bư được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietking) vinh danh “Bộ sưu tập lan rừng tự nhiên lớn nhất Việt Nam”.
Ông Hưng chuyển lan từ vườn nhà vào cấy lên những cây rừng. |
Ngoài hơn 10.000 giò lan rừng được cấy, bó vào thân cây, kẽ đá, Khu bảo tồn Troh Bư còn có gần 1.000 loại cây và hoa khác. Trong số này có đến 300 cây trồng là giống bản địa, đặc hữu được ông Hưng tái sinh tại chỗ.
Khu bảo tồn giúp người dân xung quanh có không gian xanh mát để hoài niệm về những khu rừng ngập tràn hương sắc hoa phong lan. Nơi đây còn là nguồn cảm hứng cho người dân địa phương trong việc bảo vệ rừng, cải tạo nương rẫy theo hướng vườn rừng sinh thái.
Cũng theo ông Hưng hiện nay, rừng đã bị thu hẹp rất nhiều. Bên cạnh đó, việc chơi hoa lan rừng đã trở thành trào lưu nên lan rừng bị "săn" ráo riết. Những dòng lan rừng đẹp, nổi tiếng giờ đây hiếm xuất hiện ở những cánh rừng già.
Những nhánh lan rừng khoe sắc trong môi trường tự nhiên. |
Ông luôn trăn trở khi chứng kiến các dòng hoa lan rừng đẹp như: Nghinh xuân, giả hạc, thủy tiên... đã bị "săn" hết. Giờ đây muốn vào rừng để ngắm một giò hoa lan rừng nở có thể nói là rất khó có cơ hội. Do đó, ông cố gắng tái sinh, bảo tồn lại cái đẹp cho con cháu đời sau chiêm ngưỡng.
“Tôi muốn góp được chút gì đó trong công cuộc gìn giữ giống, gen quý của lan rừng Việt Nam. Tôi có cảm giác được sinh ra để làm điều đó. Tất cả cứ đến rất tự nhiên và tôi đã làm được nhiều hơn những gì mình ao ước”, ông Hưng bày tỏ./.