 |
| Lê Tai Nung, còn được biết đến với tên gọi lê VH6 |
Lê Tai Nung, còn được biết đến với tên gọi lê VH6, xuất xứ từ Đài Loan (Trung Quốc). Đây là một loại cây ăn quả lâu năm, mà sau một lần trồng có thể cho thu hoạch liên tục trong vòng từ 30 đến 40 năm. Lê Tai Nung thuộc vào nhóm cây ăn quả ôn đới, nó có khả năng phát triển mạnh mẽ và thích hợp cho nhiều loại đất khác nhau.
Lê Tai Nung có hình dáng khá giống với mắc cọp, một loại lê rừng phổ biến ở Sơn La. Tuy nhiên, lê Tai Nung không có hương vị ngọt sắc mà thay vào đó là một hương vị thanh mát, ngọt nhẹ. Quả của cây lê Tai Nung thường nhỏ, có núm hơi lõm vào, với thịt màu trắng và ruột đặc.
Huyện Bát Xát (Lào Cai) - vùng đất bao la rộng rãi, nguồn nước phong phú, khí hậu mát mẻ là điều kiện tốt nhất để giống lê Tai Nung phát triển; trong đó, xã vùng cao Nậm Pung có diện tích cây trồng lớn nhất.
Là một trong những hộ đầu tiên mạnh dạn đưa cây lê vào trồng, anh Tẩn Sài Lù, thôn Kin Chu Phìn 1, xã Nậm Pung cho biết, cây lê Tai Nung phù hợp với thổ nhưỡng của địa phương, cho năng suất cao, kỹ thuật chăm sóc không quá phức tạp.
Được chăm sóc đúng kỹ thuật nên vườn lê của gia đình anh rất sai quả, có cây thu được hơn 50 kg quả. Hiện đầu ra cho sản phẩm lê Tai Nung khá thuận lợi, thương lái đến tận vườn nhà anh thu mua với giá từ 30.000 đến 40.000 đồng/kg. Trung bình mỗi vụ, gia đình anh thu lãi hơn 50 triệu đồng. "Nhờ trồng lê Tai Nung, kinh tế gia đình tôi ổn định hơn", anh Tẩn Sài Lù chia sẻ.
Hộ ông Tẩn Sài Lù thôn Kin Chi Phìn I có 200 cây lê với 0,5 ha đang trong chu kỳ kinh doanh. Mỗi năm gia đình thu lãi từ 80-120 triệu đồng. Ông chăm sóc vườn lê theo kỹ thuật được hướng dẫn nên chỉ sau 3 năm cây đã ra quả và đến năm thứ tư thì bắt đầu cho thu hoạch. Chất lượng quả thơm, ngon, nên được thị trường chấp nhận, cung không đủ cầu. Ngoài ra, gia đình ông còn thêm nguồn thu khi mở dịch vụ trải nghiệm khi vào vụ thu hoạch và bán cành hom giống cho các đon vị sản xuất giống. "Giá bán bình quân tại vườn dao động từ 20.000 - 40.000 đồng/kg tuỳ vào kích thước, mẫu mã quả, chất lượng quả", ông Lù cho biết.
Đây là năm thứ 3 vườn nhà ông Phùng Sin Siểu thôn Kin Chu Phìn 1 cho thu hoạch quả. Theo ông Siểu, cây lê dễ trồng, chăm sóc, hàng năm chỉ cần làm cỏ, vun gốc, bón phân 2 - 3 lần. Mặt khác, lê ít bị sâu bệnh nên cũng không mất nhiều công chăm sóc. Do chăm sóc tốt, đúng kỹ thuật nên 110 gốc lê của ông phát triển tốt. Ngay từ đầu vụ, nhiều thương lái đến tận vườn thu mua nên gia đình không mất công mang đi bán. Với 80 cây hiện đang cho quả, dự kiến vụ lê năm nay ông thu lãi khoảng 60 triệu đồng.
 |
| Trên địa bàn xã Nậm Pung hiện có hơn 163 ha cây lê với 60 ha cho thu hoạch |
Trên địa bàn xã Nậm Pung hiện có hơn 163 ha cây lê với 60 ha cho thu hoạch. Lê Tai Nung trên địa bàn xã Nậm Pung đều áp dụng theo tiêu chí sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như sử dụng giống đảm bảo tiêu chuẩn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; sử dụng hệ thống phun thuốc bán tự động; áp dụng đốn tỉa, tủ gốc, bọc quả, vin cành,…
Đặc biệt, xã đã xây dựng được 1 ha mô hình sản xuất cây lê dùng giàn kiên cố để vin cành theo công nghệ của Đài Loan giúp cây lê sinh trưởng khỏe mạnh, đủ ánh sáng nên giảm sâu bệnh hại, thuận tiện chăm sóc, thu hoạch. Với diện tích được đầu tư thâm canh bài bản, sử dụng vin cành bằng giàn kiên cố cho năng suất khá, đặc biệt mẫu mã quả đẹp, chất lượng cao nên có giá trị cao hơn 15-20% so với diện tích không được đầu tư thâm canh. Nhờ ứng dụng mô hình, cây lê 5-7 năm tuổi có thể cho sản lượng 15-16 tấn/ha, giá trị thu được trên 400 triệu đồng/ha, cao hơn nhiều lần so với trồng ngô, lúa...
Từ các nguồn vốn của ngân sách địa phương cùng với Chương trình mục tiêu quốc gia lồng ghép với vốn đối ứng của người dân, tính đến tháng 6 năm 2023, toàn huyện Bát Xát đã xây dựng, phát triển được gần 300 ha lê VH6 tập trung trên địa bàn các xã Nậm Pung, Y Tý, Pa Cheo, A Lù, Dền Sáng… với diện tích cho thu hoạch khoảng 130 ha cho sản lượng trung bình 8 tấn - 10 tấn/ha và được tiêu thụ khá thuận lợi.
Hiện, địa phương đã trồng được 90 ha lê tập trung có đầu tư hệ thống tưới tự động, sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật sinh học, thảo mộc… Trong giai đoạn tiếp theo sẽ mở rộng thêm 300 – 500 ha có ứng dụng công nghệ cao.
Lê Tai Nung là nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất quan trọng cho sức khỏe. Chúng chứa chất xơ, vitamin C, canxi, magiê và nhiều dưỡng chất tốt khác. Trong 100g lê Tai Nung có khoảng 57 calo giúp bổ sung năng lượng và duy trì sức khỏe tổng thể.
